Almaty qalasynyń aýmaǵy kene ensefalıti boıynsha endemıalyq aýmaqta ornalasqan.
Osyǵan baılanysty jyl saıyn qala aýmaǵynda kene ensefalıtimen aýrýshańdyqtyń aldyn alý jáne keneler sanyn shekteý maqsatynda juqtyrý qaýpi joǵary aımaqtarda, ormandy alqaptarda, halyq eń kóp baratyn jerlerde - qalalyq saıabaqtar men alańdarda kenege qarsy 2 kezeńde dezınseksıalyq óńdeý jumystary júrgiziledi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz-ke silteme jasap.
2023 jyly 27 naýryzda «Almaty qalasynyń aýmaǵynda kenelerge qarsy óńdeý jumysynyń 1-týryn uıymdastyrý jáne ótkizýdi baqylaý týraly» Almaty qalasy sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý departamentiniń № 134-buıryǵy daıyndalyp, óńdeýdiń 1-kezeńine jatatyn aýmaqtyń kólemi men kestesi bekitildi.
Kenege qarsy óńdeýge jatatyn aýmaqtardyń tizbesin aýdan ákimdikteri aýdandyq sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý bólimderiniń mamandarymen birlesip daıyndaıdy. 2023 jyly kenelerge qarsy óńdeýmen jalpy aýdany 2454,54 ga bolatyn ormandy jáne qalalyq saıabaqtar, skverler qamtylady. Dezınseksıalyq óńdeýge tómendegi aýmaqtar jatady:
- jalpy aýdany 1904 924 ga bolatyn 8 orman saıabaǵy;
- jalpy aýdany 519 616 ga bolatyn 144 qalalyq saıabaqtar men skverler.
Onyń ishinde aýdandar keskininde óńdeýge jatatyn aýmaqtardyń kólemi:
Alataý aýdany – 2,93 ga;
Almalyaýdany –46,7 ga;
Áýezov aýdany –17,97 ga;
Bostandyq aýdany - 439,314 ga;
Jetisý aýdany -50,05 ga;
Medeýaýdany -1526,76 ga;
Naýryzbaı aýdany -154,716 ga;
Týrksibaýdany -186,10 ga.
Kestege sáıkes, kenege qarsy óńdeýdiń 1-kezeńi aǵymdaǵy jylǵy 29 naýryzda bastaldy jáne aýa raıy jaǵdaılaryn eskere otyryp (qurǵaq, jaýyn-shashynsyz aýa raıynda júrgiziledi) jalǵastyrylatyn bolady. Kenelermen kúresýde sapaly nátıjelerge qol jetkizý úshin óńdeý 2 kezeńde júrgiziledi (2-kezeń mamyr-maýsym aılarynda júrgiziledi).
2023 jylǵy 1 mamyrdaǵy jaǵdaı boıynsha, barlyǵy 2279,24 ga bolatyn aýmaq óńdeldi (jospar 2424,54) – 94 %, onyń ishinde aýdandar boıynsha:
|
Aýdandar |
Ormandy alqaptar |
Qala saıabaqtary men alańdary |
||||
|
jospar |
oryndalǵany |
% |
jospar |
oryndalǵany |
% |
|
|
Alataý |
0 |
0 |
0 |
2,930
|
2,930
|
100% |
|
Almaly |
0 |
0 |
0 |
46,700
|
39,100 |
83,7% |
|
Áýezov |
0 |
0 |
0 |
17,970
|
17,970
|
100% |
|
Bostandyq |
283,314
|
283,314 |
100% |
156,00 |
156,00 |
100% |
|
Jetisý |
0 |
0 |
0 |
50,050 |
50,050 |
100% |
|
Medeý |
1336,610
|
1198,91 |
89,7% |
190,150
|
190,150
|
100% |
|
Naýryzbaı |
145,00 |
145,00 |
100% |
9,716 |
9,716 |
100% |
|
Týrksib |
140,00 |
140,00 |
100% |
46,100 |
46,100 |
100% |
|
Barlyǵy |
1904,924ga |
1767,224 |
92,7% |
519,616 ga |
512,016 ga |
98,5% |
Almaly aýdanynda 1 qalalyq saıabaq óńdelmegen, sebebi jóndeý jumystary júrgizilýde. Medeý aýdanynyń ormandy alqaptarynda jumys jalǵasýda.
Kenege qarsy dezınseksıalyq óńdeý jumystaryn Almaty qalasy boıynsha «Dezınfeksıalyq ortalyq» fılıaly qalalyq sanıtarıalyq-epıdemıologıalyq baqylaý qyzmetiniń mamandarynyń tikeleı baqylaýymen júrgizedi.
«Dezınfeksıa ortalyǵy» fılıalynyń málimetinshe, kenelerge qarsy óńdeý jumystaryn júrgizý úshin 2 dezınfeksıalyq brıgada quryldy.
№ 1 brıgada – quramynda 8 adam, Bostandyq, Medeý jáne Naýryzbaı aýdandarynyń orman saıabaqtarynda jáne Bostandyq aýdanynyń qalalyq saıabaqtarynda jáne Túrksib aýdanynyń 1 qalalyq saıabaǵynda jumys isteıdi;
№ 2 brıgada – quramynda 15 adam, Bostandyq aýdanynan basqa qalanyń 7 aýdanyndaǵy qalalyq saıabaqtar men skverlerde jumys isteıdi.
Kenege qarsy óńdeý jumystaryn júrgizý úshin dezınfeksıalyq brıgadalar qajetti qural-jabdyqtarmen, kóliktermen jáne jeke qorǵanys quraldarymen jabdyqtalǵan. №1 brıgada 8 ystyq tumandy termogeneratormen, 2 motoportpen jabdyqtalǵan. №2 brıgada 2 motoportpen, 15gıdropýlt-búrikkishtermen (5-6l) jabdyqtalǵan.4 avtokólikpen jabdyqtalǵan: 2 kólik dezınseksıalyq preparattar men qural jabdyqtardy tasymaldaýǵa, 2 kólik mamandardy tasymaldaýǵa arnalǵan.
Mamandar jeke qorǵaný quraldarymen qamtamasyz etilgen: qorǵanysh kombınezondary – 52 dana, bir ret qoldanylatyn kostúmder – 1700 dana, rezeńke etik – 50 dana, kózildirik – 47 dana, respıratorlar – 40 dana.
Kenelerge qarsy dezınseksıalyq óńdeý júrgizý úshin «Favorıt V.K.E.» akarısıdtik preparatynyń 0,4% jumys eritindisi qoldanylady.Jumys eritindisi osy preparattyń bekitilgen nusqaýlyǵyna sáıkes daıyndalady. Bul Qazaqstan Respýblıkasynda qoldanýǵa ruqsat etilgen preparat (4-shi qaýiptilik klasyna jatady– adam densaýlyǵyna (úı janýarlaryna) qaýiptiligi tómen).
Dezınseksıalyq óńdeýge qatysatyn barlyq mamandarǵa nusqaýlyq berildi (preparttarmen jumys isteý kezindegi qaýipsizdik sharalary, alǵashqy medısınalyq kómek kórsetý sharalary, zalalsyzdandyrý ádisteri men erejeleri jáne t.b.) jáne barlyǵy kene ensefalıtine qarsy vaksınasıa men revaksınasıa aldy.
Óńdeý jumystary negizinen tańerteńgi ýaqytta júzege asyrylady. Óńdeletin aýmaqtardyń shekaralarynda «Kenege qarsy óńdeń jumystary júrgizilýde!» degen eskertý belgileri bar taqtalar ornatyldy.
Ormandy alqaptar men qalalyq saıabaqtar, alańdar aýmaqtaryn kenege qarsy óńdeý aýdandyq sanıtarıalyq-epıdemıologıalyq baqylaý basqarmalarynyń mamandarynyń tikeleı baqylaýymen júrgiziledi. Departamenttiń buıryǵymen kenelerge qarsy júrgiziletin óńdeý jumystarynyń tıimdiligine baqylaý ornatý maqsatynda monıtorıń toby quryldy, onyń maqsaty orman alqaptaryn, qala saıabaqtary men alańdaryn óńdegenge deıin jáne óńdegennen keıin tabylǵan kenelerdiń sanyn anyqtaý, jumys eritindilerin daıyndaý men paıdalanýdyń durystyǵyna baqylaý júrgizý bolyp tabylady.
Kene ensefalıtiniń aldyn alý maqsatynda qalada kene tisteýden zardap shekken adamdarǵa shuǵyl kómek kórsetetin 5 seroprofılaktıkalyq pýnkti (travmatologıalyq bólimsheler) jumys isteıdi: Ortalyq qalalyq klınıkalyq aýrýhana, №4 qalalyq klınıkalyq aýrýhana, №7 qalalyq klınıkalyq aýrýhana, jedel medısınalyq járdem kórsetetin aýrýhanasy qalanyń eresek turǵyndaryna qyzmet kórsetedi. Balalarǵa jedel medısınalyq kómek kórsetý ortalyǵy qalanyń barlyq aýdandarynyń balalaryna qyzmet kórsetedi. Seroprofılaktıkalyq pýnktter kene ensefalıtine qarsy ımmýnoglobýlınmen qamtamasyz etilgen, qazirgi ýaqytta 16502 ml bar.