Qazirgi tańda Qazaqstanda ınfraqurylymdy jańǵyrtý jáne óńirlerdi damytý boıynsha aýqymdy jumystar júrip jatyr. Bul turǵyn úı qurylysy, TKSH jelilerin jańartý, respýblıkanyń kólik-logıstıkalyq áleýetin nyǵaıtý jáne jańa óndiristik kásiporyndardy iske qosýǵa qatysty.
Bul baǵyttardyń barlyǵy QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń «Ádiletti Qazaqstan: bárimiz jáne árqaısymyz úshin. Qazir jáne árdaıym» saılaýaldy baǵdarlamasynda belgilengen.
«Memleket jańa turǵyn úıler salady, barlyq óńirdegi jergilikti ınfraqurylym men ınjenerlik komýnıkasıalardy jańartady. Biz sapaly jumys ornyn qamtamasyz etemiz, ár azamattyń ózin damytýyna teń múmkindik jasaımyz. Munyń bári óńirlerdi turǵyndar men ınvestısıalar úshin tartymdy etedi», — delingen baǵdarlamada.
Sonymen qatar bul qujatta Qazaqstan ekonomıkasy kólik dálizderin keńeıtýdi qajet etetini týraly jazylǵan.
«Burynnan bar jahandyq taýar jetkizý júıesiniń buzylýy bizdiń bolashaq tranzıttik múmkindigimizdi kúsheıtti. Biz jańa sapaly joldar, qoımalar salyp, aılaqtardyń áleýetin arttyrýymyz kerek, salany lokomotıvtermen, júk kóligimen, konteınerlermen qamtamasyz etýimiz qajet. Memleket tranzıttik dálizderdiń júk aınalymy men ótkizý qabiletin arttyrady. Sol arqyly el ekonomıkasyna mol ınvestısıa tartýǵa tyń serpin beremiz», — dep atap kórsetilgen qujatta.
Memleket basshysynyń saılaýaldy baǵdarlamasy boıynsha bir jylda qandaı nátıjelerge qol jetkizilgeni týraly Primeminister.kz redaksıasynyń materıalynan oqyńyz.
● 2029 jylǵa qaraı 1 mln-nan astam otbasyn jańa baspanamen qamtamasyz etý boıynsha belsendi jumys jalǵasýda. Máselen, 2023 jylǵy 10 aıda 13 mln sharshy metrden astam turǵyn úı salyndy. Bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 14%-ǵa joǵary.
Nesıelik jáne jalǵa beriletin turǵyn úı qurylysy, «Otbasy banktiń» jeńildetilgen ıpotekalyq baǵdarlamalary, «Qazaqstan turǵyn úı kompanıasy» tarapynan komersıalyq bankterdiń ıpotekalaryn sýbsıdıalaý jáne t.b. sıaqty memlekettik qoldaýdyń túrli tetikteri esebinen jyl saıyn turǵyn úıdi paıdalanýǵa berý kólemi 200 myń sharshy metrge ulǵaıady dep kútilýde.
● 2023 jyly óńirlerde ınjenerlik-kommýnıkasıalyq ınfraqurylym nysandaryn salýǵa 5,4 mlrd teńge bólindi.
● «Qoljetimdi Internet» ulttyq jobasy bekitildi. Onyń negizgi maqsaty – halyqty jyldamdyǵy keminde 100 Mbıt/s bolatyn keń jolaqty dúnıejúzilik jelige qosý.
Joba aıasynda kólemdi qarajat symdy jáne symsyz baılanys ınfraqurylymyn damytýǵa baǵyttalatyn bolady. Aýylda talshyqty-optıkalyq baılanys jelileriniń tarmaqtalǵan jelisin salýǵa basty nazar aýdarylady. Máselen, memlekettik-jekeshelik áriptestik tetigi arqyly 3 myńnan astam aýylda tıisti baılanys jelilerin montajdaý josparlanyp otyr.
Jalpy respýblıka boıynsha shaǵyn jáne orta baılanys operatorlaryn qoldaý arqyly 400 myń úı sharýashylyǵyna jyldamdyǵy joǵary ınternet júrgiziletin bolady.
Ulttyq joba aıasynda respýblıkalyq jáne negizgi oblystyq avtojoldardy mobıldi ınternetpen qamtý úshin sıfrlyq ınfraqurylym júrgizý josparlanǵan. Atap aıtqanda, 487 antena-dińgekti qurylysty ornatý josparlanyp otyr. Bul 17 myń shaqyrym avtojoldy mobıldi ınternetpen qamtýǵa múmkindik beredi. Búgingi tańda respýblıkanyń 8 myń shaqyrym kúre joly (30%) mobıldi ınternet qyzmetterimen qamtylǵan.
● QR kólik-logıstıkalyq áleýetin damytýdyń 2030 jylǵa deıingi tujyrymdamasy bekitildi. Onyń aıasynda Eýropadan Ortalyq Azıaǵa, Qytaıǵa jáne Ońtústik-SHyǵys Azıaǵa negizgi transkontınentaldyq dálizder men baǵyttardy jańǵyrtý jáne keńeıtý jónindegi sharalar kózdelgen.
Atap aıtqanda, Qazaqstannyń tranzıttik áleýetin edáýir arttyratyn birqatar iri temirjol jobasyn iske asyrý bastaldy. Olardyń ishinde Qytaımen úshinshi halyqaralyq torapqa shyǵatyn Dostyq – Moıynty, Baqty – Aıagóz jelileri, Darbaza – Maqtaaral jáne Almaty aınalma jol jelisi bar. Barlyǵy úsh jyl ishinde 1,3 shaqyrymnan astam temirjol salynady. Salystyratyn bolsaq, sońǵy 30 jylda 2,5 shaqyrym temirjol salyndy.
Oǵan qosa 2030 jylǵa deıin 11 myń shaqyrym t/j jóndeý jumystarymen qamtý josparlanyp otyr, óz kezeginde bul ótkizý qabiletin arttyrýǵa jáne poıyzdar qozǵalysynyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýge eleýli úles qosady.
● Sońǵy kezderi júk tasymalynyń kólemi 2 ese artqan Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn damytýǵa birqatar eýropalyq kólik-logıstıkalyq kompanıany tartý boıynsha jumystar júrip jatyr. Germanıa, Avstrıa, Majarstan jáne Baltyq elderiniń júk operatorlarynyń tıisti qaýymdastyǵyna kirý josparlanyp otyr.
Qazaqstan, Ázerbaıjan jáne Grýzıa arasyndaǵy THKB boıynsha qyzmet kórsetý sapasyn arttyrý úshin teń negizde birlesken kásiporyn qurý týraly shartqa qol qoıyldy.
Qazaqstan aýmaǵy arqyly júk tasymaldaý úshin QR Úkimeti QHR Úkimetimen kelisimderge qol qoıdy, bul THKB damytý úshin qolaıly jaǵdaı jasap, qosymsha tranzıt jáne syrtqy saýda júkterin tartýǵa múmkindik beredi. Sondaı-aq taraptar Qazaqstan aýmaǵynda, onyń ishinde Aqtaý portyndaǵy konteınerlik hab qurylysyna ınvestısıa tartý arqyly keshendi logıstıkalyq jeli qurý týraly ýaǵdalastyqqa qol jetkizdi.
● Qazaqstandyq teńiz porttarynyń ótkizý qabiletin keńeıtý boıynsha jumys júrip jatyr, ol búginde jylyna shamamen 21,2 mln tonna júkti quraıdy. Oǵan qosa «Sarja» kópfýnksıonaldy teńiz termınalynyń qurylysy qolǵa alyndy. 2030 jylǵa qaraı Qazaqstan porttarynyń qýatyn 30 mln tonnaǵa deıin jetkizý josparlanyp otyr.
● Qorlardy ulǵaıtý jáne óńirlerdi gazdandyrý jumysyn odan ári jalǵastyrý úshin jańa gaz óńdeý qýattarynyń qurylysy jalǵasýda.
«QazaqGaz» UK» AQ Qashaǵan ken ornynda qýaty jylyna 1 mlrd m3 bolatyn GÓZ qurylysyn júrgizip jatyr. Sondaı-aq Qashaǵan men Qarashyǵanaqta jylyna 6,5 mlrd m3 gaz óńdeıtin jańa GÓZ qurylysy jobalanýda. Bul aýqymdy jobalar el ekonomıkasynyń damýyna serpin berip, jańa jumys oryndarynyń ashylýyn qamtamasyz etedi.
Bıylǵy 23 qazanda «Beıneý-Jańaózen» qubyrynyń ekinshi jelisi boıynsha gaz jiberildi, bul Mańǵystaý oblysyn turaqty gazben qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Buǵan deıin, 3 tamyzda, Atyraý oblysynyń qajettilikterin jabýǵa múmkindik beretin «Maqat – Soltústik Kavkaz» gaz qubyryna qosymsha qubyr júrgizildi. Gazdandyrý jumystary jalǵasýda.
● Munaı tasymaldaý dálizderin ártaraptandyrý jónindegi jol kartasyn iske asyrý aıasynda osy jyldan bastap Baký – Tbılısı – Djeıhan baǵytynda jańa baǵdar iske qosyldy. «Qazaqstan – Qytaı» munaı qubyryn keńeıtý boıynsha jumystar júrip jatyr.