Qazaqstandyq otbasylardyń 60 paıyzdan astamy energıany únemdeıtin shamdardy paıdalanady.
Bundaı derekterdi ulttyq statısıka búrosy keltirip otyr, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Ersultan Keńesbek 2014 jyldan beri jaryqdıodty shamdardy paıdalanýǵa kóshken. Aıtýynsha, bul eskilerine qaraǵanda energıany jaqsy únemdeıdi. Esesine jaryqty da jaqsy beredi. Bastysy komýnaldyq shyǵyndar azaıǵan.
«Óte únemdi. Aıyna komýslýga deımiz ǵoı, sol boıynsha jaryq 1 aıǵa osy 2 bólmeli úıge, mınımalnyı 1800 teńge ma, solaı ǵana svetke ketip jatyr bizde», - deıdi Ersultan Keńesbek.
Aspaly shamdar saýdasymen aınalysatyn Rýslan Tileevtiń sózinshe, sońǵy jyldary qazaqstandyqtardyń deni energıany únemdeýge kóshken. Iaǵnı, kúndelikti turmysta jaryqdıodty shamdardy qoldanýǵa tyrysady. Onyń basty ereksheligi – qaýipsiz ári uzaq merzimge shydas beredi.
«2000 jyldardyń basynda burynǵy qarapaıym vólfram qyly bar qyzdyrý shamdarynyń ornyna lúmınesentti shamdar keldi. Olardyń quramynda synap bolatyn. Iaǵnı hımıalyq element. Ol árıne adam úshin qaýipti edi. Jaramsyz bolyp qalsa qarapaıym qoqys jáshigine laqtyra salýǵa bolmaıdy. Arnaıy konteınerlerge ǵana salý kerek. Al qazir naryqqa qaýipsiz, ári jaryqty jaqsy beretin dıodty shamdar keldi», - deıdi kásipker Rýslan Tileev.
Qazaqstandyqtardyń jaryqty únemdeıtin dıodty shamdarǵa birtindep kóship jatqanyn júrgizilgen taldaý nátıjeleri de kórsetip otyr. Ulttyq statısıka búrosynyń málimetterine saı eldegi úı sharýashylyqtarynyń 65 paıyzy energıa únemdeıtin shamdardy paıdalanady. Al halyqtyń 28,9% áli de bolsa sol burynǵy vólfram qyly bar qyzdyrý shamdaryn qoldanyp júr. Deni aýyldyq jerde.
Qazaqstandyqtar paıdalanatyn shamdar
energıa únemdeıtin shamdar - 65%
qyzdyrý shamdary – 28,9%
aýyl turǵyndary – 42,8%
qala turǵyndary – 22,9%
Energıa únemdeıtin shamdar sizdiń komýnaldyq shyǵynyńyzdy azaıtqanymen, óziniń quny qymbattaý. Bundaı shamdy óndirýdiń ózi arzanǵa túspeıdi. Sondyqtan qazir álem elderi onyń ońtaıly tásilderin oılap tabýmen aınalysyp jatyr. Olardyń qatarynda otandyq ǵalymdar da bar.
Eýrazıa ulttyq ýnıversıtetiniń fızıka-tehnıkalyq fakúltetiniń mamandary lúmınofordy sıntezdeýdiń tyń tehnologıasyn álemde birinshi bolyp ashqan. Bul untaq eshbir elektr energıasyna qosylmaı jaryq bere alady. Ol úshin 24 saǵattyń ishinde arnaıy peshte joǵary temperatýrada sıntezdeý qajet. Al qazaqstandyq ǵalymdar usynyp otyrǵan tehnologıa ýaqytty áldeqaıda únemdeıdi.
Qazir ǵalymdar ashqan jańalyqtaryn patentteýge kirisken. Aıtýlarynsha, osy tehnologıamen jaryq shamdardyń jappaı óndirisin qolǵa alsa, qýatty aıtarlyqtaı únemdeýge bolady. Tipti elektr energıasyn óndiretin jylý elektr ortalyǵynyń da kómeginen bas tartý múmkindigi týady, deıdi ǵalymdar.