1 maýsym — Balalardy qorǵaý kúni. Bul tek balalyqtyń qýanyshyn dáripteıtin kún ǵana emes, sonymen qatar elimizdegi balalardyń qaýipsizdigi men densaýlyǵyna nazar aýdaratyn mańyzdy kún. Aqshamnews.kz tilshisi ataýly data qarsańynda elimizdegi bala densaýlyǵyna qatysty negizgi máselelerge sholý usynady.
"Myńǵa jýyq bala shetinep ketken"
Densaýlyq saqtaý mınıstrligi usynǵan derekke sensek 2024 jyly elimizde 21 192 sábı merziminen buryn dúnıege kelgen. Bul – medısınanyń tilimen aıtsaq, táýekel aımaǵy. Alaıda solardyń ishinen dúnıege esigin ashyp, jaryq dúnıeni kórip úlgerse de 900 bala shetinep ketken.
Sońǵy jyldary elimizde ekstrakorporaldyq uryqtandyrý (EKO) kómegine júginetinder sany da artqan.
"2024 jyly EKO arqyly týylǵan balalardyń sany 3775 bala. Qazaqstanda EKO qyzmetine jıi júginetin óńir - Almaty qalasy Byltyr 845 almatylyq ata-ana jasandy uryqtandyrý qyzmetin paıdalandy" deıdi vedomstvo.
Elimizde aýrý túrimen tirkelgen bala sany qansha?
2024 jyldyń basyndaǵy málimetterge sáıkes, Qazaqstanda 18 jasqa tolmaǵan balalardyń sany shamamen - 6,8 mıllıon. Bul el halqynyń shamamen 34%-yn alyp otyr. Al Densaýmın bergen derekke sensek jarty mıllıonǵa jýyq bala belgili bir aýrý túrimen tirkeýde tur.
"Elimizde aýrý túrimen tirkelgen naýqas balalardyń sany 538 343 bala. Elimizde 18 jasqa deıingi balalarǵa medısınalyq kómektin barlyq túri negizgi aýrýy boıynsha tegin medısınalyq kómektin kepildik berilgen kólemi sheńberi jáne mindetti áleýmettik medısınalyq saqtandyrý júıesi aıasynda kórsetiledi" delingen jaýapta.
Qandaı aýrýlar jıi kezdesedi?
Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń málimetinshe, 0–17 jas aralyǵyndaǵy balalarda eń jıi tirkeletin aýrýlar — mynalar:
-
Tynys alý joldarynyń aýrýlary
-
As qorytý júıesi syrqattary
-
Teri jáne teri asty aýrýlary
-
Júıke júıesiniń buzylystary
-
Kórý qabiletiniń álsireýi
Olardyń arasynda keıbiriniń kórsetkishi azaıǵanymen, kóbi artqan. Mysaly, júıke júıesiniń buzylystary 4,5%, kóz aýrýlary 5,6%, teri syrqattary 5,3%-ǵa kóbeıgen.
Perınataldy ólim-jitim statısıkasy
Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń málimetinshe, 2024 jyly perınataldy jaǵdaıda 2785 ólim tirkeldi, ana ólimi – 37, jańa týǵan bala ólimi - 2524 bala. Sońǵy úsh jylda bosaný kezinde 8 áıel kóz jumdy (2022j. – 2 áıel, 2023j. – 3 áıel, 2024j. – 3 áıel).
Sondaı-aq, sońǵy úsh jylda Qazaqstan halqynyń óliminiń sebepteri boıynsha alǵashqy 5 aýrý túri: qan aınalymy júıesi, nerv júıesiniń, tynys alý organdarynyń aýrýlarynan, qaterli isikterden, jazataıym jaǵdaılar, jaraqattaný men ýlanýlar bolatyn ólim ekenin eske saldy vedomstvo.