Jer sharynyń tym ysýy orman órtteriniń kóbeıýine, muzdyqtardyń erýi men teńiz deńgeıiniń kóterýi sekildi túrli tabıǵı apattarǵa ákelýde.
Al 2021 óte ystyq jyl boldy, deıdi AQSH ǵarysh agenttiginiń klımat boıynsha ǵylymı qyzmetkeri Ketrın Kelvın. Ǵalymnyń aıtýynsha, qazirgi tańda NASA nyń jıyrmadan astam jasandy jer serikteri ǵalamdyq jylynýdyń planetaǵa áserin turaqty baqylap otyr. Sońǵy elý jyldaǵy ózgerister jaıly derekter qory jınalǵan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Ony kez kelgen ǵalym paıdalana alady deıdi maman. Al, byltyr kúzde ǵaryshqa ushyrylǵan DART planetalyq qorǵanys mısıasy osy aptada asteroıdqa áser etip, onyń orbıtasyn ózgertýge tyrysady.
«Ǵarysh kemesi ótken kúzde ushyryldy. Ol asteroıdqa jaqyndap qaldy. mısıa maqsaty — asteroıd baǵytyn ózgertý. Bul asteroıd jer sharyna qaýip tóndirip turǵan joq. Dese de, 26 qyrkúıekte ǵarysh kemesi synaq retinde oǵan áser etip, orbıtasyn ózgertip kóredi», - deıdi AQSH ǵarysh agenttiniń klımat boıynsha ǵylymı qyzmetkeri Ketrın Kelvın.
Sondaı aq ǵalym halyqaralyq ǵarysh stansıasynda júrgizilip jatqan ózge de synaqtar jaıly baıandady. Mysaly, qazir aýyl sharýashylyǵy daqyldary jabyq jaǵdaıda dıodty shamdardyń jaryǵymen ósirilip jatyr. Tipti, NASA ǵalymdary ósimdik tamyrlaryna qorektik zattardy qajetti mólsherde ǵana baǵyttaıtyn tyńaıtqysh oılap tapqan. Bul tásildi álem jappaı qoldansa, aǵyn sýdy únemdeýge bolar edi deıdi. Aıta keteıik, sanksıanyń astynda qalǵan Reseı eki jyldan soń ǵarysh stansıasynan shyǵatynyn málimdegen. Munyń halyqaralyq azamattyq ǵaryshtyq ǵylymı zertteýlerge qalaı áser etetini ázirge belgisiz. NASA ókili buǵan qatysty naqty jaýap bere almady.