Jol erejesin jıi buzatyndarǵa jaza qatańdatyla ma?
Qazaqstanda jol qozǵalysy erejesin jıi buzatyn júrgizýshilerge jazany kúsheıtý usynylýda. Bul týraly Aqshamnews.kz saıty habarlaıdy.
Senator Marat Qojaev úkimetke joldaǵan depýtattyq saýalynda aıyppuldardy qatańdatý jáne 50% jeńildikti alyp tastaý qajettigin aıtty. Onyń aıtýynsha, qazirgi aıyppul júıesi tıimsiz bolyp otyr, óıtkeni ereje buzǵan júrgizýshiler jaýapkershilikti tolyq sezinbeıdi jáne tártip buzýshylyqtaryn qaıtalaýǵa beıim.
Ásirese Almaty qalasyndaǵy jaǵdaı alańdatarlyq. 2024 jyly munda 4 mıllıonnan astam jol erejesin buzý deregi tirkelgen. Onyń 3,7 mıllıony arnaıy avtomattandyrylǵan kameralar arqyly anyqtalǵan. Keıbir júrgizýshiler birneshe ondaǵan ret emes, júzdegen ret zań buzǵan. Mysaly, bir azamat 143 ret jol qozǵalysy erejesin elemegen.
Bul kórsetkishter jol qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin aıyppul júıesin qaıta qaraý qajettigin kórsetedi. Senatordyń pikirinshe, qazirgi jeńildikter keıbir júrgizýshiler úshin aıyppuldy «jeńil jaza» retinde qabyldaýǵa ákeledi, al bul joldaǵy tártipsizdikti odan ári kúsheıtedi.
Qazirgi tańda Qazaqstanda jol erejesin buzǵandarǵa belgili bir mólsherde aıyppul salynady, alaıda júrgizýshiler ony 50% jeńildikpen tóleı alady. Bul keıbir azamattarǵa zańdy aınalyp ótý múmkindigin berip, qaıta-qaıta ereje buzýǵa ıtermeleýi múmkin. Sondyqtan jeńildik alynyp tastalsa, aıyppul tóleý mindettemesi tolyq saqtalyp, júrgizýshiler úshin úlken sabaq bolar edi.
Marat Qojaev bul usynysty jol qaýipsizdigin arttyrýǵa baǵyttalǵan mańyzdy qadam dep esepteıdi. Onyń aıtýynsha, ákimshilik jaza tek aıyppulmen shektelmeı, qaıtalanǵan tártip buzýshylarǵa qosymsha sharalar qoldaný qajet.
Mundaı ózgerister engizilse, jol erejesin qasaqana buzatyndar úshin úlken soqqy bolmaq. Bul, eń aldymen, kólik júrgizýshileriniń tártibin kúsheıtýge, joldardaǵy qaýipsizdikti arttyrýǵa jáne jol apattarynyń sanyn azaıtýǵa baǵyttalǵan.
Degenmen, bul bastama qoǵamda túrli pikir týdyrýy múmkin. Keıbir júrgizýshiler aıyppuldyń qymbattaýy ekonomıkalyq jaǵdaıǵa áser etetinin alǵa tartýy múmkin. Biraq basty maqsat – adam ómirin saqtaý jáne joldaǵy tártipti retteý.
Aldaǵy ýaqytta úkimet bul usynysty qarastyryp, tıisti sheshim qabyldaıdy. Eger usynys qoldaý tapsa, aıyppul júıesi aıtarlyqtaı ózgerýi múmkin.