Búgin – Qasym-Jomart Toqaevtyń týǵan kúni.
Prezıdent búgin 72 jasqa toldy. Qasym-Jomart Toqaev TMD keńistigindegi 70-ten asqan basshylardyń biri.
Búgingi demalys Prezıdenttiń týǵan kúnine oraılastyrylǵan joq, qazaqstandyqtar úshin demalys búgin kúntizbe boıynsha senbi bolǵandyqtan ǵana. Memleket basshysy qaǵıdasy boıynsha bul kúni eshqandaı saltanatty is-sharalar ótkizbeıdi, týǵan kúnin de toılamaıdy.
Onyń aty nege Qasym?
Qasym-Jomart Toqaev 1953 jylǵy 17 mamyrda Almaty qalasynda jazýshy men ustazdyń otbasynda dúnıege kelgen.
(Ústińgi qatarda, sol jaqtan tórtinshi)
Ákesi Kemel Toqaıuly Toqaev (1923–1986) — Uly Otan soǵysynyń ardageri, qazaq jazýshysy. 20 jasynda Kıevti azat etý kezinde bir rota avtomatshylar komandıri bolatyn. Soǵystan keıin tuńǵysh qazaqstandyq detektıv janryndaǵy jazýshy retinde qalyptasty. Uzaq jyldar boıy Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń «Jarshysy» jýrnalynda redaktor boldy. Anasy Turar Shabarbaeva (1931–2000) Almaty shet tilderi pedagogıkalyq ınstıtýtynda jumys istegen. Otbasynda bir ul jáne eki qyz Qarlyǵa (1956) jáne Qarlyǵash (1960).
(Pıoner Toqaev)
Qasym-Jomart Toqaevtyń atyn ata-anasy Qasym Boltaev (Toqaev) esimdi aǵasynyń qurmetine qoıǵan. Qasym Qyzyl ásker quramynda soǵysqa attanyp, Rjev shaıqasynda qaza boldy. Soǵystan keıin Kemel Toqaevqa Tyń ıgerý baǵdarlamasyna qosqan úlesi úshin medal berildi. Batyr baýyrynyń qurmetine qoıǵan Qasym esimine, bolashaq prezıdenttiń anasy Jomart degen atty qosa usynypty.
Polıglot prezıdent
(Dıplomattar arasyndaǵy týrnır. Beıjiń qalasy, 1986 jyl.)
Toqaev — polıglot, qazaqsha, oryssha, aǵylshynsha, qytaısha jáne fransýzsha sóıleıdi, buǵan qosa Qazaqstannyń ústel tenısi federasıasynyń 13 jyl boıǵy prezıdenti bolǵan.
Balalyq shaǵynyń bir bóligin Qasym-Jomart Toqaev qazirgi Jetisý oblysynyń Qaratal aýdanyndaǵy Kálpe aýylynda ótkizedi. Qasym-Jomart Almaty qalasyndaǵy №25 mektep-gımnazıada fransýz tilin tereńdete oqytatyn mektepte bilim alǵan. Synypta ol eń ozat oqýshylardyń biri bolǵan. Ákesi ony kitap oqýǵa, anasy shet tilderine baýlıdy. 1970 jyly Almaty qalasyndaǵy İlıas Esenberlın atyndaǵy №25 mektepti aıaqtaıdy. Mektep fransýz tilin tereńdetip oqytady.
2003 jyly gımnazıada jóndeý jumystary kezinde XXI ǵasyrdyń komsomoldaryna arnalǵan kýbok tabyldy. Onda hatpen birge senbilikte sálemdemeni jóneltýshilerdiń, onyń ishinde jas Qasym-Jomart Toqaevtyń sýreti de saqtalǵan.
(Máskeý qalasy, MMHQI jataqhanasy, 1975 jyl)
1970 jyly Qasym-Jomart Toqaev atestat alyp, Máskeýge baryp, Odaqtyń jetekshi joǵary oqý oryndarynyń biri – MMHQI-ǵa oqýǵa túsedi. Burynǵy kýrstastarynyń aıtýynsha, qabiletti jáne maqsatshyl jas jigit tek «óte jaqsy» degen baǵamen oqyǵan. Ol jarty jyldyq dıplom aldyndaǵy praktıkasyn Qytaıdaǵy keńes elshiliginde ótkizip, onda dıplomatqa qajetti daǵdylarymen birge qytaı tiliniń qyr-syryn úırenedi.
(1979 jyl. Podmoskovedegi senbilik. KSRO Syrtqy ister mınıstrliginiń attashesi)
1975 jyly Máskeý memlekettik halyqaralyq qatynastar ınstıtýtyn «Halyqaralyq qatynastar» mamandyǵy boıynsha aıaqtady. Syrtqy ister mınıstrliginiń joldamasymen Keńes Odaǵynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy elshiliginde dıplom aldyndaǵy taǵylymdamadan ótedi, keıin Keńes Odaǵynyń Sıngapýr Respýblıkasyndaǵy elshiligine jumysqa joldanady. 1979 jyly KSRO Syrtqy ister mınıstrliginiń apparatyna oraldy.
1983–1984 jyldar aralyǵynda Beıjiń tiltaný ınstıtýtynda taǵylymdamadan ótti. 1984–1985 jyldar aralyǵynda KSRO Syrtqy ister mınıstrliginde qyzmet atqaryp, keıinnen Keńes Odaǵynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy elshiligine jiberildi. Onda 1991 jylǵa deıin ekinshi hatshy, birinshi hatshy jáne keńesshi laýazymdarynda qyzmet atqardy. 1989 jyly KSRO Bas hatshysy Mıhaıl Gorbachóv Qytaıǵa jasaǵan sapary kezinde Den Sáopınmen bolǵan kelissózderde aýdarmashy boldy.
1992 jyly Reseı Syrtqy ister mınıstrliginiń Dıplomatıalyq akademıasyn támamdady.
1998 jyly tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty retinde «Qazaqstannyń syrtqy saıasatyndaǵy Azıa-Tynyq muhıt eldiri» taqyrybynda kandıdattyq dısertasıasyn qorǵady. Al 2001 jyly saıası ǵylymdar doktory retinde «Jańa jahandyq tártip zamanynda Qazaqstan Respýblıkasynyń syrtqy saıasaty» taqyrybynda doktorlyq dısertasıasyn qorǵady.
Týǵan kúnin toılamaıtyn Toqaev
Qasym-Jomart Toqaev buryn Nadejda Davydovna Toqaevaǵa (1957 jyly týǵan) úılengen bolatyn, qazir olar ajyrasqan. Olardyń jalǵyz uly — Tımýr Kemel (týǵanynda Toqaev; 1984 jyly týǵan), kásipker.
Toqaev óz týǵan kúnin toılamaıtynyn aıtqan. Bul prezıdent otbasynda týǵan kún toılaý dástúriniń bolmaýyna baılanysty qalyptasqan.
Aqordaǵa aparǵan jol
Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary (1992–1994)
Syrtqy ister mınıstri (1994–1999)
Qazaqstan premer-mınıstri (1999–2002)
Memlekettik hatshy (2002–2007)
Senat tóraǵasy (2007–2011)
BUU Bas hatshysynyń orynbasary
Senat tóraǵasy (2013–2019)
2019 - QR Prezıdenti.