Áıelder kúnin jer sharynyń júzden astam eli toılaıdy.
30-ǵa jýyq memlekette resmı mereke retinde bekitilgen. Bul tizimde árıne, Qazaqstan da bar, dep habarlaıdy aqshamnews.kz 24.kz-ke silteme jasap.
Biraq ár eldiń toılaý dástúri ár túrli. Mysaly, Italıada osy kúni názikjandar qaýymyna jappaı mımoza gúlin syıǵa tartady. Bul dástúr sonaý ótken ǵasyrdan beri ádetke aınalǵan. Sary gúldiń tańdalý sebebi, ol - qymbat emes. Aýyldyq jerlerde turatyn adamdarǵa da qoljetimdi. Bastapqyda mımozany tek er adamdar qyz-kelinshekterge syılaıtyn. Qazir názikjandar bir-birine syıǵa tartýdy ádetine aınaldyrǵan.
Qytaıda mereke eki kún toılanady Al Qytaıda áıelder merekesi 2 kún qatarynan toılanady. 8 naýryz turmysqa shyqqan hanymdar merekesi sanalady. "Fý núı" dep ataý sodan shyqqan. Sol sebepti bul kúni kúıeýge tımegen qyzdardy quttyqtamaıdy. Alaıda boıjetkender úshin de arnaıy mereke bekitilipti. Qyzdardy 1 kún buryn - 7 naýryzda quttyqtap, syı-sıapat tabystaıdy. Kórshi elde 8 naýryzda tek er adamdar jumys isteıdi. Óıtken názikjandarǵa resmı demalys bekitilgen.
Amerıkada naýryzda «áıelder aıy» atalyp ótedi Al amerıkandyqtar jyldyń 1-aq kúninde emes, 1 aı boıy názikjandarǵa qurmet kórsetedi. Bul bastama Barak Obama ákimshiligi tusynda resmı bekitilgen. Halyqaralyq áıelder kúniniń 100 jyldyǵyna oraı, 2011 jyly Obama Naýryz aıyn «áıelder tarıhy aıy» dep jarıalady. Sodan beri osy aıda ár saladaǵy áıelderdi qoldaýǵa basymdyq berilip, áleýmettik, genderlik teńdikti saqtaýǵa nazar aýdarylady.
Ádette búgingi merekeniń basty túsi qyzyl nemese alqyzyl dep oılap jatady. Alaıda, bul - qate pikir. Ataýly kún kúlgin, jasyl, aq tústermen astasyp jatyr. Álemniń biraz elinde bul kúni qyz-kelinshekter osy tústegi kóılek-kónshigin ilip alady. Kúlgin tús ádildikti beınelese, jasyl keleshekke úmitti, al aq tús tazalyq pen kirshiksiz páktikti bildiredi. Bul reńkterdi 1908 jyly brıtandyq áıelder áleýmettik-saıası odaǵy jarıalaǵan. Sondaı-aq bul túster áıelderdiń genderlik teńdigin beıneleıtin jalaýdyń túsimen sáıkes keledi.
Halyqaralyq merekege BUU da erekshe den qoıǵan. Qurylym jyl saıyn ataýly kún qarsańynda belgili taqyrypta aýqymdy shara ótkizedi. Bıylǵy merekeniń basty urany – qyz-kelinshekterdiń quqy, áleýmettik teńdik. Bul bastama jer sharyndaǵy názikjandardyń quqy men genderlik teńdikti ilgeriletý úshin sharalar qabyldaýdy kózdeıdi. Biraq qaqtyǵystar men jer betin jaılaǵan gýmanıtarlyq daǵdarys saldarynan álem elderiniń jartysynan kóbi áıelderdiń jaǵdaıyn jaqsartýǵa bólinetin qarajatty shektemek. Álem túrli ultqa bólingenimen áıel qaı elde de áıel bolyp qalady. Óıtkeni ol ár shańyraqtyń qazyǵy, óz Otanynyń tútinin tútetip otyrǵan uıytqysy. Turmysty da, jumysty da qatar alyp júrgen názikjandarǵa qandaı maqtaý aıtsa da jarasady.