Polısıamyz óz mindetin joǵary deńgeıde atqarýda.
Qasym-Jomart Toqaev aldymen Shuǵyl basqarý ortalyǵynyń ǵımaratyna baryp, İshki ister mınıstrliginiń ahýaldyq saraptamalyq ortalyǵynyń jumysymen tanysty. Budan keıin Prezıdentke mınıstrliktiń sıfrlyq tehnologıalary kórsetildi. Memleket basshysy atqarylǵan jumystardy maquldady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Aqordaǵa silteme jasap.
«Bul jumystar tek basy ǵana dep oılaımyn. Sebebi bul salany tolyqtaı sıfrlandyrý asa qajet. Jumys ashyq ári, jarıaly túrde bolýy kerek», – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev saltanatty jıynda Qazaqstan polısıasyn 30 jyldyq mereıtoıymen quttyqtap, bul data táýelsizdik tarıhyndaǵy aıtýly beles ekenin atap ótti. Prezıdenttiń pikirinshe, quqyq qorǵaý júıesi – memlekettigimizdiń berik negizi, eldegi turaqtylyqtyń basty kepili.
«Zańnyń oryndalýyn qamtamasyz etý, qoǵamdyq tártipti saqtaý – jaýapkershiligi mol jumys. Ótken jyldarda ishki ister salasyna aýqymdy ári júıeli reforma jasaldy. Sonyń nátıjesinde, polısıamyz óz mindetin joǵary deńgeıde atqarýda. Táýelsizdiktiń alǵashqy kezeńinde quqyq qorǵaý júıesi túrli syn-qatermen betpe-bet keldi. Ótpeli kezeńdegi ahýal qandaı kúrdeli bolǵanyn jaqsy bilesizder. Polısıa qylmyspen tabandy túrde kúresti. Sol arqyly bıznestiń qalyptasýyna jaǵdaı jasaldy», – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev sol kezderi azamattardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý aıryqsha mańyzdy bolǵanyn jáne munyń bári kózsiz erlik pen tynymsyz eńbekti talap etkenine toqtaldy. Sonymen qatar qıyn kezde antqa adal bolyp, halyqqa qyzmet etken barsha polısıa ardagerine alǵys aıtty.
Qazaqstan Prezıdenti quqyq qorǵaý qyzmetkerlerine aıryqsha mindet júktelgenin, olardyń árqashan shıraq qımyldap, batyl áreket jasaýy kásibıliktiń belgisi ekenin atap ótti.
«Bul, ásirese, qańtar oqıǵalary kezinde anyq baıqaldy. Tártip saqshylary otanshyldyqtyń shynaıy úlgisin kórsetti. Degenmen, beıqam otyrýǵa bolmaıdy. Zaman kún saıyn ózgerip jatyr. Jańa syn-qaterler paıda bolýda. Onyń bári ishki ister organdarynyń túbegeıli ózgerýin talap etedi. Biz bolashaqqa nyq senimmen qadam basýymyz qajet. Qýatty memleket bolý úshin myzǵymas turaqtylyq, temirdeı tártip ornaýy kerek. Bul – elimiz úshin strategıalyq mindet. Otandyq polısıa osy mindetti abyroımen atqaratynyna men kámil senemin», – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy referendým arqyly qabyldaǵan Konstıtýsıaǵa engizilgen túzetýler shyn máninde Ekinshi Respýblıkanyń qurylýyn jáne elimizdiń damý paradıgmasynyń túbegeıli ózgerýin bildiretinin aıtty. Prezıdenttiń pikirinshe, barlyq negizgi bılik ınstıtýttaryn tereń jańartý negizinde memlekettik qurylystyń sapaly jańa kezeńine kóshemiz.
«Biz azamattardyń sheshim qabyldaýǵa qatysýyn aıtarlyqtaı keńeıte otyryp, memleket pen qoǵam arasyndaǵy qarym-qatynastyń tıimdi jáne teńgerimdi úlgisin qalyptastyrýymyz kerek. Josparlanǵan reformalardyń negizgi baǵyty – quqyq qorǵaý júıesin dáıekti túrde qaıta qurý. Aýqymdy reformalar júrgize otyryp, memleketimizdiń álsireýine eshqashan jol bermeýimiz kerek. Biz barlyq is-áreketterimizdi basty qundylyǵymyz – Táýelsizdikpen baılanystyrýymyz qajet», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy eldi progresıvti demokratıalandyrý úderisi, azamattardyń tabıǵı túrde artyp kele jatqan saıası belsendiligi tek zań sheńberinde júrýi kerek ekenin aıtty. Qasym-Jomart Toqaev Jańa Qazaqstandy qurý bul mańyzdy ınstıtýsıonaldyq ózgerister ǵana emes, sonymen birge áleýmettik kózqarastar men minez-qulyqtardy jańǵyrtý dep atady. Iaǵnı jańartylǵan qundylyqtar men dúnıetanym júıemizdiń basty qaǵıdalarynyń biri – adamnyń ar-namysy men qadir-qasıetin qurmetteý bolýǵa tıis.
«Turaqsyz, biraq qarqyndy damyp kele jatqan álemde zańdar men moraldyq normalardy qurmetteıtin halyq qana kúshti jáne egemendi el mártebesin saqtaı alady. Búgingi tańda qoǵamda ótkenimizge túrli, keıde birjaqty baǵa berilip, ushqary pkirler aıtylyp júr. Degenmen, Táýelsizdik kezeńindegi aıtýly jetistikterdi joqqa shyǵarýǵa bolmaıdy. Tarıhyn, kóshbasshylaryn joqqa shyǵarǵan halyqtyń bolashaǵy joq ekenin este ustaǵan jón. Sondyqtan azamattardy obektıvti ári durys kózqarasta bolýǵa shaqyramyn», – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev halyqtyń ádildik pen memlekettiń tıimdiligine degen senimi kóp jaǵdaıda quqyq qorǵaý organdary qyzmetkerleriniń kásibı sheberligi men adamı qasıetterine baılanysty ekenin aıtty. Qazaqstan Prezıdentiniń pikirinshe, túrli jaǵdaıda adamdarmen tikeleı aralasatyn polıseılerdiń árqaısysy memleket týraly túsinik qalyptastyrady. Bul qoǵam aldynda polısıa qyzmetkerin bıliktiń ýákiletti ókili dep biletin, ásirese ýchaskelik polısıa qyzmetkerin ár azamaty tanıtyn aýyldyq jerde mańyzdy.
«Azamattardyń memlekettik saıasatqa, elimizde júrgizilip jatqan reformalarǵa kózqarasy onyń sózi men is-áreketine tikeleı baılanysty. Polıseıler muny eshqashan umytpaýy kerek. Sizderge erekshe jaýapkershilik júkteledi. Ókinishke qaraı, azamattardyń quqyq qorǵaý júıesine degen senimi áli de joǵary deńgeıde emes. Ádiletsiz jaǵdaılar, polıseılerdiń nemquraılylyǵy, keıde olardyń zańsyz áreketteri İshki ister mınıstrliginiń barlyq qurylymynyń qyzmetine syzat túsiredi. Jaǵdaıdy ózgertý úshin biz Qazaqstan polısıasynda aýqymdy reformalardy bastadyq, birtindep qyzmet kórsetý úlgisine kóshemiz. Búgingi tańda tek qylmyspen kúresý azdyq etedi, azamattardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý, eń bastysy polısıanyń adamdarǵa beıimdelýi mańyzdy. Meniń tapsyrmammen İshki ister mınıstrligi bul baǵytta birqatar mańyzdy sharalardy qolǵa aldy. Biraq alda áli jumys kóp», – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev polısıanyń bılik pen qoǵam arasyndaǵy dáneker bolýy óte mańyzdy mindet ekenine toqtalyp, azamattarmen qarym-qatynastyń jańa mádenıetin qalyptastyrý qajettigin alǵa tartty.
«Polısıa óz jumysyn barynsha ashyq júrgizip, halyqqa jaqyn bolýǵa tıis. Búrokratıadan arylatyn ýaqyt áldeqashan jetti. Bul saıası kesel halyqpen tikeleı jumys isteýge kedergi keltiredi. Turǵyndardyń oryndy
syn-eskertýlerin durys qabyldaǵan jón», – dep tapsyrdy Prezıdent.
Memleket basshysy óz sózinde qoǵamǵa qarsy is-áreket týǵyzatyn jaǵdaılardy túbirimen joıý qajet ekenine toqtalyp, jaǵymsyz áleýmettik faktorlardyń yqpalyn azaıtý kerek dedi.
«Ásirese, zańdy belden basýǵa beıim adamdardyń tártip buzýyna jol berýge bolmaıdy. Munyń bári İshki ister mınıstrligi ǵana atqaratyn jumys emes. Bul – ózge memlekettik organdarǵa da ortaq mindet. Bizde quqyq buzýshylyqtyń aldyn-alý jónindegi komısıalar bar. Respýblıkalyq jáne óńirlik deńgeıdegi osyndaı komısıalardyń múmkindigin tolyq paıdalanǵan jón. Ákimder de aımaqtyń turaqtylyǵy men tynyshtyǵyna jaýapty. Úkimet olardyń osy baǵyttaǵy jumysyna qoıylatyn talapty qaıta qaraýy qajet. Aımaqtyń qaýipsizdigi – óte mańyzdy», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent el ishine iritki salatyn jat ıdeologıalardy taǵy bir mańyzdy másele retinde atady. Ásirese, áleýmettik jelide jurtty zań buzýǵa ıtermeleıtin aǵymdardyń óte kóptigine nazar aýdaryp, olardyń jolyn kesý úshin basqa da quzyrly organdarmen birlesip jumys atqarý kerek ekenin atap ótti. Sonymen qatar qoǵamdyq uıymdarmen tyǵyz qarym-qatynas ornatqan abzal ekenin eske saldy.
Memleket basshysy azamattardyń bárine teń múmkindik beretin qoǵam qurý, sonyń ishinde áıelder men balalardyń quqyǵyn qorǵaý basty mindet ekenin atap ótti.
«Taǵy bir mańyzdy mindet – áıelder men balalardy zorlyq-zombylyqtan qorǵaý. Mınıstrlikte osyndaı isterdi tergeýmen aınalysatyn arnaýly bólim qaıta ashyldy. Meniń tapsyrmam boıynsha bıyl áıelder men balalarǵa keshendi qoldaý kórsetetin ortalyqtar quryldy. Bul ortalyqtar qazir pılottyq rejımde jumys jasap tur. Onda psıhologıalyq, quqyqtyq jáne medısınalyq kómek kórsetiledi. Sondaı-aq, tıisti saraptamalar jasalady. Arnaıy daıarlyqtan ótken tergeýshi áıelder zardap shekken jandarǵa járdem beredi. Jalpy, bul ortalyqtar tıimdi jumys istep jatyr. Mundaı ortalyqtardy búkil el aýmaǵynda ashyp, aýqymyn keńeıtý kerek. Úkimetke jáne ákimderge osy jumysty qolǵa alýdy tapsyramyn», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Qasym-Jomart Toqaev polısıa qyzmetiniń kóbinese adam ómiri men densaýlyǵyna qater tóndiretin qaýipti mamandyq ekenin atap ótip, Táýelsizdik jyldarynda qyzmet babynda 815 qyzmetkerdiń qaza tapqany, 4,5 myńnan astamy jaraqat alǵany týraly derek keltirdi. Sondyqtan qoǵamnyń qaýipsizdigi men turaqtylyǵyn qamtamasyz etý isindegi ishki ister organdarynyń úlesin baǵalamaýǵa bolmaıdy.
«Biz tártip saqshylaryn qoldaýǵa árdaıym erekshe kóńil bólemiz. Keıingi jyldary polısıa qyzmetkerleriniń jalaqysy birneshe ret ósip, turǵyn úıdi jalǵa alý qunyna ótemaqy tóleý engizildi. Sonymen qatar ákimderge jergilikti búdjet esebinen qarjylandyrylatyn qyzmetterge 30 paıyzdyq ústemaqy belgileý quqyǵy berildi. Meniń tapsyrmama sáıkes bıylǵy 1 qazannan bastap jedel-izdestirý qyzmeti qyzmetkerleriniń eńbekaqysy kóteriledi. Biz polısıa qyzmetkerlerin quqyqtyq jáne áleýmettik turǵydan qorǵaýdy jaqsartý úshin keshendi sharalardy jalǵastyramyz», – dedi Memleket basshysy.
Prezıdent quqyq qorǵaý organdarynda qyzmet atqarýdyń jastar úshin tartymdy ári mártebeli bolýy mańyzdy dep esepteıdi. Úzdik polıseılerdi kótermelep, erekshelep, marapattaý isin qoldaıtynyn bildirdi. Sondaı-aq quqyq qorǵaý organdaryndaǵy qyzmet tek artyqshylyq pen abyroı ǵana emes, halyq aldyndaǵy úlken jaýapkershilik ekenin túsiný kerek dep atap ótti. Qasym-Jomart Toqaev İshki ister mınıstrligi kadrlyq áleýetti udaıy jetildirýdi, qyzmetkerlerdiń kásibı biliktiligin jáne moraldyq rýhyn nyǵaıtýdy qamtamasyz etýi qajet ekenin aıtty. Qazaqstan polısıasynda otansúıgishtiktiń, ashyqtyqtyń, árqashan adamdarǵa kómekke kelýge daıyn turatyn adaldyqtyń obrazy qalyptasýy kerek. Bul barlyq tártip saqshylarynyń oılaý júıesi men minez-qulqyna túbegeıli ózgerister engizýdi talap etedi.
Memleket basshysy sońǵy kezderi quqyq qorǵaý organdarynyń qyzmet babyn asyra paıdalanýyna qatysty shaǵymdardyń jıilep ketkenin atap ótti. Sondaı-aq mamyr aıynda otandyq bıznes ókilderimen kezdesýinde kásipkerlerdiń kópshiligi tikeleı qysym kórip jatqany týraly shaǵymdanǵanyn aıtty.
Prezıdent Ekonomıkalyq tergeý qyzmetiniń óńirlerdegi jumysyna jaǵymsyz pikirler kóptep túsip jatqanyn erekshe atap ótti. Memleket basshynyń aıtýynsha, zańsyz áreketterden İshki ister mınıstrligi qyzmetkerleri de tysqary emes. Keıbiri jemqorlyqqa qatysty aıtylyp otyr.
«Bul búkil quqyq qorǵaý júıesiniń bedeline aıtarlyqtaı nuqsan keltiredi. Qarjy monıtorıńi agenttiginiń kúshin alaıaqtyqqa, qarjy pıramıdalaryna, kapıtal men resýrstardy shetelge zańsyz shyǵarý faktilerine baǵyttaý kerek. Agenttik kóleńkeli ekonomıkamen kúresetin negizgi memlekettik organǵa aınalýǵa tıis. Biz qoǵamda joǵary quqyqtyq mádenıet jáne sybaılas jemqorlyq pen zańsyzdyqtyń kez kelgen kórinisterine berik ımýnıtet qalyptastyrýymyz kerek», – Qasym-Jomart Toqaev.
Belsendiler saıası partıalar men qozǵalystar qurýǵa yntaly ekenin málimdep, ishki jáne syrtqy saıasattyń ózekti máseleleri boıynsha ártúrli pikirleri men kózqarastaryn bildiredi. Bul – azamattyq qoǵamnyń jetilgenin kórsetetin tabıǵı proses. Degenmen, Prezıdenttiń pikirinshe, azamattyq belsendilerdiń barlyq áreketi, sonyń ishinde narazylyq aksıalary qoldanystaǵy zańnamaǵa jáne parasattylyqqa qatań sáıkes kelýi óte mańyzdy.
«Zańdy buzýǵa, zańsyz áreketterge barýǵa, sonyń ishinde polısıa qyzmetkerleriniń adamdyq qadir-qasıetine, kásibı ar-namysyna qarsy baǵyttalǵan áreketterge baratyndar zańnamamyzǵa sáıkes jaýapkershilikke tartylady. Qazaqstannyń ulttyq múddesine qarsy áreket etetin kásibı arandatýshylar áshkerelenýi kerek», – dedi Memleket basshysy.
Qazaqstan Prezıdenti taǵy bir mańyzdy másele retinde qazirgi ýaqytta qoǵamda bolyp jatqan qyzý pikirtalastar kezinde saıası ádildik máselesi týraly umytpaý kerek ekenin atap ótti.
«Eliniń damýyna laıyqty úles qosqan qoǵamdyq-saıası kóshbasshylaryn, ǵylym jáne mádenıet qaıratkerlerin qadir tutpaıtyn halyqtyń keleshegi de bulyńǵyr bolmaq. Biz, qazaq halqy, saıası tulǵalarymyzdyń eńbegine qurmetpen, parasattylyqpen qaraýymyz qajet. Bul – Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń tulǵasyna da qatysty aqıqat. Onyń Táýelsiz elimizdi qurý isine sińirgen eńbegin búkil álem qaýymdastyǵy moıyndady. Sondyqtan Tuńǵysh Prezıdenttiń tarıhı róline qurmetpen qaraý – bárimizge ortaq mindet. Onyń saıası murasyna keleshek urpaq ádiletti baǵasyn bermek. Al, qazirgi urpaq ókilderi elimiz úshin tabandy jumys isteýi kerek. Biz bárimiz halyq retinde, eń aldymen, eńbekqor bolýymyz qajet. Saıası oıyndarǵa tosqaýyl qoıǵan jón. Biz ótkenge jaltaqtamaı, jarqyn bolashaǵymyzǵa zor senimmen qadam basýymyz kerek», – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev sózin qorytyndylaı kele, polısıanyń ustanymyn ózgertip, jumystyń jańa úlgisine kóshýdi basty mindet retinde atady. Onyń pikirinshe, halqymyzdyń beıbit ómir súrip, óz eliniń bolashaǵyna senimmen qaraýy – polıseılerdiń adal qyzmetine baılanysty.
Jıyn sońynda Memleket basshysy salanyń birqatar qyzmetkerine memlekettik nagradalar tapsyrdy.
