Toq ishek qaterli isigi — álemdegi, sonyń ishinde Qazaqstandaǵy eń jıi kezdesetin onkologıalyq aýrýlardyń biri.
Bul – tik nemese toq ishekte damıtyn qaterli isik. Aýrý kóbinese erte kezeńderde baıaý jáne aıqyn belgilersiz damıtynyna qaramastan, dál osy kezeńde ony anyqtaý jáne sátti emdeý ońaı. Sondyqtan profılaktıka jáne turaqty skrınıng osy aýrýmen kúreste sheshýshi ról atqarady dep Almaty onkologıalyq ortalyǵynyń onkology Baǵdat Serikbaev bólisti.
Táýekel tobyna 50 jastan asqan erler men áıelder, artyq salmaǵy bar, et ónimderin kóp tutynatyn, talshyqty taǵamdardy az jeıtinder, tuqym qýalaıtyn beıimdiligi bar nemese ishek aýrýlary bar adamdar, temeki shegetinder men alkogóldi shamadan tys paıdalanatyndar jatady.
Sondyqtan Qazaqstanda 50-den 70 jasqa deıingi azamattar arasynda, jup jyldary (50, 52, 54, 56, 58, 60, 62, 64, 66, 68, 70 jas) toq ishek qaterli isigine skrınıng júrgiziledi.
Baǵdarlamaǵa jasyryn qanǵa nájis taldaýy jáne qajet bolǵan jaǵdaıda kolonoskopıa kiredi. Bul – aýrýdy erte anyqtaýdyń tıimdi ádisteri. Tekserý ishek aýrýlary boıynsha esepte turmaǵan adamdarǵa arnalǵan. Aýrýdyń basty qaýpi – onyń «únsiz» damýy. Belgiler, ádette, kesh kezeńderinde paıda bolady. Úlken dárettiń ózgerýi, nájistegi qan, ishtiń aýyrýy, salmaqtyń kúrt tómendeýi men álsizdik. Alaıda aýrý erte kezeńinde belgilersiz ótýi múmkin, jáne ony tek skrınıng arqyly ǵana aýyr asqynýlar paıda bolmaı turyp anyqtaýǵa bolady.
Mańyzdy: eger isik birinshi satysynda anyqtalsa, tolyq jazylyp ketý múmkindigi 90%. Kesh anyqtalǵan saıyn emdeý qıyndaıdy, jazylyp ketý yqtımaldyǵy tómendeıdi.
«Skrınıng – bul qorqynyshty da, aýyr da emes. Bul – ómirińizdi saqtap qalýy múmkin jaýapty qadam. Sondyqtan, ásirese eresek jasta profılaktıkalyq tekserýden ótý óte mańyzdy. Deneńizge mán berińiz, aýrý belgilerin kútpeı, aldyn ala áreket etińiz. Emhanańyzǵa baryp, maqsatty topqa kiretindigińizdi anyqtańyz jáne skrınıngten ótińiz», – deıdi Baǵdat Serikbaev.
Toq ishek qaterli isigi – aldyn alýǵa bolatyn aýrý. Eń bastysy – keıinge qaldyrmaý.