Baqyt degen – táýelsiz bolý. Myń da bir táýbe!
Osydan týra 30 jyl buryn azattyqtyń aq tańy araılap atty. Tas buǵaýdan bosady. Dál osy kúni sol kezdegi eldiń ortalyǵy Almatyda habarlandy. Kúlli Alash jurty bórigin aspanǵa atty. Qýandy, shattandy. Barsha álem birinen soń biri tanyp jatty. Osylaısha tarıhtyń jańa paraǵy ashyldy.
Babalar amanaty! Dúnıede adamzat úshin eń qasterli uǵym – táýelsizdik. Bizderdiń ata-babalarymyz at tuıaǵymen Turan dalany, tórtkúl dúnıeni dúbirletti. Bılik qurdy. Sonaý erte zamandardyń ózinde Saq, Ǵun, Túrki, Qarahanıd, Deshti Qypshaq, Altyn Orda Azıa men Eýropa arasyndaǵy atyrapty bılep-tóstep turdy. Sonyń ishinde, túrki jurtynan shyǵyp, Orta Azıa túbegin, Qara teńiz jaǵalaýyn, Vızantıa, Shyǵys Eýropany ýysynda ustaǵan Osman ımperıasy da túbi bir túrkiden taraıtyn edi. Olar dúnıede 600 jyl bılik etti.
Sonymen qatar, mámlúkterdi nege maqtanyshpen aıtpasqa? Esimi arab túbegi, qala berdi kúlli álemge áıgili bahadúr qolbasshy Sultan Beıbarysty aıtqanda, kókirekke aıryqsha dara sezim ornaıdy. Kres, mońǵol joryqtarynyń betin qaıtardy. Meshit, medrese mádenı qurylystardy kóptep saldyrdy. 17 jyl patshalyq qurdy. El arasyndaǵy ańyz boıynsha, Beıbarys sultandyǵyn tastap, babalary týyp ósken Deshti-Qypshaq dalasyna qaıta oralǵan desedi. Osydan keıin «Ózge elde sultan bolǵansha, óz elińde ultan bol» deıtin naqyl sóz qalǵan eken.
Shyńǵysqan jarty álemdi jaýlady. Ataǵy alysty sharlady. Onyń urpaqtary, Batyı men Batý handar Eýropaǵa oqtyn-oqtyn joryq jasady. Bizdiń túp atalarymyz Altyn Orda memleketin qurdy. Ortalyǵy Jaıyqtyń jaǵasyndaǵy Saraıshyq shahary boldy.
Aıbyny asqaq Aqsaq Temir naızaǵaı jalyn, ot bop oınady. Qaharynan qarsylasy qaımyqty, qarsy kele almady. Ámir Temirdiń urpaqtary tekti, zıaly bolyp týyldy. Babyr shah Úndistanǵa shabýyldady. Al onyń nemereleri sol mekende myzǵymas patshalyq ornatyp turdy.
Qazaq jeri - barsha túrki halyqtarynyń ortaq mekeni. Ata jurty sanalady. Oǵan kýá «Tańbaly Nura», «Áziret Sultan kesenesi», daladaǵy tarıhı-mádenı eskertkishter, balbaldar bolyp sanalady.
Aqorda men Qazaq handyǵy - egiz uǵym. Batyr babalar Altaıdan Atyraýǵa, Ertisten Syrdarıaǵa deıingi aýmaqty qasyq qany qalǵansha qorǵady. Amanat etip, shashpaı-tókpeı búgingi urpaqqa qaldyrdy.
Kúres. Táýelsizdik jolynda Kenesarynyń jasaǵan kózsiz erligin eshbir nársemen almastyra almaımyz. Bul bir roman, bul bir ańyz. Onyń túbegeıli ashylýyn keleshektiń enshisine arttyq.
Tar jol, taıǵaq keshý. Patsha ókimeti, keńes zamanynda da ór rýhty syndyra almady. Arǵy jaǵyndaǵy taǵdyrly tarıhı oqıǵalar bárine aıan. Sonyń negizgisi - 1986 jylǵy Jeltoqsan kóterilisi. Osydan týra 35 jyl buryn jastar alańda azattyqtyń aq tańy úshin kúresti. Jany men qanyn qatar tókti. Talaı bozdaq, jas óren qyrshyn ketti. Kóptiń obalyna qaldy. Mine, sodan bolar, aqyr sońynda alyp kemedeı sovet zamany aısbergkke soǵyldy. Tuńǵıyq muhıt túbine batty.
Qazaq halqy 1991 jyly óziniń ańsap kútken kıeli Táýelsizdigine qol jetkizdi. Talaı tarıhtyń beti ashyldy. Egemen bolyp, eńsesin tiktedi. Jahan jurty beıbitsúıgish el retinde tanyp keledi.
Túıin. Bul dúnıedegi basty arman, uly ıdeıa – Táýelsizdik. Alash qaıratkerleri Álıhan Bókeıhan, Mirjaqyp Dýlat, Ahmet Baıtursynov jáne Mustafa Shoqaı, t.b qaıratkerlerimiz osy jolda baryn saldy. Bar bilimi men biliktiligin, aqyr sońynda janyn berdi.
Táýelsizdik urpaqtarynyń mindeti - ata-baba, alashtyqtar, jeltoqsanshylar amanatyna adal bolý. Qasterli eldiń baǵdaryn túzý ustap, dúnıe turǵanǵa sheıin, baıandy etý dep bilemiz.
Ulyq meıram qutty bolsyn. Qazaq memlekettiligi máńgi bolsyn!!!