Kólik júktemesi men qorshaǵan ortaǵa antropogendik áserdi azaıtý maqsatynda Almaty qalasynyń ákimdigi 2016 jylǵy 8 sáýirdegi №2/122 «Almaty qalasynyń keıbir aýmaqtaryna kóliktiń kirýin shekteý týraly» qaýlysyna ózgerister engizildi. Ózgerister 2023 jylǵy 1 sáýirden bastap kúshine enedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Elektrlik qozǵaltqysh avtokólikteri (elektrmobıl) men shuǵyl, jedel, komýnaldyq jáne arnaıy qyzmetter men arnaıy tekhnıkadan basqa kólikterdiń barlyǵyna taý shańǵy kýrorty aýmaǵyna kirýge shekteý qoıylady.
Qoldanylǵan sharalar kólikten shyǵatyn lastaǵysh zattardyń kólemin azaıta otyryp erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqta qorshaǵan ortaǵa tıgizetin keri áserdi tómendetýge múmkindik beretin bolady. Eske sala keteıik, buǵan deıin sol jerdiń turǵylyqty turǵyndary men jekemenshik ıelerine qozǵaltqysh tıpine qaramastan «Shymbulaq» TK aýmaǵyna kirýge ruqsat etiletin.
2023 jylǵy 1 qyrkúıekten bastap «Medeý» MATP aýmaǵynda ornalasqan kásipkerlikpen aınalysatyn zańdy tulǵalarǵa tıesili jáne (nemese) solarǵa qyzmet kórsetetin kólikterge shekteý kúshine enedi. Osy oraıda shaǵyn jáne orta bıznes sýbektilerine elektr qozǵaltqyshty kólik satyp alý úshin «Almaty» ÁKK» AQ qarasty «Almaty» MQU» arqyly 7 jylǵa deıingi merzimge 6% jyldyq mólsherlememen 30 mln deıin kepildi jeńildetilgen nesıe alý múmkindigi beriledi. Boryshkerdiń jeke menshigi satyp alynatyn kólik quralynyń 50%-nan kem bolmaýy tıis.
İshten janatyn suıyq otyndy qozǵaltqyshpen júretin kólikterdiń júrisin shekteýdiń negizgi maqsaty – zıandy shyǵyndylardy azaıtyp, tabıǵı resýrstar men qorshaǵan ortany tıimdi paıdalaný. Halyqaralyq tájirıbege sáıkes mundaı ekologıayq aýmaqtar «zıan shyǵyndylardyń tómen deńgeıi aýmaǵy» degendi bildiretin «Low Emission Zone» (LEZ) belgisimen belgilenedi. Shetelde LEZ júıesi jyl boıy 24/7 demalys kúnderi de áreket etedi.
Aqparat úshin:
«Kazgıdromet» RMK aqparatyna sáıkes 2022 jyly Almaty qalasy boıynsha atmosferany lastaý ındeksi 5-ti quraǵan (joǵary). Jylyna 127 myń tonna eseptik shyǵaryndylardyń 70 myń tonnasy avtokólikterge tıesili, 46 myń tonna – na stasıonarly lastaý kózderine (onyń ishinde JEO-2), shamamen 11 myń tonna – jeke sektorǵa tıesili. Avtotransport atmosferany lastaýdyń negizgi kózi bolyp otyr. Qazirgi kezde Almatyda shamamen 560 myń avtomobıl tirkelgen, (onyń ishinde elektromobıl sany 958), kún saıyn qala aýmaǵyna 200 myńnan astam kólik kiredi. Al onyń 58%-ynyń qoldanys merzimi 14 jyldan 40 jylǵa deıingi merzimdi quraıdy.