Joǵary aýdıtorlyq palata múshesi Tilegen Kaskınniń aıtýynsha, aýdıt barysynda farmasevtıkalyq ónim aınalymy salasyndaǵy 36 júıelik kemshilik anyqtaldy. Olar otandyq taýar óndirýshilerdi memlekettik qoldaý sharalaryna, baǵa belgileýge, satyp alý jáne logıstıka prosesterine, ınspeksıalar júrgizýge jáne dári-dármekterdiń qaýipsizdigin baǵalaýǵa qatysty.
"Densaýlyq saqtaý salasyndaǵy baǵdarlamalyq qujattardyń iske asyrylýyn taldaý farmasevtıka salasyn damytý boıynsha keshendi tásildiń joqtyǵyn kórsetedi. Osylaısha, qoldaý sharalary otandyq farmasevtıkalyq óndiristi damytýdyń basym baǵyttary eskerilmeı jáne jergilikti etý deńgeıine qaramastan kórsetiledi. Dárilik zattardy shyǵarý kezinde qazaqstandyq shıkizat is júzinde paıdalanylmaıdy, al ákelinetin komponentterdiń sapasyna qoıylatyn talaptar belgilenbegen. Jalpy, otandyq dárilik zattar men medısınalyq buıymdardy óndirýshilerdiń memlekettik qoldaý sharalarymen qamtylýy 20%-dan tómen. 2023 jylǵy saýda-sattyq qorytyndysy boıynsha naryqtaǵy otandyq dári-dármekterdiń úlesi 18%-dy quraǵan",- dep habarlady Joǵary aýdıtorlyq palata.
Baǵalardy memlekettik retteý tıisti dárejede júrgizilmeıdi.
Shekti baǵalardy qalyptastyrý "paıyzǵa paıyz" qaǵıdaty boıynsha ústeme baǵany belgileýge negizdelgen, bul normatıvtik túrde preparattardyń qunyn óndirýshi zaýyt baǵasynan 172%-ǵa deıin arttyrýǵa múmkindik beredi.
"Densaýlyq saqtaý mınıstrligi shekti baǵalardy qalyptastyrý ádistemesin baǵany júzdegen paıyzǵa kóterýge bolatyndaı etip ázirlegen. Baǵa belgileý ádistemesi múldem qate. Nelikten deńgeıles elderdegi baǵa taldaý júrgizilmeıdi? Qazir barlyq baǵa belgileý óndirýshi zaýyttyń málimetterine negizdelgen. Bul tásil durys emes", – dedi Álıhan Smaıylov.
Densaýlyq saqtaý mınıstri Joǵary aýdıtorlyq palatanyń usynymdaryn eskere otyryp osy baǵytta tıisti jumys júrgiziletinin atap ótti.
"Baǵa belgileýge, onyń ashyqtyǵy men obektıvtiligine qatysty suraq óte kóp. Kóterme-bólshek saýda segmenti úshin de, TMKKK jáne MÁMS sheńberinde satyp alý bóliginde baǵa belgileýde de suraqtar bar. Joǵary aýdıtorlyq palata taldaýynyń nátıjelerine keletin bolsaq, 6,5 myńnan astam preparattyń baǵasy tekseriletin bolady. Jumys toby quryldy. Olardy irikteýge qatysty da suraqtar bar. Jyl sońyna deıin biz TMKKK jáne MÁMS sheńberinde, sondaı-aq kóterme-bólshek saýda segmentinde belgilengen baǵalardyń barlyq spektrin tutastaı qaıta qaraımyz dep oılaımyn", – dedi Aqmaral Álnazarova.
Joǵary aýdıtorlyq palata tóraǵasy sonymen qatar memlekettik retteý salasy tirkelmegen dárilik zattardyń baǵasyn qamtymaıtynyna nazar aýdardy, bul óndirýshi zaýyt baǵasynyń 2000%-na deıin ústeme baǵa belgileýge múmkindik berip otyr.
Sonymen birge memlekettik aýdıt baǵa belgileý tetiginiń kemshilikteri "SK-Farmasıa" JSHS-nyń jekelegen dárilik zattar men medısınalyq buıymdardy naryqtyq baǵadan 40%-365% joǵary baǵamen satyp alýyna ákelip soqqanyn anyqtady, bul 8 mlrd teńgeden asyp otyr.