Qazaqstanda qalqansha bez obyryn emdeýge arnalǵan preparat jasaý óndirisi qolǵa alyndy
2021 jylǵy 22 maýsymda «Iadrolyq fızıka ınstıtýty» respýblıkalyq memlekettik kásipornynda qalqansha bez obyryn qosa alǵanda, qalqansha bez aýrýlaryn emdeý úshin natrıı ıodıd (131I) radıofarmpreparatynyń birinshi ónerkásiptik partıasy jasaldy, dep habarlady Almaty-akshamy.kz. QR EM baspasóz qyzmetiniń habaryna silteme jasap. Bul preparat QR Densaýlyq saqtaý mınıstrliginde «natrıı ıodıdi 131I, ishýge arnalǵan eritindi» ataýymen dárilik zat retinde tirkeldi, dep habarlaıdy QR EM baspasóz qyzmeti.
2021 jylǵy 24 maýsymda preparat Semeı qalasyndaǵy Iadrolyq medısına jáne onkologıa ortalyǵynyń alǵashqy pasıentterine jetkizildi. Aǵzanyń patologıalyq oshaǵynda natrıı ıodıdi (131I) radıofarmpreparatynyń tańdamaly jınalýynyń arqasynda qorshaǵan tinderdi saqtaı otyryp, obyr kletkalary joıylady.
Iadrolyq fızıka ınstıtýtynda (Almaty q.) radıofarmasevtıkalyq preparattar jasaý tarıhy 1986 jyldan bastalady. Dál osy jyly KSRO-da mıokard ınfarktisin aldyn ala dıagnostıkalaý úshin Tallıı-201 ızotopy bar preparattyń alǵashqy óndirisi uıymdastyryldy.
Qazaqstan Táýelsizdik alǵannan keıin adamnyń barlyq organdarynyń aýrýlaryn dıagnostıkalaý úshin keńinen qoldanýǵa bolatyn Tehnesıa-99m óndirisi jolǵa qoıyldy. Qazirgi zamanǵy densaýlyq saqtaý júıesinde bul ızotoptyń úlesine barlyq radıonýklıdtik rásimderdiń 80%-dan astamy tıesili.
2011 jyly Iadrolyq fızıka ınstıtýty tehnesıa generatorlaryn tirkedi jáne eki apta boıy jumys isteıtin jáne eldiń kez kelgen óńirine jetkizilýi múmkin yqsham tasymaldanatyn generatorlardy óndirýdi bastady.
Radıonýklıdtik dıagnostıkany qoldana otyryp, qaterli isikterdi damýdyń eń erte satysynda anyqtaýǵa bolatyndyǵyn atap ótken jón, bul qaterli isik aýrýynan bolatyn ólimdi azaıtady jáne naýqastarda qaıtalaný sanyn edáýir azaıtady.
Generatordyń konstrýksıasyn jasaý boıynsha jumystar 2014 jáne 2015 jyldary «Jyl ónertabysy», «Shapaǵat» respýblıkalyq konkýrstarynda eki márte jeńiske jetti.
2018 jyly quramyna radıofarmasevtıkalyq preparattar shyǵaratyn zamanaýı keshen kiretin Almaty qalasyndaǵy Iadrolyq fızıka ınstıtýty bazasynda Iadrolyq medısına jáne bıofızıka ortalyǵynyń qurylysy aıaqtaldy. Ortalyqty qurýdyń sońǵy kezeńi radıofarmpreparattar óndirisin tıisti óndiristik praktıka (GMP) talaptaryna sáıkestikke sertıfıkattaý boldy.
Instıtýt qyzmetkerleri bolashaqta ıadrolyq medısınanyń jańa ázirlemeleri negizinde Qazaqstan ultynyń densaýlyǵy men ómir súrý sapasyn nyǵaıtý maqsatynda radıofarmpreparattardyń keń spektrin qoldana otyryp, ártúrli aýrýlardy dıagnostıkalaý men emdeý úshin jańa preparattar ázirleýdi josparlap otyr.