Syrǵymalar qolaısyz gıdrometeorologıalyq jaǵdaılardan jáne adamdar betkeıdiń turaqtylyǵyn buzǵan kezde teris antropogendik áserden týyndaıdy.
Aýyrlyq kúshiniń áserinen topyraqtardyń nemese taý jynystarynyń baılanysy azaıǵan kezde búkil massa qozǵalysqa kelýi múmkin. Syrǵymanyń paıda bolýyna kóptegen faktorlar áser etedi, ásirese aıtarlyqtaı jaýyn-shashynnyń túsýi, qardyń qarqyndy erýi, jer silkinisi, sý aǵynyndaǵy sýdyń joǵarylaýymen taý bókterindegi sý aǵynynyń shaıylýy.
2023 jyly beri 7 syrǵyma (Almaty q., Almaty obl. - 3, Túrkistan obl. - 1) jáne 11 sel qubylystary (Almaty q. - 8, Almaty obl. - 3) jáne Almaty oblysynda 1 jyljyma oqıǵasy tirkeldi. Qaza tapqandar men zardap shekkender joq.
QR TJM usynady:
- eger obekt (turǵyn úı, saıajaı úıi) taýly jerlerde ornalasqan bolsa, jaryqtar, topyraqtyń batpaqtanýy, qubyr jelileriniń tehnıkalyq aqaýlary, káriz, sýdyń synýy úshin aýmaqtardy únemi kózben sholyp tekserip otyryńyz;
- evakýasıa kezinde qujattardyń, múlikterdiń jáne dári-dármekterdiń tizimin aldyn ala jasańyz. Baǵaly zattardy, qajetti jyly kıimderdi, azyq-túlik, sý jáne dári-dármekterdi arnaıy rúkzakqa (chemodanǵa) salyńyz;
- týystaryńyzben jınalý oryndaryn aldyn-ala anyqtańyz, bir-birińizdi qalaı tabýǵa jáne tótenshe jaǵdaı oryn alǵan kezde baılanysta bolýǵa kelisińiz;
- tótenshe jaǵdaılarda óz áreketterińizdi aldyn ala oılastyryńyz;
- kóshkin qaýpi týraly sıgnaldardy alǵan kezde elektr quraldaryn, gaz aspaptaryn jáne sý qubyry jelisin ajyratyńyz, aldyn ala ázirlengen josparlar boıynsha dereý evakýasıalaýǵa daıyndalyńyz;
- qaýipsiz jerge evakýasıalańyz jáne qajet bolǵan jaǵdaıda qutqarýshylarǵa qazba jumystaryn júrgizýge, zardap shekkenderdi qulaýdan shyǵarýǵa jáne olarǵa kómek kórsetýge kómektesińiz;
- taýǵa joryqqa shyqqanda, jaqyn adamdaryńyzǵa nemese tanystaryńyzǵa qatysýshylardyń sany, baǵyty jáne boljamdy qaıtý ýaqyty týraly habarlaýdy umytpańyz.
Kóshkin belgileri anyqtalǵan jaǵdaıda jergilikti atqarýshy organdarǵa, TJM aýmaqtyq bólimshelerine jáne 112-ge habarlańyz.