Problemalyq qaryzdyń ortasha mólsheri 118 myń teńgeni quraıdy.
QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń tóraıymy Mádına Ábilqasymovanyń aıtýynsha, 2022 jyldyń 11 aıynda bankterdiń jeke tulǵalarǵa bergen nesıeleri 29,4%-ǵa ósip, 13,9 trln teńgege jetken, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
«Sonyń ishinde tutyný nesıeleriniń kólemi 24,1%-ǵa ósip, 7,6 trln teńgeni qurady. Nesıe alýshylardyń jalpy sany 6 868 myń adamdy qurady. 90 kúnnen astam merzimi ótken nesıelerdiń úlesi 5,6% nemese 461 mlrd teńgeni qurady. 90 kúnnen astam keshiktirilgen qaryz alýshylardyń sany 2022 jyldyń basynan beri 121 myń adamǵa ulǵaıyp, 536 myń adamdy quraıdy», - dedi ol.
Vedomstvonyń málimetinshe, bankterdiń balanstan tys esebinde bankterdiń problemaly qaryz alýshylarynyń sany 2022 jyldyń basynan beri 186 myń adamǵa azaıyp, 532 myń adamdy qurady. Qaryz alýshylardyń 76%-ynyń teńgerimde bir mıllıon teńgege deıingi qaryzy bar problemalyq bereshektiń ortasha somasy 320 myń teńge, qaryz alýshylardyń 87%-ynyń teńgerimnen tys qaryzy bar. 266 myń teńge kólemindegi problemalyq qaryzdyń ortasha mólsheri 1 mln teńgege deıin.
«2022 jyldyń 11 aıynda mıkroqarjy uıymdary bergen shaǵyn nesıeler kólemi 42,7%-ǵa ósip, 979 mlrd teńgeni qurady, qaryz alýshylardyń jalpy sany 1 528 myń adamdy quraıdy. 90 kúnnen astam merzimi ótken shaǵyn nesıelerdiń úlesi 8 paıyzdy nemese 76 mlrd teńgeni qurady. 90 kúnnen astam keshiktirilgen qaryz alýshylardyń sany jyl basynan beri 115 myń adamǵa azaıyp, 257 myń adamdy qurady», - dedi agenttik basshysy.
Agenttiktiń málimetinshe, HQU-daǵy úmitsiz bereshekterdiń ortasha mólsheri 299,2 myń teńgeni qurady.
90 kúnnen astam merzimi ótip ketken onlaın shaǵyn nesıelerdiń kólemi 22 mlrd teńgeni nemese 48%-dy qurady. Problemalyq nesıe alýshylardyń sany 186 myń adam, ıaǵnı 142 myń adam. Problemalyq qaryzdyń ortasha mólsheri 118 myń teńgeni quraıdy.
Halyqtyń qaryz júktemesin azaıtý boıynsha keshendi sharalar júzege asyrylýda. Atap aıtqanda, 2022 jyldyń qańtarynan bastap jeke tulǵalardyń barlyq kepilsiz tutynýshylyq nesıeleri men mıkronesıeleri boıynsha 90 kún keshiktirilgennen keıin syıaqyny esepteýge zańnamalyq tyıym engizildi. Sondaı-aq tutynýshylyq mıkrokredıtter boıynsha paıyzdyq mólsherlemelerdi shekteý boıynsha retteý sharalary qabyldandy.
2020 jyldan bastap qaryz alýshylardyń boryshtyq júkteme koefısıenti qaryz alýshynyń jalpy kirisiniń 50%-y deńgeıinde belgilendi. Sondaı-aq tabysy eń tómengi kúnkóris deńgeıinen tómen azamattarǵa nesıe berýge tyıym salýdy engizdi.
Sonymen qatar, bankter men mıkroqarjy uıymdarynyń qyzmetin prýdensıaldyq retteý sharalary kúsheıtildi.
Mıkroqarjy uıymdary beretin problemalyq tutynýshylyq mıkrokredıtter deńgeıin tómendetý úshin ótken jyldyń jeltoqsan aıynda 20%-dan aspaıtyn deńgeıde 90 kúnnen astam keshiktirilgen shaǵyn nesıeler úlesine lımıt engizildi.
2021 jyldyń qazan aıynan bastap bankter men mıkroqarjy uıymdary úshin qaryz alýshylardyń merzimi ótken kredıtti qaıta qurylymdaý týraly ótinishterin qaraýdyń mindetti tártibin kózdeıtin problemalyq bereshekterdi sotqa deıin retteýdiń biryńǵaı tártibi engizildi. Boryshkerlerdiń quqyqtaryn qorǵaý úshin qaryz alýshy kredıtormen qaıta qurylymdaý talaptary boıynsha kelisimge kelmegen jaǵdaıda, agenttikke júginýge quqyly.
Al, Qazaqstanda jeke tulǵalardy bankrottyq ınstıtýty iske qosyldy. 2022 jylǵy 30 jeltoqsanda Qazaqstan Prezıdenti «Qazaqstan Respýblıkasy azamattarynyń tólem qabilettiligin jáne bankrottyǵyn qalpyna keltirý týraly» Zańǵa jáne oǵan qatysty ózgerister men tolyqtyrýlarǵa qol qoıdy. Zańda jeke tulǵalardyń bankrottyq rásimderiniń úsh túri qarastyrylǵan: sottan tys bankrottyq, sottyq bankrottyq jáne tólem qabilettiligin qalpyna keltirý.