Almatylyqtarǵa qoǵamdyq kólikte tólem jasaýdyń balama joldary týraly eske salyndy.
Bul sharalar birinshi kezekte azamattarǵa yńǵaıly bolý úshin engizilgen, sonymen qatar bıletsiz júrý faktilerin azaıtýǵa múmkindik beretinin Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń alańynda paıdalaný jónindegi dırektordyń orynbasary Abylaıhan Omarhan men «Almatyelektrotrans» JSHS baqylaý-tekserý qyzmetiniń basshysy Oljas Qabıev aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Búginde Almatyda qoǵamdyq kólikpen júrý aqysyn tóleýdiń birneshe túri bar:
1. ONAY kólik kartasynyń kómgimen jol aqysyn tóleý;
2. ONAY mobıldi qosymshasyn vırtýaldy kartamen paıdalana otyryp, tirkeý termınalyndaǵy QR kodyn skanerleý arqyly nemese mobıldi qosymshada tirkeý termınalynda kórsetilgen 6 sandyq kólik kodyn engizý arqyly, SQR kodyn skanerleý nemese mobıldi qosymshada qoǵamdyq kólikte kórsetilgen 7 tańbaly sandyq kodty engizý arqyly;
3) SMS-tólem;
4) Beeline abonentteri mobıldi telefonda *9909# nemese *202# komandasyn terý arqyly USSD-kodty paıdalanýǵa bolady;
5) Kólik júrgizýshisine qolma-qol tólem jasaý arqyly. Mundaı jaǵdaıda jol júrý aqysy – 150 teńge bolady, odan keıin júrgizýshi jolaýshyǵa ONAY-dyń qaǵaz bıletin beredi.
Jol aqysyn tóleýden jaltarý máselesine kelsek, «Almatyelektrotrans» tasymaldaýshysynyń málimeti boıynsha, qalalyq baǵyttarda tólem jasamaý jaǵdaıy shamamen 20%-dy quraıdy. Tórt jyl buryn qalalyq baǵyttar boıynsha jolaqysyn tólemeý 30 paıyzǵa jýyq bolsa, qala mańyndaǵy marshrýttarda bul kórsetkish 70 paıyzǵa jetken.
«Biraq bul kórsetkishtiń ózi aıtarlyqtaı aýqymdy. Bul kompanıanyń, aıtalyq, kóbirek avtobýstar alýyna, qosalqy bólshekterdi satyp alýyna áser etedi. Josparlaý krıterııleriniń biri bolyp sanalatyn jolaýshylar aǵynyn dál anyqtaýǵa múmkindik bermeıdi. Ol barlyq prosesterge áser etedi. Iaǵnı, tólemnen jaltarý arqyly mundaı jolaýshylar birinshi kezekte ózderine jáne basqa da osyǵan uqsas jolaýshylarǵa zıan keltiredi. Biraq barlyq jolaýshylar birdeı jol aqysyn tóleýden jaltarady deýge bolmaıdy. Olar tegin júrý degen bolmaıtynyn da jaqsy túsinedi. Máselen, jedel jeli telefonyna tólem jasamaǵan jolaýshylardyń sýretteri jıi túsedi. Tólemegenderdi jolaýshylardyń ózderi sógip, betine aıtyp jatatyndaı jaǵdaılar bar», - dep bólisti A.Omarhan.
Qazirgi ýaqytta bıletsiz jol júrgeni úshin salynatyn aıyppul mólsheri - 2 AEK. Bıletsiz júretin jolaýshylardy kúndelikti baqylaý jáne tekserý jumystaryn 50 maman júrgizedi. Olardyń mindetterine jolaýshylardyń tólem jasaý faktilerin tekserý, sondaı-aq qoldanystaǵy tólem túrlerin túsindirý kiredi.
Sonymen qatar, bılet tekserýshi maman jolaýshy tarapynan tasymaldaý erejelerin buzý faktileri oryn alsa, ony túsirip ketýge quqyly. Mysaly, jolaýshy ıtti tumyldyryqsyz jáne qarǵy baýsyz tasymaldasa nemese ózi mas bolsa.
Jolaýshy tóleýden, tekserýshiniń talaptaryna baǵynýdan bas tartqan jaǵdaılarda, nusqaýlyqqa sáıkes, ol polısıanyń ákimshilik aıyppul salýy úshin 102 nómirine qońyraý shalýǵa quqyly. Osylaısha, jyl basynan beri tasymaldaý barysyn tekserýshi 113 ret qońyraý shalyp, polıseıler jolaýshylarǵa tıisinshe 113 hattama toltyrǵan.
Tólemeý faktileriniń azaıý dınamıkasyna qaramastan, qaladaǵy jaǵdaı saqtalýda. Tasymaldaýshylar jolaýshynyń jol aqysyn ýaqytynda tóleý mindetin turǵyndarǵa qatań eskertedi, sebebi bul avtobýs parkin ustaýǵa tikeleı áser etedi.