Almatyda halyqaralyq alqaly jıyn ótti
Almaty qalasynda «Zertteý ýnıversıtetiniń qazaqstandyq modeli – 20 jyldyq damý tájirıbesi» atty halyqaralyq forým jáne TMD jetekshi agrarlyq JOO rektorlary keńesiniń keńeıtilgen otyrysy bolyp ótti dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz
Qazaq ulttyq agrarlyq zertteý ýnıversıtetiniń bazasynda ótken forýmnyń negizgi maqsaty – Ulttyq zertteý ýnıversıtetine transformasıalaný boıynsha QazUAZÝ-dyń óz tájirıbesin taratý, TMD elderiniń agrarlyq joǵary oqý oryndarynyń yntymaqtastyǵyn damytý, joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim, ǵylym salasyndaǵy nátıjelermen almasý jáne agrarlyq bilim men ǵylymnyń sapasyn arttyrý úshin tıimdi jáne syndarly basqarý sheshimderin qabyldaý bolyp tabylady.
İs-sharaǵa QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Erbol Qarashókeev, Almaty qalasy ákiminiń orynbasary Arman Qyryqbaev, «UAǴBO» KeAQ Basqarma tóraǵasy Darhan Balpanov, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ǵylym jáne joǵary bilim vıse-mınıstri Qýanysh Erǵalıev (onlaın formatta), memleket jáne qoǵam qaıratkeri, aqyn, jazýshy, Qazaqstannyń Eńbek Eri Oljas Súleımenov, QS ulttyq agrarlyq ǵylymı-bilim berý ortalyǵynyń Aımaqtyq dırektory Sergeı Hrıstolúbov, Táýelsiz Memleketter Dostastyǵy elderiniń jetekshi agrarlyq joǵary oqý oryndary Rektorlar keńesiniń músheleri, Qazaqstan, TMD jáne sheteldik joǵary oqý oryndarynyń rektorlary, QR Ulttyq Ǵylym akademıasynyń akademıkteri men ǵylymı uıymdardyń jetekshileri qatysty.
Forýmdy ashqan QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Erbol Qarashókeev QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń quttyqtaý lebizin jetkizdi.
Mınıstr E.Qarashókeevtiń aıtýynsha, elimizdiń agrarlyq sektoryn damytý búginde ulttyq ekonomıkanyń jedel ósýiniń negizgi býyny bolyp tabylady. 2025 jyldyń sońyna deıin eseptelgen jańa Ulttyq jobada kórsetilgen agroónerkásiptik keshenniń basty mindeti – eldi negizgi azyq-túlikpen tolyq qamtamasyz etý ekeni atap aıtyldy.
«Bul máseleni sheshý úshin básekege qabilettilikti arttyrýdy jedeldetý, ǵalymdardyń ǵylymı zertteýleriniń nátıjelerin óndiriske, sondaı-aq ınovasıalyq tehnologıalarǵa engizý jáne tıimdi agrotehnologıalar transfertin júzege asyrý qajet. Bizdiń joǵary oqý oryndarymyzdyń ǵylymı áleýeti joǵary ekeni barshaǵa málim. Bolashaq mamandar jańa bilimniń aıasynda tárbıe alady, ári bolashaqta óndiriste tıimdi basqarý sheshimderin qabyldaýǵa qabiletti ınovasıalyq tehnologıalardy ıgeretin sapaly kadrlar qataryn tolyqtyrady. İs júzinde QazUAZÝ-dyń «bilim-ǵylym-óndiris» ınovasıalyq sıpattaǵy nátıjeleri otandyq agrokeshenniń damýyna úlken áser etetinin kórip otyrmyz»,– dep atap ótti mınıstr.
Osy forýmdy ótkizý qarsańynda bıylǵy 6 maýsymda jyl saıynǵy on úshinshi Halyqaralyq jazǵy mektep jumysyn bastaǵany belgili. Oǵan Amerıka, Eýropa, Tynyq muhıty óńiri men TMD-nyń 33 eliniń ókilderi: 260 tyńdaýshy oflaın jáne 250 tyńdaýshy onlaın-rejımde qatysýda. Al 96 sheteldik ǵalym – álemniń jetekshi joǵary oqý oryndary men ǵylymı ortalyqtarynyń ókilderi.
Sondaı-aq, 8-9 maýsymda Islam Yntymaqtastyǵy Uıymyna múshe 57 eldiń qatysýymen Azyq-túlik qaýipsizdigi jónindegi Islam Uıymynyń joǵary deńgeıdegi forýmy sátti ótti. Onda IYU elderindegi azyq-túlik qaýipsizdiginiń eń ózekti máseleleri qaraldy. Mysaly, aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń shyǵymdylyǵyn arttyrý, janýarlardyń ónimdiligin arttyrý tabıǵı apattardan, atap aıtqanda, qurǵaqshylyq kezindegi táýekelderdi azaıtý, jaıylymdardy sýlandyrý úshin energıa kózderiniń tapshylyǵy, aýyl sharýashylyǵy ónimderin qaıta óńdeý, azyq-túlik ónimderine baǵanyń ósý sebepteri talqylandy. Ekonomıkanyń agrarlyq salasyna ınvestısıalar tartý joldary, ýnıversıtetterdiń, jastar men áıelderdiń azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etýdegi róli sıaqty negizgi máseleler qaraldy. Forým aıasynda ýnıversıtette azyq-túlik qaýipsizdigi boıynsha Halyqaralyq zertteý ortalyǵy jáne Halal ashyldy, ol IYU elderinde azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý boıynsha barlyq agrarlyq ǵalymdar men halyqaralyq sarapshylardyń kúsh-jigerin shoǵyrlandyrý úshin dıalog alańyna aınalady.
Búgingi tańda Qazaq ulttyq agrarlyq zertteý ýnıversıteti is júzinde elimizdiń básekege qabilettiligine naqty áser etetin agrarlyq sektordy jedel damytýdy bilim berý, ǵylymı, ınovasıalyq qyzmetiniń ıadrosyna aınaldy.
Forým aıasynda TMD-nyń jetekshi agrarlyq joǵary oqý oryndary rektorlary keńesiniń keńeıtilgen otyrysy ótti. Onda joǵary bilim berýdiń ózekti máseleleri men ony damytý perspektıvalary egjeı-tegjeıli qaraldy. Forýmǵa qatysýshylar birlesken belsendi jumystar úshin óz rızashylyqtaryn bildirip, TMD-nyń jetekshi agrarlyq joǵary oqý oryndary Rektorlary keńesi qyzmetiniń barlyq baǵyttary boıynsha jemisti yntymaqtastyqty jalǵastyrýǵa kelisti.