QR densaýlyq saqtaý mınıstrligi balalar arasynda jazataıym jaǵdaılar men jaraqat alýdyń ósý úrdisine oraı balalar jaraqatynyń aldyn alý boıynsha Jol kartasyn ázirleýge bastama kóterdi.
Resmı statısıka derekteri boıynsha jyl saıyn respýblıkada balalar jaraqat alýynyń 200 myń jaǵdaıy tirkeledi, sonyń 70 paıyzy úıde bolady. Ótken jyly jaraqat alý men jazataıym jaǵdaı sebebinen 1093 bala qaıtys boldy, myń balanyń densaýlyǵyna qatty nuqsan kelip, múgedek bolyp qaldy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz Densaýlyq saqtaý mınıstrligine silteme jasap.
Ólim-jitim boıynsha syrtqy sebepterden kólik qaǵyp ketý jaǵdaılary alda (22%), odan keıin aıaq astynan sýǵa batyp ketý (13,4%), bıikten qulaý – 5,4%, otpen oınap qaıǵyly jaǵdaıǵa dýshar bolý (5%) derekteri jıi kezdesip tur.
«Densaýlyq saqtaý mınıstrligi ólim-jitim statısıkasynyń ósimine qatty alańdaýly, 20 paıyz balalardy biz aýrý saldarynan joǵaltyp otyrǵan joqpyz, bul saý balany óltirýmen birdeı. Ólim-jitimnyń syrtqy sebepteriniń arasynda anaǵurlym mańyzdysy – jol-kólik oqıǵalary men sýǵa batyp ketý jáne bıikten qulaý bolyp otyr. JKO kezinde balalardyń qaza tabýynyń kóbeıýi bul máseleni sheshýde vedomstvoaralyq keshendi ádistiń qajet ekenin kórsetedi, - dep atap ótti QR Prezıdenti janyndaǵy OKQ alańynda ótken «dóńgelek ústelde» QRDSM Ana men bala densaýlyǵyn qorǵaý Departamentiniń dırektory Maǵrıpa Embergenova.
Jol-kólik oqıǵalary kezinde balalardyń qaıtys bolýynyń negizgi faktorlarynyń ishinde júrgizýshiler tarapynan jol qozǵalysy erejesiniń buzylýy, velosıpedter men samokattarǵa arnalǵan shlemdi qosa alǵanda jeke qaýipsizdik quraldarynyń joqtyǵy bar, sońǵy jaǵdaıda qaýipsizdik quraldaryn qoldaný qaladaǵy kólik qozǵalysynyń qarqyndylyǵy men joǵary jyldamdyq kezinde mindetti bolyp sanalady.
M. Embergenovanyń sózine qaraǵanda, balalardyń sýǵa batyp ketý sebepterin aıtqanda, balalardyń jartysyna jýyǵy sýǵa túskende júzýge qajet qaýipsizdik quraldaryn, ıaǵnı qutqarý jıletterin, beldikterin jáne jeńdikterin paıdalanbaıdy. Soǵan qosa adamdardyń sýǵa túsý qaýipsizdigi úshin jaǵdaı jasaý maqsatynda qaýipti rezervýarlar men sýǵa túsýge arnalmaǵan oryndarda sýǵa túsý múmkindigin joıyp, sýǵa túsý basseıinderiniń aınalasyn qorshaý, balalardyń sýǵa túsýge úıretý, sonymen qatar sýǵa túsetin oryndarda jan saqtaý is-sharalaryn shuǵyl qoldaný múmkindikterin jasaý qajet.
Balalardyń bıikten, ásirese terezeden qulaýy Qazaqstandaǵy balalar arasyndaǵy ólim-jitim sebepteriniń ishinde úshinshi orynda. Sońǵy 3 jylda terezeden qulaý statısıkasy artyp, ótken jyly 492 jaǵdaıǵa deıin ósti, sodan bolatyn ólim-jitim de kóbeıdi. Bul qaıǵyly jaǵdaılardyń negizgi sebepkerleri - balany qaraýsyz qaldyratyn otbasyndaǵy eresekterdiń jaýapsyzdyǵy men qapersizdigi. Kishkentaı bala ósip kele jatqan páterlerde mindetti túrde túrli mehanıkalyq
qorǵanys quraldaryn ornatý arqyly balanyń terezeden qulaýynyń aldyn alýǵa bolady.
DDU men IýNISEF-tiń «Bala jaraqattanýynyń aldyn alý týraly» maqalasynda balalarǵa qatysty qaıǵyly jaǵdaılardyń 80%-y ata-analardyń kinásinen bolatyny aıtylǵan. Eresekter balalaryn úıde, avtokólikte jalǵyz qaldyrady, kólikte bala tunshyǵady, kólik júrip kele jatqanda qaýipsizdik beldikterin taqpaıdy nemese balalar kreslosyn paıdalanbaıdy, sý qoımalary men basqa da qaýipti oryndarda olarǵa durys qaramaıdy.
«JKO kezinde jáne basqa da jaǵdaılarda balalar óliminiń kóbeıýi bul máseleni sheshýde sektoraralyq, vedomstvoaralyq, keshendi tásilderdiń qajettigin kórsetedi. Ózekti máseleni sheshý úshin QR balalar jaraqatynyń aldyn alý boıynsha 2025-2027 jyldarǵa arnalǵan Jol kartasyn ázirleý úshin halyqaralyq uıymdar ókilderiniń (DDU, BUU Balalar qory(IýNISEF) qatysýymen Vedomstvoaralyq jumys toby quryldy, dep málimdedi Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń ókili.