Birneshe kún boıy Taıaý Shyǵysta qarýly shıelenis kúsheıip keledi. Bul Qazaqstanǵa qalaı áser etýi múmkin? Saıasattanýshy Perdehan Shámshıev Aqshamnews.kz tilshisine yqtımal nusqany atady.
AQSH Irannyń ıadrolyq nysandaryna áýe soqqysyn jasap, jaǵdaıdy odan ári ýshyqtyrdy. Bul soqqylar deeskalasıaǵa baǵyttalǵan qadam retinde qabyldandy, sebebi Tegeran strategıalyq mańyzy bar Ormýz buǵazyna shabýyl jasaǵan joq.
Al keshe Iran Katardaǵy AQSH-tyń áskerı bazasyna alty raketamen shabýyl jasady. Qaqtyǵystyń ýshyǵýy munaı naryǵyna dereý áser etti.
Keıin Tramp túnde Izraıl men Iran arasyndaǵy atysty toqtatý týraly málimdeme jasap, eki eldi tatýlastyrǵan syńaı tanytty, keıin munaı baǵasy odan ári quldyrady.
Qazir Brent markaly munaıdyń baǵasy barreline 70 dollardan tómen túsip ketti.
London ICE bırjasynda Brent markaly munaıdyń tamyz fúchersteriniń quny 9,79 paıyzǵa tómendep, bir barreline 69,47 dollar boldy.
WTI markaly munaıdyń tamyz fúchersteriniń quny 9,72 paıyzǵa tómendep, bir barreline 66,66 dollarǵa jetti.
"AQSH Irannyń ıadrolyq obektilerine áýe soqqysyn jasaǵannan keıin álemde munaı naryǵy qubyla tústi. Buǵan deıin Brent jáne WTI munaıynyń baǵasy keıingi 5 aıdaǵy joǵary ósimdi kórsetken edi. Biraq áli qańtardaǵy 80$ kórsetkishke jete almady. Dese de onyń baǵasy áli de ósýi múmkin. Keıbir ekonomıs sarapshylar 200$-ǵa deıin barady dep boljap jatyr. Buǵan saıası negiz de bar. Eger Iran AQSH-tyń shabýylyna jaýap retinde Ormýz buǵazyn jabýǵa áreket jasasa, munaı baǵasy ósedi. Sebebi naryqtaǵy suranysty usynys óteı almaıdy", - deıdi saıasattanýshy.
Bul bizdiń elge qalaı áser etýi múmkin? Sarapshy bul suraqqa jaýap berdi.
"Baǵanyń ósýi Qazaqstanǵa qysqa ýaqytqa tıimdi. Ary ketse, 1-2 jyl. Negizgi eksporttyq taýar munaı bolǵandyqtan, memlekettik búdjet tolyǵady. Alaıda orta jáne uzaq perspektıvada bul elimizge tıimsiz. Sebebi Ormýz buǵazy jabylsa, búkil álem ekonomıkalyq daǵdarysqa ushyraıdy. Ekonomıkalyq daǵdarys geosaıası jaǵdaıdy odan saıyn ýshyqtyrady", - dedi ol.