Bul jaman nátıje emes.
Mamandar qazaqstandyqtardyń qarjylaı saýaty kóterilip kele jatqanyn aıtady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Inbusiness.kz cilteme jasap.
Bıyl qarjylyq monıtorıń agenttigi áreketi kúmándi 8,5 myń ınternet resýrstyń jumysyn buǵattaǵan. Degenmen, qazirgi tańda tipti joǵary bilimi bar, kóz ashyq azamattardyń ózi qarjy alaıaqtarynyń aldaýyna túsip jatady. Oǵan sebep - halyqtyń basym kópshiligi qarjylyq qaýipsizdik daǵdylaryn bilmeıdi. Bul tendensıa Qazaqstanda ǵana emes Eýropa men Ortalyq Azıa elderine de tán. Bul týraly ortalyq komýnıkasıalyq qyzmetinde ótken "Halyqtyń qarjylyq qaýipsizdigi men saýattylyǵyn arttyrý týraly" brıfıńte qarjy monıtorıńi agenttigi, kadr jumysy departamentiniń dırektory Nurlan Adalıev málimdedi.
Vedomstva ókilderi qarjylyq qaýipsizdik daǵdylaryn mektep qabyrǵasynan bastap qalyptastyrý kerek ekenin aıtady. Qazirgi tańda qarjylyq qaýipsizdik boıynsha 5-synyptardan bastap modýldi pán retinde sabaq ótiledi.
Sondaı-aq, spıker qarjylyq alaıaqtyqtyń údeýine ınternet arqyly usynylatyn qarjylyq ónimderdiń sany jyl saıyn artyp, oǵan qol jetkize alatyn adamdardyń jasaryp bara jatýy yqpal etkenine erekshe nazar aýdardy. Óıtkeni elimizde balalar 10 jastan bastap-aq bank kartasyn qoldana alady.
"Qazirgi tańda Qarjylyq monıtorıń agenttigi "Qarjy pıramıdasy" sekildi alaıaqtyq formasyn qurý men jetekshilik etýge qarsy is-qımyl mehanızmderin iske qosyp, jetildirgen. Qazir ınternet arqyly alaıaqtarǵa qarjy aýdarý múmkindigin azaıtý úshin kúmándi saıttar men áleýmettik jelilerdegi akkaýnttar anyqtalyp, olarǵa tıym salynyp jatyr. Tek osy jyly ǵana Qarjylyq monıtorıń agenttigi 8,5 myń osyndaı ınternet resýrstyń jumysyna tıym saldy", - deıdi Nurlan Adalıev.
Sonymen qatar, oqýshylar men stýdentterdiń boıynda qarjylyq qaýipsizdik daǵdylaryn qalyptastyrý úshin óńirlerdegi Qarjylyq monıtorıń departamentteri men ortalyq apparat mamandary bıylǵy oqý jylynda tuńǵysh ret stýdentter men oqýshylarǵa dárister ótkizdi. Onda bank kartalary, ınternet saýda, qarjy pıramıdasy men slýdomanıa problemasyna qatysty aqparattar berildi. Jyl basynan beri mundaı sabaqtar 17 myńnan astam oqýshy men stýdentti qamtydy. Mundaı leksıalar 300 mektep, 34 JOO men 40 kolejde oqylǵan.
Jalpy, qazaqstandyqtardyń qarjylaı saýaty kóterilip keledi. Ekonomıkalyq damý jáne yqpaldastyq uıymynyń zertteýinshe bıyl qarjylaı saýat ındeksi 39,02%, byltyr ol kórsetkish 39,52%-dy quraǵan edi.
"Negizi atalǵan ındeks boıynsha ortasha halyqaralyq ındeks 40%-dy quraıdy. Sondyqtan, bul jaman nátıje emes", - deıdi Nurlan Adalıev.