QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstri Svetlana Jaqypova QR Eńbekmıniniń 2023 jylǵy jumysyn qorytyndylady jáne barlyq azamattarǵa densaýlyq, amandyq pen baqyt tileı otyryp, qazaqstandyqtardy kele jatqan 2024 jylmen quttyqtady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
«Qurmetti qazaqstandyqtar! Ótken 2023 jyl Memleket basshysy qoıǵan tapsyrmalar men jáne áleýmettik qoldaýdy kúsheıtýge, qazaqstandyqtardyń ómir súrý sapasy men ál-aýqatyn arttyrýǵa baǵyttalǵan mindetterdi iske asyrýda bizdiń Mınıstrlik úshin óte jaýapty jyl boldy.
Mınıstrliktiń basty jetistigi 2023 jylǵy 1 shildeden bastap kúshine engen Áleýmettik kodekstiń qabyldanýy bolyp tabylady. Bul TMD aýmaǵyndaǵy áleýmettik qamsyzdandyrý salasyndaǵy zańnamany shoǵyrlandyrǵan jáne azamattardyń týǵannan bastap egde jasqa deıingi quqyqtaryna kepildik beretin alǵashqy qujat. Áleýmettik kodeks jańa áleýmettik saıasatty iske asyrý quraly bolyp tabylady jáne kelesilerdi kózdeıdi: Otbasynyń sıfrlyq kartasyn engizý; ataýly áleýmettik qoldaýdy kúsheıtý; áleýmettik qyzmet kórsetý júıesin transfomasıalaý, múgedektigi bar adamdar úshin arnaýly áleýmettik qyzmetterdiń qoljetimdiligin arttyrý; azamattardy áleýmettik saqtandyrý jáne zeınetaqymen qamsyzdandyrý júıesiniń tıimdiligin arttyrý; halyqty jumyspen qamtýdy qamtamasyz etý salasyna jańa tásilder.
Memleket basshysynyń tapsyrmalary men Áleýmettik kodeksti iske asyrý sheńberinde 1 shildeden bastap birqatar járdemaqylar qosymsha 14,5 %-ǵa artty. Olardyń ishinde múgedektigi boıynsha járdemaqylar; asyraýshysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha; I toptaǵy múgedektigi bar adamǵa kútim jasaıtyn adamdarǵa jáne basqalarǵa. Sondaı-aq, Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan tólenetin eńbekke qabilettiliginen aıyrylý jáne asyraýshysynan aıyrylý jaǵdaılary boıynsha áleýmettik tólemderdiń mólsheri 14,5 %-ǵa arttyryldy. Jyl basynda járdemaqylar men áleýmettik tólemder mólsheriniń 8,5 %-ǵa ulǵaıýyn eskere otyryp, olardyń mólsheri jyldyq mánde 23 %-ǵa ósti.
Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn jáne Áleýmettik kodeksti júzege asyrý aıasynda bıyl halyqtyń ártúrli sanattaryn, ásirese balaly otbasylar men múgedektigi bar adamdardy áleýmettik qoldaý sharalary aıtarlyqtaı kúsheıtilgenin atap ótý qajet. Arnaýly áleýmettik qyzmetter kórsetý júıesin transformasıalaý jáne halyqty jumyspen qamtýdyń jańa tásilderin iske asyrý boıynsha jumys bastaldy.
Sondaı-aq, Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha osy jyly Otbasynyń sıfrlyq kartasy engizildi, onyń basty maqsaty – qazaqstandyqtardyń memlekettik qoldaý júıesine teń qoljetimdiligin qamtamasyz etý. Otbasynyń sıfrlyq kartasy áleýmettik saıasattyń orta merzimdi jáne uzaq merzimdi mindetteri men baǵyttaryn aıqyndaý quraly, sondaı-aq azamattardyń áleýmettik mártebesine baılanysty kepildi memlekettik qoldaýdyń qandaı da bir túrin alýǵa quqyly ekendigin jetkizip otyratyn «elektrondy jarshy» qyzmetin atqarady. Otbasynyń sıfrlyq kartasyn engizýdiń arqasynda osy jyldyń 1 qańtarynan bastap memlekettik qyzmetterdi proaktıvti kórsetý úshin 795 myńnan astam adam SMS aldy. Bul rette 313 myńnan astam adam járdemaqy nemese tólemdi ótinishsiz alý múmkindigin paıdalandy.
Qazaqstandyqtardy zeınetaqymen qamsyzdandyrýdy jaqsartý maqsatynda Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha 2023 jyly eń tómengi bazalyq zeınetaqy mólsheri eń tómen kúnkóris deńgeıiniń 54 %-dan 60 %-ǵa deıin ulǵaıtyldy, al yntymaqty zeınetaqyny esepteý úshin qabyldanatyn eń joǵary tabys mólsheri 46-dan 55 aılyq eseptik kórsetkishke deıin ulǵaıtyldy.
Eńbek jaǵdaılary zıandy jumysta isteıtin qazaqstandyqtardyń áleýmettik qorǵaý deńgeıin arttyrý úshin Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha arnaýly áleýmettik tólemdi engizýdi kózdeıtin zańnamaǵa túzetýler ázirlenip, maquldandy. 2024 jylǵy 1 qańtardan bastap mundaı jumyskerler 55 jasqa tolǵan jáne olar úshin keminde 7 jyl mindetti kásiptik zeınetaqy jarnalary aýdarylǵan kezde 4 qarjy kózinen júzege asyrylatyn tólemdi ala alady. Jumyskerler zeınetkerlik jasqa tolǵanǵa deıin arnaýly áleýmettik tólemder alady, basty shart – eńbek jaǵdaılary zıandy jumyspen aınalyspaý.
Sonymen qatar, Mınıstrlik Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha úsh mańyzdy baǵdarlamalyq qujatty daıyndaý boıynsha úlken jumys júrgizdi. Olar Qazaqstannyń 2023 – 2027 jyldarǵa arnalǵan kóshi-qon saıasatynyń tujyrymdamasy, 2024 – 2029 jyldarǵa arnalǵan eńbek naryǵyn damytý tujyrymdamasy jáne 2030 jylǵa deıingi qaýipsiz eńbek tujyrymdamasy. Olardy iske asyrý shet elderden qajetti joǵary bilikti mamandardy tartý jáne qolda bar eńbek resýrstaryn óńirler arasynda utymdy bólý esebinen el ekonomıkasynyń damýyn, 2029 jylǵa qaraı 3,8 mln sapaly jumys oryndarynyń qurylýyn qamtamasyz etedi, bul jumyspen qamtýdyń jalpy qurylymynda 45 paıyzdy quraıdy, sondaı-aq óndiristik jaraqattaný deńgeıin, eńbekti qorǵaý salasyndaǵy buzýshylyqtar sanyn azaıtýǵa, eńbek jaǵdaılary zıandy jáne qaýipti jumys oryndarynyń sanyn azaıtý yqpal etetin bolady.
Budan basqa, bıyl Ulttyq biliktilik júıesin damytý úshin zańnamalyq negiz qurǵan «Kásiptik biliktilik týraly» zań qabyldanyp, kúshine endi. Ol óz kezeginde ekonomıka salalary men bilim berý júıesi arasyndaǵy ózara baılanysty, alynǵan bilim men daǵdylardyń eńbek naryǵynyń suranystaryna sáıkestigin qamtamasyz etedi, formaldy jáne formaldy emes oqytý, sondaı-aq jumys ornynda oqytý sheńberinde biliktilikti tanýdyń biryńǵaı formatyn qalyptastyrýǵa múmkindik beredi.
Memleket múgedektigi bar adamdardy da nazardan tys qaldyrmaıdy. Sondyqtan jyldyń mańyzdy oqıǵasy biri Múgedektigi bar adamdardyń quqyqtary týraly konvensıaǵa Fakúltatıvtik hattamany ratıfıkasıalaý, ol bizdiń azamattarǵa Múgedekterdiń quqyqtary týrady BUU komıtetiniń qaraýyna jeke ótinishter jiberýge múmkindik beredi.
Jalpy, múgedektigi bar adamdardyń ómir súrý sapasyn arttyrý sheńberinde jumysqa ornalastyrý jáne arnaıy jumys oryndaryn qurý jóninde sharalar qabyldanýda. Múgedektigi bar eresek azamattar men balalarǵa arnalǵan ońaltý ortalyqtary ashylýda. Respýblıkanyń barlyq óńirlerinde kedergisiz orta qurý boıynsha jumystar júrgizilýde. Múgedektigi bar adamdarǵa ońaltýdyń tehnıkalyq quraldary men qyzmetterin jáne olardy jetkizýshilerdi óz betinshe tańdaýǵa múmkindik beretin Áleýmettik qyzmetter portalynyń jumysy jetildirildi. Medısınalyq-áleýmettik saraptamany syrttaı proaktıvti formatta júrgizý jónindegi pılottyq jobany iske asyrý jalǵasýda, ol kýálandyrý rásimin áldeqaıda ońtaılandyrdy jáne jeńildetti.
Sondaı-aq, ótken jyly memlekettiń barlyq áleýmettik mindettemeleri ýaqtyly jáne tolyq kólemde oryndalǵanyn atap ótkim keledi. Búgingi kúni respýblıkalyq búdjet qarajaty esebinen bazalyq jáne yntymaqty zeınetaqyny qosa alǵanda, áleýmettik tólemderdiń 41 túri tólenedi. Bıyl járdemaqylar men zeınetaqylardy tóleýge 4,4 mln adamǵa, onyń ishinde 2,3 mln zeınetker men 2,1 mln memlekettik járdemaqy alýshyǵa 4,6 trln teńge jumsaldy.
Osy jyldyń 11 aıynda ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan 595,7 myńnan astam qazaqstandyq 52,4 mlrd teńgeden astam somaǵa ataýly áleýmettik kómek túrinde memleketten qoldaý aldy. AÁK alýshylar arasynan 1 jastan 6 jasqa deıingi árbir balaǵa 1,5 AEK mólsherinde 6,7 mlrd teńge somasyna 186,1 myń balaǵa qosymsha tólem taǵaıyndaldy.
Jumyspen qamtýǵa járdemdesý sharalarynyń keshenin iske asyrý jumyssyzdyq deńgeıin 4,7 %-ǵa deıin tómendetýge yqpal etti. Bıyl 961,9 myń qazaqstandyq jumysqa ornalastyryldy. Oqytý jáne kásiptik baǵdar berý túrinde halyqty jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń qosymsha sharalarymen shamamen 311,1 myń adam qamtyldy.
2023 jyly Kásipkerlikti damytý jónindegi ulttyq jobany iske asyrý sheńberinde áleýmettik osal sanattarǵa jatatyn qazaqstandyqtarǵa 9,1 myńnan astam grant berildi. Memleket basshysynyń jastardyń kásipkerlik bastamalaryn iske asyrý úshin jyldyq mólsherlemesi 2,5% jeńildetilgen mıkrokredıtter berý jónindegi tapsyrmasyn iske asyrý sheńberinde 5,5 myńnan astam mıkrokredıt berildi.
Osy jetistikterdiń bári áleýmettik seriktesterimizdiń kómegimen jáne qoldaýymen bolyp otyr. Halyqaralyq uıymdarǵa, barsha jumys berýshilerge, kásipodaq uıymdaryna, úkimettik emes uıymdar men qoǵamdyq birlestikter ókilderine Mınıstrlikpen belsendi ózara is-qımyl jasaǵany úshin erekshe alǵysymdy bildiremin jáne odan ári jemisti jumys jasaımyz degen úmittemin.
Zamanaýı jańa syn-qaterler bizdiń aldymyzǵa jańa mindetter qoıyp otyr, aldaǵy jyly azamattarymyzdyń ál-aýqatyn arttyrýdy qamtamasyz etý úshin biraz jumystar atqarýymyz kerek, oǵan tek birlesip qana qol jetkize alamyz.
Qurmetti qazaqstandyqtar! Sizderdi kele jatqan 2024 jylmen shyn júrekten quttyqtaımyn!
Jańa jyl – árqaısymyz úshin erekshe mereke. Jańa jyl ómirimizge jaqsy ózgerister ákeledi dep senemiz, elimizdiń senimdi damýyna úmit artamyz.
Osy jyly Otanymyzdyń ıgiligi úshin jaýapkershilikpen eńbek etken azamattarǵa zor alǵys aıtqym keledi. Jańa 2024 jyly halyqtyń ómir súrý sapasynyń artýyn, otbasy men rýhanı qundylyqtardyń nyǵaıýyn shyn júrekten tileımin! Kele jatqan jyl bizdiń elimiz úshin jaqsylyq pen jasampazdyqqa toly jyl bolsyn.
Barlyq qazaqstandyqtarǵa zor densaýlyq, ár otbasyǵa qut-bereke, baqyt pen shattyq, qýanysh pen ózara túsinistik tileımin!», – delingen Svetlana Jaqypovanyń úndeýinde.