Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Aıdarbek Saparovtyń tóraǵalyǵymen kóktemgi dala jumystaryna daıyndyq, shegirtkege qarsy kúres sharalaryn júrgizý jáne aýyl sharýashylyǵy taýaryn óndirýshilerdi qajetti resýrstarmen qamtamasyz etý máseleleri boıynsha keńes ótti.
Keńeske oblys ákimderiniń orynbasarlary, salalyq bólim basshylary men memlekettik organdardyń ókilderi qatysty, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
– Kóktemgi egis jumystary ońtústik óńirlerdiń barlyǵynda bastalyp ketti. Alaıda, jergilikti jerlerde uıymdastyrý jumystary álsiz. Janar-jaǵarmaımen jáne mıneraldy tyńaıtqyshtarmen qamtamasyz etý júıeli túrde sheshilmeı otyr. Keıbir oblystarda Jol kartasynda bekitilgen ındıkatorlardy oryndaý boıynsha ilgerileýshilik baıqalmaıdy. Mindettemelerdi oryndaý qajettigi týraly eskertýlerimizdi birneshe ret joldaýǵa májbúrmiz, – dedi mınıstr.
Vıse-mınıstr Erbol Tasjúrekovtyń aıtýynsha, oblystar ákimdikteriniń aldyn ala málimetteri boıynsha, 2025 jyly jalpy egis kólemi 23,7 mln gektardy quraıdy. Bul ótken jylmen salystyrǵanda 413 myń gektarǵa kóp. Atap aıtqanda, dándi jáne dándi-burshaqty daqyldar 16,6 mln ga, maıly daqyldar – 3,3 mln ga, kartop – 83,4 myń ga, mal azyqtyq daqyldar – 3,3 mln ga jerge egiledi.
Óńirlerge egis alqaptaryn ártaraptandyrý jumystaryn jandandyrý jáne aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń qurylymy boıynsha kórsetkishterdi qatań saqtaý tapsyryldy. Degenmen, Túrkistan jáne Jambyl oblystarynda aıtarlyqtaı kesheýildeýler tirkelgen.
Qazirgi ýaqytta 1,2 mln gektar jerge ylǵal jabý, 1,1 mln gektarǵa tuqym sebýge deıingi óńdeý jáne 858 myń gektarǵa kóktemgi jyrtý jumystary júrgizildi. Ońtústik óńirlerde 529 myń gektar jerge egin egildi.
Egis jumystaryn sátti ótkizý úshin óńirlerge 401 myń tonna arzandatylǵan dızel otyny bólindi, onyń 90,1 myń tonnasy jóneltildi. Aýyl ákimdikterine kelisimsharttardy ýaqtyly bekitip, janar-jaǵarmaıdy jetkizýdi qamtamasyz etý tapsyryldy.
Aýyl sharýashylyǵy tehnıkasynyń daıyndyǵy 96% deńgeıinde. Qazirgi tańda 139 myń traktor, 5,6 myń egis kesheni, 71 myń sepkish jáne 141 myń topyraq óńdeý quraly bar.
2,3 mln tonna daıyndalǵan tuqymnyń 846 myń tonnasy tekserildi, onyń 99%-y kondısıaly dep tanyldy.
612 myń tonnaǵa kelisimshart jasalǵan mıneraldy tyńaıtqyshtyń 358 myń tonnasy jetkizildi. Alaıda, ákimdikter men óndirýshilerdiń derekterinde alshaqtyqtar baıqalyp otyr. Osyǵan baılanysty mınıstr eseptilikti sáıkestendirý jáne baqylaýdy kúsheıtý qajettigin atap ótti.
«Keń dala» baǵdarlamasy aıasynda búgingi tańda 450 mlrd teńgege 6,3 myń ótinim túsip, 4,2 myń aýyl sharýashylyǵy taýaryn óndirýshi qarjylandyryldy.
Bıyl shegirtkelerdiń taralýy 2,1 mln ga aýmaqty qamtıdy dep kútilýde, bul ótken jylmen salystyrǵanda 1 mln gektarǵa az. Jalpy, 38 mln ga aýmaqty zertteý josparlanyp otyr. Jumysqa 4,6 myńnan astam adam tartylatyn bolady.
Túrkistan oblysynda 75,6 myń gektar jerde hımıalyq óńdeý júrgizildi, 256 tehnıka jumyldyryldy. Jambyl oblysy 16 sáýirden bastap óńdeýge kirisedi.
Aıdarbek Saparov ákimdikterge kóktemgi dala jumystarynyń barlyq kezeńderin baqylaýdy kúsheıtýdi tapsyrdy.
– Jol kartasynda belgilengen barlyq ındıkatorlardyń oryndalýyn qamtamasyz etý qajet. Ásirese tuqym sapasyna, tuqym ınspektorlarynyń jumysyna, resýrstardyń ýaqytyly jetkizilýine jáne tehnıkalyq daıyndyqqa erekshe mán berý kerek. Memleket tarapynan barlyq jaǵdaı jasalǵan: qarjylandyrý, jeńildetilgen lızıń, aýyl sharýashylyǵy óndirýshilerin qoldaý sharalary qarastyrylǵan. Endi óńirlerden naqty uıymdastyrýshylyq pen baqylaý talap etiledi. Egis jumystary agrotehnologıalyq talaptarǵa sáıkes ári ýaqytynda ótýi tıis, – dedi mınıstr.
Sondaı-aq AÓK salasyndaǵy ınvestısıalyq jobalardy iske asyrý máseleleri qaraldy.
– AÓK damýy úshin ınvestısıa tartý – negizgi mindetterdiń biri. Alaıda keıbir óńirlerde, ásirese SQO tájirıbesin taratý boıynsha jumys baıaý júrip jatyr. Bıyl josparlanǵan ınvestısıalyq jobalardy sapaly jáne ýaqytyly júzege asyrý úshin barlyq kúshti salý qajet. Artta qalyp jatqan oblystar belsendirek jumys isteýi kerek. Barlyq eskertýlerdi eskerip, qoıylǵan mindetterdi oryndaýdy qamtamasyz etýdi suraımyn, – dep túıindedi Aıdarbek Saparov.