Eks-prezıdent pen demokrattardy synǵa aldy
5 naýryzda Donald Tramp Kongrestiń aldynda sóz sóıledi. Tramp prezıdent laýazymyna kiriskeli beri alǵash ret qos palatanyń birlesken otyrysyna qatysty. Jergilikti basylymdar prezıdent 100 mınýt boıy sóz sóıledi dep jazýda. Bul sol eldiń prezıdentteri tarıhyndaǵy rekord bolyp tirkeldi. AQSH prezıdenti óz sózinde ishki máselelerge basa nazar aýdardy. Syrtqy saıasatqa asa mán bermedi. Onyń sózderine búkil álem kóz tikti, mańyzdy tustaryn atap óteıik.
Demokrattarǵa qarsy saıası rıtorıka
Donald Tramp jergilikti ýaqyt boıynsha 4 naýryzda, al Astananyń ýaqytymen 5 naýryzda Kongres aldynda sóz sóıledi. Mine, sodan beri álemdik basylymdar, saıasatkerler men memleketter onyń málimdemelerin talqylaýda. Sebebi, onyń málimdemeleri men qabyldaǵan sheshimderi AQSH-tyń ishki jáne syrtqy saıasatyn, álemdik saıasatty túbegeıli ózgertýde. Ásirese, syrtqy saıasaty halyqaralyq qatynastar júıesine kólemdi ózgeris ákelýde. EO, BUU, Búkilálemdik densaýlyq saqtaý uıymy, Reseı men Ýkraına, Qytaı, Meksıka, Kanada sekildi memleketter men uıymdar arasyndaǵy qarym-qatynasynda ulttyq múddege basymdyq berip jatyr. Ol syrtqy saıasatta qabyldaǵan sheshimderin tizbekteı kele «Amerıka qaıta oraldy» dep málimdedi.
Degenmen, Kongres aldynda syrtqy saıasatqa qaraǵanda eldiń ishki máselelerine basa nazar aýdardy. Tramp 100 mınýt boıy demokrattar men eks-prezıdent Djo Baıdenniń saıasatyn synǵa aldy. Málimdemeleriniń basym bóligin demokrattarǵa qarata aıtty. Budan depýtattar aldyndaǵy sózderin burynǵy ákimshilikke qarsy arnaıy daıyndalǵan saıası rıtorıka ekenine kózimiz jetti.
Demokrattar da jıynda ózderine qarsy málimdemeler aıtylatynyna daıyn bolǵan sekildi. Olar sany jaǵynan respýblıkalyqtardan az bolǵanymen, saıası narazylyq kórsetýde kreatıvti ekenin dáleldedi. Olar ártúrli taktıka qoldandy. Bir top depýtattar narazylyǵyn kórsetip prezıdenttiń sózin sońyna deıin tyńdamaı Kapıtolııden shyǵyp ketti. Ekinshi top áıel depýtattar kúlgin tústes kıimmen kelip narazylyǵyn kórsetti. Úshinshi top «Durys emes», «Ótirik» degen jazýy bar taqtaıshalardy ustap, prezıdenttiń málimdemelerinen keıin olardy qolymen kóterdi. Sonymen qatar, demokrattardyń bári Tramptyń sózderine oryndarynan turyp qol soǵyp qoldaý kórsetpedi. Kerisinshe, respýblıkalyqtar prezıdenttiń ár sózinen keıin oryndarynan turyp qol soǵyp qoldaý kórsetti.
İshki máselege basymdyq berdi
Tramp Djo Baıdenniń 4 jylda qabyldaǵan barlyq derlik sheshimderin synǵa aldy. Ásirese, solshyl baǵyttaǵy jáne ekonomıkalyq saıasattaǵy sheshimderi kóbirek synaldy. Onyń ishinde ınflásıa, jumyssyzdyq, salyqtyń artýy, joǵary paıyzdyq ústeme, abort, ınklúzıvtilik pen azshyl toptardyq quqyǵyn qorǵaýdy atap ótken jón. Tramp elde eki ǵana gender bar ekenin, azamattar memlekettik jáne ózge de qyzmette merıtokratıa qaǵıdatymen joǵarylaıtynyn málimdedi. Djo Baıden azshyl toptarǵa kóbirek múmkindik bergen bolatyn.
Sonymen qatar, Tramp Ilon Masktiń de eńbegin erekshe atap ótti. Ol bılikke kelisimen Tıimdilik departamentin qurý týraly tapsyrma berdi. Ony belgili kásipker Mask basqarýda. Departamentti qurýdaǵy maqsat memlekettik basqarý júıesine reforma jasaý. Departament basshysy búdjetke, memlekettik qyzmet júıesin tolyq aýdıt jasady. Sonyń nátıjesinde 10 myńǵa jýyq memlekettik qyzmetshi qysqartyldy. Olardyń jumysyn sıfrlandyrýdy júzege asyrýda. Qazirdiń ózinde ózge elderge bólinetin qarjyny mıllıardtap qysqartty. Mysaly, USAID qyzmeti ýaqytsha toqtatylyp, osy ýaqytqa deıin bólingen qarjyǵa aýdıt jasalýda. Jáne de bul jumysty Mask ary qaraı jalǵastyrmaq. Jaqyn arada budan da kóp adam jumyssyz qalýy múmkin.
Salyq pen búdjet saıasaty da ózgerýde. Tramp federaldy búdjetti balansqa keltirýge ýáde berdi. Eger ýádesin júzege asyrsa eldiń syrtqy qaryzy azaımaq. Ol úshin memlekettik qyzmet pen búdjettik shyǵyndardy qysqartyp qana qoımaı, salyq mólsherin de azaıtýdy josparlap otyr.
Tramp zańsyz mıgrasıaǵa túbegeıli tosqaýyl qoımaq. Ol úshin zańsyz mıgranttardy jazalaý ádisin qoldana beretinin málimdedi. Onyń sózine qaraǵanda, bul ádis qazirdiń ózinde jaqsy nátıje kórsetip jatyr.
Tramptyń Kongres aldyndaǵy sózderi demokrattardyń saıası bedeline nuqsan keltirý maqsatyn kózdese, maqsaty júzege asty deı alamyz. Sebebi, onyń málimdemeleri men sheshimderi popýlızmge uqsaǵanymen amerıkalyqtardyń kópshiligine unaıtyny sózsiz. Al ol ýádeleri tolyq júzege asa ma, aspaı ma, ýaqyt kórsetedi.