Gazetimizdiń aldyńǵy nómirlerinde radıofobıa uǵymy jáne onyń qoǵamǵa zıany týraly toqtalyp ótkenbiz. Bul máseleni elimizde qyzmet kórsetetin baılanys operatorlary da aıtyp otyr. Atap aıtqanda, «Beeline» brendimen qyzmet kórsetetin «Kar-Tel» kompanıasy turǵyndar shaǵymy saldarynan Almatynyń qandaı turǵyn úılerinde ınternet sapasynyń tómen nemese múldem joq ekenin habarlady.
Atalmysh kompanıa BAQ ókilderine arnalǵan kezdesý uıymdastyryp, baılanys salasy jáne radıofobıa týraly málimettermen bólisti. Kompanıa derekterine súıensek, 2022 jyly turǵyndar shaǵymy boıynsha 340 baılanys stansıasy múldem alynyp tastalǵan ne basqa orynǵa kóshirilgen. Al 2021 jyly adamdar qarsylyǵy saldarynan josparlanǵan baılanys stansıalarynyń 40 paıyzy ýaqytynda ornatylmaǵan jáne búginde óz ýaqytynda ornatylmaǵan 627 stansıanyń jabdyqtary qoımalarda tur. Sondaı-aq, kompanıa ókilderi árbir úshinshi baılanys stansıasynyń qurylysy qarsylyqqa tap bolatynyn aıtady.
Uıaly baılanys operatorynyń mamandary radıofobıa máselesi aýyldarǵa qaraǵanda iri qalalarda kezdesetinin aıtady.
– Shalǵaı aýyldarda adamdar 2G ne 3G jyldamdyǵymen otyrady. Olar biz barsaq, qýana qarsy alady. Tipti baılanys stansıasy ornatylǵanda aýyl bolyp toı jasaıtyn jaǵdaılar da kezdesken. Bir qyzyǵy – qala jáne aýdan ortalyqtarynyń turǵyndary radıofobıaǵa kóbirek beıim bolyp keledi. Radıofobıadan basty zardap shegip otyrǵan Almaty jáne Astana qalalary, – dedi «Kar-Tel» jelisin paıdalaný bóliminiń basshysy Rýslan Aıýpov.
Kompanıa ókili baılanys stansıasynan qorqyp, ony ornatýǵa qarsylyq bildirgen jáne sonyń saldarynan ınternet baılanysy joq ne jyldamdyǵy tómen Almatydaǵy turǵyn úı keshenderin tanystyryp ótti. Olar:
- «Alma city» TK;
- «Alma city-5» TK;
- «Vernyı» TK;
- «Bereke» TK;
- «Shahrıstan» TK;
- «Sezam» TK;
- «Álim» TK;
- «Samal Tower» TK;
- «Trı Bogatyrá» TK
- «Juldyz-1», «Juldyz-2», «Orbıta», «Tastaq», «Jas qanat» yqshamaýdandary.
– Qurylys júrgizýshi kompanıalar nemese MIB (múlik ıeleriniń birlestigi) tóraǵalary bizden ınternet qosyp berýimizdi suraıdy. Biz oǵan kelisip, jańa turǵyn úılerdiń shatyryna shaǵyn baılanys stansıalaryn ornatamyz. Biraq biraz ýaqyt ótken soń, sol úıdiń turǵyndary shaǵym jasap bizdiń qurylǵylardy alyp tastaıdy. Jaqynda mundaı jaǵdaı Almatydaǵy «4YOU» turǵyn úı kesheninde oryn aldy. Úı turǵyndary baılanys stansıasyn barlyq tok kózderinen óz betterinshe ajyratyp tastaǵan, ári bizdiń kompanıaǵa eskertpegen. Búgingi kúni bul jerde turatyn adamdar qaıtadan ınternet álsiz ekenine shaǵymdanyp otyr, – dep atap ótti R.Aıýpov.
Sondaı-aq, ol jalǵan aqparatqa senip, baılanys stansıalaryn alyp tastaý saldarynan turǵyndardyń ózderi zardap shegetinin túsindirip ótti.
– Keı turǵyndar baılanys stansıalaryn úıdiń jertólesine nemese úıden aýlaq jerge ornatýymyzdy surap jatady. Biraq mundaı jaǵdaıda bizdiń stansıalardan eshqandaı paıda bolmaıdy. Baılanys stansıalary jaqsy jumys isteýi úshin eshqandaı kedergisiz bir-birine qarap turýy kerek. Onyń aldyn bir nárse shekteıtin bolsa, baılanys jelileri odan óte almaıdy. Sondaı-aq, aıtylǵan stansıalardy tıisti orynǵa emes, úıden alys jerge ornatatyn bolsaq, onda ınternet turǵyn úıde emes, basqa jerde bolatynyn túsinbeı jatady. Túptep kelgende, shaǵym jazyp, bazalyq stansıalardy alyp tastaǵannan keıin turǵyndardyń ózderi zardap shegedi, – dep túsindiredi ol.
«Kar-Tel» jelisin paıdalaný bóliminiń basshysy qaýeset sózge erip, radıofobıaǵa senýdiń qajeti joq ekenin aıtady.
– Osy oraıda, uıaly baılanys operatorlary úshin óte qatal talaptar qoıylatynyn aıta ketken jón. Bizde santımetrine 10 mıkrovatt soqqy ruqsat etilgen. Amerıka, Eýropa elderinde bul talap 100 ne odan kóp bolýy múmkin. Iaǵnı bizdegi qýattylyq 10 ese az. Adamdarǵa jyldam ınternet bolǵany unaıdy, biraq oǵan ózderi qarsy áreket jasaıdy. Turǵyndar qoldaryndaǵy telefon bazalyq stansıamen bir baılanys jelisinde jumys isteıtinin túsinýi qajet, – deıdi Rýslan Aıýpov.