Qazaqstanda qazannyń ekinshi jeksenbisi Múgedektigi bar adamdar kúni atalyp ótedi
Elimizde erekshe qajettiligi bar 705 myńnan astam azamattyń 534 myńnan astamy áleýmettik járdemaqy alady. Bul týraly QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginen málim etti, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Búgingi tańda elimizde turatyn múgedektigi bar 705 myń adamnyń:
- 421,5 myńy eńbekke qabiletti jasta (59,8%);
- 181,9 myńy zeınetkerlik jasta (25,8%);
- 101,6 myńy 18 jasqa deıingi balalar (14,4%).
2022 jylǵy 1 qazandaǵy jaǵdaı boıynsha 534,6 myń adam memlekettik áleýmettik járdemaqy (MÁJ) alady. Bıylǵy qańtar-qyrkúıek aılary aralyǵynda respýblıkalyq búdjetten múgedektigi boıynsha MÁJ tóleýge 254,5 mlrd teńge baǵyttalǵan.
Aıta keteıik, múgedektigi boıynsha memlekettik áleýmettik járdemaqylardyń mólsheri múgedektiktiń tobyna jáne sebebine, sondaı-aq tıisti qarjy jylyna arnalǵan "Respýblıkalyq búdjet týraly" zańda belgilengen eń tómengi kúnkóris deńgeıiniń shamasyna baılanysty bolady. 2022 jyldyń 1 qazanynda múgedektigi boıynsha MÁJ-diń ortasha mólsheri 53 802 teńgeni qurady.
Osy jyly qabyldanǵan "Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine múgedektigi bar adamdardyń ómir súrý sapasyn jaqsartý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly" Zań 76 zańnamalyq aktige ózgerister engizýdi kózdeıtini erekshe mańyzǵa ıe.
Qujatta kózdeledi:
- densaýlyq saqtaý uıymdarynda múgedektigi bar adamdarǵa birinshi kezekte qyzmet kórsetý quqyǵyn aıqyndaý;
- múgedektigi bar balany sanatorlyq-kýrorttyq emdeýge alyp júretin zańdy ókilderdiń birine sanatorııde bolý qunyn sanatorlyq-kýrorttyq emdeý qunyn óteý retinde beriletin kepildik berilgen somanyń 70% mólsherinde óteý túrindegi ózgeris;
- psıhologıalyq-medısınalyq-pedagogıkalyq konsýltasıalardy ashý jónindegi normatıvterdi 60 myńnan 50 myń balaǵa deıin tómendetý;
- "abılıtasıa" uǵymyn engizý (múgedektigi bar adamdardyń turmystyq, qoǵamdyq jáne kásibı qyzmetke qabiletterin qalyptastyrýǵa jáne damytýǵa baǵyttalǵan sharalar kesheni);
- quqyqtyq jáne tehnıkalyq sıpattaǵy notarıattyq is-áreketter jasaý kezinde jeke notarıýstardyń qyzmetterine aqy tóleýden bosatylǵan adamdar sanatyna úshinshi toptaǵy múgedektigi bar adamdardy qosý;
- múgedektigi bar adamdardyń múddelerin saqtaı otyryp, ınternet-resýrstar qurý jáne aqparatty elektrondyq úkimet veb-portalynyń komponentterine ornalastyrý.
Memleket basshysy óz Joldaýynda erekshe qajettilikteri bar adamdardyń ómir súrý sapasyn jaqsartý mindetin qoıdy, atap aıtqanda, bul – ońaltý ortalyqtarynyń jelisin keńeıtý.
12 óńirde 150 oryndyq jańa ońaltý ortalyqtarynyń qurylysy josparlanǵan. 2021 jyly ońaltý ortalyqtarynyń qurylysy 3 óńirde bastaldy: Abaı, Jambyl jáne Túrkistan oblystary. Bıylǵy jyly Aqtóbe jáne Batys Qazaqstan oblystarynda qurylys bastaldy, 2023 jyly Aqmola oblysynda bastaý josparlanýda.
Budan basqa, 2022 jyly aýtızm spektri buzylǵan jáne basqa da aqyl-oıy tejelgen balalarǵa arnalǵan (Aqtóbe, Jetisý, Jambyl, Shyǵys Qazaqstan, Qostanaı, Pavlodar oblystarynda, Shymkent jáne Almaty qalalarynda) 8 kúndizgi kútim ortalyǵyn ashý josparlanǵan.