Tutynýshy 10 paıyzdyq ústemaqy tóleýge mindetti emes
Qaladaǵy kez kelgen tamaqtanatyn oryndardyń kórsetiletin qyzmet úshin 10–15 paıyzdyq ústemaqy alatyny bar. Keıbir qymbat meıramhanalar odan da kóp paıyzdyq aqy suraıdy. Ol jerdegi qyzmet kórsetý unasyn, unamasyn tutynýshy taraptardan surap jatpaıdy. Tapsyrys bergen as-sýdan bólek, daıashy kórsetken qyzmet úshin alynatyn alym tutynýshy quqyǵyna qaıshy. Biraq muny kópshiligi bile bermeıdi. Sońǵy kezderi osy másele qoǵamda kóp daý týǵyzyp júr. Negizi azamattar dámhana nemese meıramhanalardaǵy bul qyzmet aqysyn tólemese de bolady.
Elimizdiń zań júıesinde daıashynyń qyzmeti úshin tutynýshy tulǵanyń tapsyrystan bólek qosymsha aqy tóleýine eshqandaı mindet júktelmegen. Iaǵnı óz quqyǵyńyzdy paıdalanyp, paıyzdyq zańsyz aqyny tóleýden bas tartsańyz, zań aldynda utylmaıtynyńyz anyq. Sizdi sotqa beretindeı esh negiz de joq.
Tutynýshy dámhana-meıramhanadaǵy qyzmetke ústemaqy tólep, biraq qyzmet sapasy kóńil kónshitpese, onda ol mekemeni sotqa bere alady. Eldegi Saýda jáne ıntegrasıa mınıstrligine qarasty Tutynýshylardyń quqyǵyn qorǵaý komıteti tutynýshylarǵa qyzmet kórsetetin daıashynyń jumys aqysyn dámhana nemese meıramhana ákimshiliginiń ózi tóleýge tıis ekenin málimdepti. Máselen, meıramhana ákimshiligi tutynýshynyń tamaqqa ne sýǵa tapsyrysyn alyp, ony daıyndaýmen aınalysatyn aspazdyń da qyzmet aqysyn óz moınyna alady. Demek, daıashynyń da qyzmetin óz mindetine alýy kerek. Biraq tamaqtaný mekemesi tutynýshyǵa qosymsha qyzmet aqysy qosylatynyn eskertýge tıis. Mázirde nemese basqa jerde eskertip jazyp qoıýy mindetti. Bul týraly «Tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý týraly» zańnyń 25-baby 1-tarmaǵynyń 2-tarmaqshasynda keltirilgen. Atalmysh zańda «qyzmet kórsetýshi tutynýshyǵa usynylatyn qyzmettiń túrleri, erekshelikteri týraly barlyq aqparatty berýge mindetti» dep anyq jazylǵan. Tutynýshy tapsyrys bermesten buryn, qyzmet týraly tolyq bilip alǵany jón. Kórsetilgen qyzmet úshin qosylatyn 10 paıyzdyq tólem aldyn ala eskertilmese, daýlaýǵa quqyǵyńyz bar.
Maman ne deıdi?
«Bul máselege beıtarap qaraımyn. Eki tarapty da jaqtamaımyn. Daý týǵyzatyndaı eshnárse kórip turǵan joqpyn. Zań buzylmaý úshin mekeme aldyn ala paıyzdyq ústemaqy qosylatynyn eskertse boldy. Ol ústemaqy qyzmet kórsetip júrgen daıashynyń eńbeginiń aqysy», – deıdi qarjyger Perızat Baýyrjanqyzy.
Tutynýshy pikiri
«Bul júıe burynnan bar. Daıashynyń qyzmetine beriletin qosymsha 10 paıyzdyq aqyny barlyq dámhanada tóleımiz. Mundaı ústemaqy baryn eskertpeıtinder kóp. Tamaqtanyp bolyp, keterde chek suraımyz. Sol chektegi jazylǵan somadan bilemiz», – deıdi qala turǵyny.
TAQYRYPQA ORAI
“Qyzmet aqysy paıyz túrinde emes, teńgemen eseptelip berilýi kerek”, - deıdi zańger Balzıra Turabaıqyzy. Osy taqyrypqa qatysty birqatar saýaldy zańgerge qoıǵan edik.
Balzıra TURABAIQYZY, qarjylyq zańger: Tutynýshy múddesi eskerilmeı jatady
Tapsyrystan bólek 10–15 paıyzdyq ústemaqy tóleýdi quptamaımyn. Sebebi, bizdiń tutynǵan as mázirinde baǵasy eseptelip turady. Bul tek dámhana daıarshylarynyń qolaqysy dep aıtyp jatady. Biraq tólengen aqylardy daıashylarǵa tolyq bergenderin kórmeppin. Ózimiz de stýdent boldyq qoı. Shet jaǵasyn bilemiz. Mekeme admınstratory kúndelikti qolaqynyń 5–7%-yn alasyń dep aıtady. Ony dámhanalardy menedjerleri jumys istegeni úshin kelgen qonaqtardan óndiredi. Daıashylar tutynýshyny jaqsylap kútip alady. Keıbir dámhalarda óz-ózine qyzmet kórsetý bar. Ústemaqyny mindettep tólettirýdiń qajeti joq dep sanaımyn. Tutynýshy óz erkimen tólese bolady. Al tólemegenderge mekeme tarapynan qysym bolmaýy kerek.