Respýblıkamyzdyń taýly aýdandary ártúrli dárejede kóshkin qaýpi bar.
Kóbinese qar kóshkini İle Alataýy jotasynyń betkeılerinde (Almaty qalasy) jáne Altaı (SHQO) taýlarynda baıqalady, dep habarlaıdy aqshamnews.kz TJM baspasóz qzmetine silteme jasap.
Qystyń basy men kóktemniń basy qar kóshkini belsendi bolatyn eń qaýipti kezeńder bolyp sanalady.
Bıylǵy jyly jalpy kólemi shamamen 1,2 mln. m3 213 qar kóshkininiń ózdiginen túsýi tirkeldi. Jalpy, qazirgi ýaqytta qar bıiktigi norma sheginde nemese normadan asady.
«Jyl basynan beri Qazseldenqorǵaý halyqtyń, avtojoldardyń jáne taý shańǵysy bazalarynyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý maqsatynda 112 qar kóshkinin aldyn ala túsirý jumystaryn júrgizdi, túsirilgen qardyń jalpy kólemi - 219 myń m3 qurady. Qaýipti kezeńderde qar kóshkini qaýpi bar aımaǵyna halyqtyń jáne avtokóliktiń júrýin shekteý boıynsha blok-beketter qoıyldy. Qaýipti kezeń bastalǵanǵa deıin jergilikti atqarýshy organdarǵa, qar kóshkini qaýpi bar aımaqtarda ornalasqan turǵyn úı ıelerine jáne uıymdardyń basshylaryna tıisti usynymdar berildi», - dep «Qazseldenqorǵaý» MM basshysy Erbolat Sadyrbaev atap ótti.
Taý shańǵyshylary, týrıser, álpınıser qar kóshkini qaýpine neǵurlym beıim. Sondyqtan qar kóshkini astynda qalmaý úshin, taýǵa jınalatyn árbir adam, qar kóshkini kezinde jáne taýlarda ózin ustaýdyń negizgi erejelerin úırenýge mindetti.
Eger qar kóshkini júrýi múmkin degen eskertý bolǵan jaǵdaıda, taýǵa barýdan bas tartqan jón. Eger eskertý bolmasa, onda jolǵa shyqpas buryn meteorologıalyq boljamdardy bilý, qozǵalys marshrýttaryn jasaý, daıyndalmaǵan ýchaskelerde júrip-turýdan jáne syrǵanaýdan qalys qalý, belgilingen soqpaqtarmen júrý, sondaı-aq kóshkin qaýpi bar jerler týraly múmkindiginshe kóbirek bilý, qaýipti betkeılerden barynsha aýlaq bolý qajet (bul qarapaıym minez-qulyq erejesi ómirdi saqtap qalýǵa tolyq qabiletti).
Eger taýǵa shyǵar aldynda qalyń qar jaýsa, joryqty eki-úsh kúnge keıinge qaldyrǵan jón, al qar kóshkini bolmaǵan jaǵdaıda, ol otyrǵansha kútken jón. Sondaı-aq taýǵa jalǵyz nemese birge barmaý óte mańyzdy: toppen júrý kerek. Bul qar kóshkini kezinde saqtandyrýdy qamtamasyz etedi, mysaly topqa qatysýshylar kóshkin lentasymen baılanǵan bolsa, bul qar basqan spýtnıkti anyqtaýǵa múmkindik beredi.
Taýǵa shyǵar aldynda ózimen birge kóshkinge túsken adamdy izdestirýge múmkindik beretin kóshkin qabyldaǵyshyn alǵan jón.
Ózimen birge uıaly telefondy alyp ketýdi umytpaý óte mańyzdy (ol birneshe adamnyń ómirin saqtap qaldy). Sondaı-aq qar kóshkininde qalǵan adamǵa «júzip shyǵýǵa» múmkindik beretin úrlemeli jastyqtar júıesi qarastyrylǵan arnaıy qar kóshkini rúkzaktaryn alý jaman emes.
Taýda tek joldar men tóselgen ańǵar soqpaqtarymen jáne taý jotalarymen qozǵalý kerek, bul rette tik qar basqan baýraılarǵa shyǵýǵa, olardy kesip ótýge nemese zıgzagpen qozǵalýǵa bolmaıtynyn este saqtaý óte mańyzdy.
Eger qar kóshkini joǵary túsip, amal jasaýǵa ýaqyt bolsa, onda saǵan qar kóshkini kelip turǵan kezdegi minez-qulyq erejeleriniń birin eske túsirý óte mańyzdy: tasqyn jolynan qaýipsiz jerge ketý kerek, tómen emes, kóldeneńnen qozǵalý kerek. Sondaı-aq úńgirdiń syrtyna jasyrynýǵa, bıiktikke, turaqty tastarǵa nemese myqty aǵashqa shyǵýǵa bolady.
Eger qar kóshkininen qutyla almaǵan bolsa, onda minez-qulyq erejeleriniń biri - júgirtpeli aǵynǵa sozylatyn barlyq zattardan, ıaǵnı rúkzaktan, shańǵydan, taıaqtan, muz jaratyn qurylǵydan birden arylý kerek. Aǵystyń shetine qaraı tez ótip, joǵaryda qalý úshin qoldan kelgenniń bárin jasaý kerek, al múmkindik bolsa, aǵashqa, tastarǵa, butalarǵa ustanyp qalyńyz.
TJM taýlardyń betkeılerindegi qardyń turaqsyz jaǵdaıyna baılanysty qar kóshkinin boldyrmaý úshin taýlardyń qar basqan betkeılerine shyqpaýdy jáne taýlarǵa barýdan bas tartýdy usynady.