Apat aıtyp kelmeıdi. Biraq ony boljap, sebebin anyqtap, saldarymen kúresýge bolady. Bıylǵy sý tasqyny da sondaı tabıǵı apattyń biri. Apat tek bizge ǵana emes, kórshi Reseıge de jeńil tıip jatqan joq. Máskeý sý tasqynyn qalaı eńserip jatyr? Reseı men Qazaqstan apattyń saldarymen kúresý ádis-tásilderi uqsaı ma? Osy jáne ózge de suraqtarǵa jaýap berip kóreıik.
Saıası-ákimshilik retteý erekshelikteri
Bıyl sý tasqynynan Qazaqstan ǵana emes, Reseı de zardap shegýde. Sý – tilsiz jaý. Dese de, onymen adam da, memleket te kúrese alady. Memlekettiń basty quraly saıası-ákimshilik resýrs. Biraq memleketterdiń kúres ádisteri ártúrli. Osy oraıda, Astana men Máskeýdiń sý tasqynymen kúresý jolyn salystyryp kóreıik.
Qazaqstan men Reseıdiń sý tasqynymen kúresý ádis-tásilderinde erekshelikter bar. Eń aldymen, saıası-ákimshilik retteý ádisimen erekshelenedi. Uqsas tusy – saıası jiger eki jaqta da bar. Reseı Prezıdenti Vladımır Pýtın de, Qazaqstannyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev ta apatty eńserýge múddeli ekenderin bildirdi. 30 naýryzda Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasymen elimizde Respýblıkalyq shtab qurylsa, 8 sáýirde V.Pýtın Reseıde Úkimettik komısıa qurýǵa tapsyrma bergen. 9 sáýirde eki el Prezıdentteri telefon arqyly sóılesip, úkimetaralyq baılanys ta jolǵa qoıyldy.
Memleketter sý tasqynymen eki túrli ákimshilik retteý tásilimen kúresýde. Qazaqstanda Premer-mınıstrdiń basshylyǵymen Respýblıkalyq shtab qurylsa, Reseıde Azamattyq qorǵanys, tótenshe jaǵdaılar jáne tabıǵı apattardyń saldaryn joıý mınıstriniń basshylyǵymen Úkimettik komısıa jumys isteýde. Iaǵnı bizde másele tikeleı Úkimet basshysynyń baqylaýynda bolsa, kórshide mınıstr basshylyq etýde.
Kimder jaýapty?
Joǵaryda atap ótkenimizdeı, Qazaqstanda Respýblıkalyq shtab 30 naýryzda, al Reseıde Úkimettik komısıa 8 sáýirde quryldy. Sý tasqynynyń saldarymen kúreste negizgi jaýapkershilik júktelgen tulǵalar ártúrli. Mysaly, Qazaqstanda Premer-mınıstr Oljas Bektenov bolsa, Reseıde mınıstr Aleksandr Kýrenkov dedik.
Elimizde Kabmın basshysy tikeleı ózi basshylyqty qolyna alýyna profıldi orynbasary men mınıstrlerdiń jumysty úılestire almaýy sebep boldy. Sondyqtan 30 naýryzda Qasym-Jomart Toqaevtyń basshylyǵymen shuǵyl jıyn ótti.
Ekinshiden, Shyńǵys Árinovtiń Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligine kelgenine kóp ýaqyt ótpedi. Al sý tasqynyn eńserý úshin tutas úkimettiń resýrsy qajet. Úkimettiń jumysyn úılestirý tek Premer-mınıstr, álde onyń orynbasarynyń quzyretinde. Birinshi orynbasar Roman Sklár jumysty jolǵa qoıa almady. Sondyqtan onyń jaýapkershiliginiń bir bóligin jańadan taǵaıyndalǵan Qanat Bozymbaevqa berdi. Ol Úkimettiń oblystar men respýblıkalyq mańyzy bar qalalarmen baılanysyna jaýapkershilik aldy. Roman Sklárdyń bul baǵyttaǵy jumysy aqsaǵan sıaqty.
Respýblıkalyq shtab quramyna Premer-mınıstr, onyń orynbasarlary, jaýapty organdardyń basshylary kirdi. Al Reseıdegi Úkimettik komısıa quramy ózgeshe. Aleksandr Kýrenkovtan bólek sý tasqyny qaýpi bar 8 aımaqtyń gýbernatorlary, tabıǵı resýrstar jáne ekologıa mınıstri, eńbek jáne áleýmettik qorǵaý birinshi vıse-mınıstri, Memlekettik qor boıynsha Federaldy agenttiktiń basshysy, qarjy vıse-mınıstri jáne ózge de jaýapty tulǵalar bar.
Apatty aımaqtarǵa Samara, Bránsk, Tómen, Orynbor, Chelábi, Omby, Qorǵan oblystary men Altaı aımaǵy kiredi. Bul aımaqtar elimizben shekarada ornalasqan. Al Qazaqstanda SQO, BQO, Qostanaı, Aqmola, SHQO, Aqtóbe, Qaraǵandy óńirleri qaýipti aımaqtarǵa qatarynda ataldy.
Jumys tásilderindegi erekshelikter
Kórshiles elde Úkimettik komısıanyń jumysyna Reseıdiń tótenshe jaǵdaılar mınıstri tikeleı jaýapty bolǵanymen, Kabmın tóraǵasy Mıhaıl Mıshýstınniń nazarynan tys qalmaıdy. 11 sáýirde úkimet basshysynyń tóraǵalyǵymen bir ret jıyn ótken. Oǵan deıin V.Pýtın de jınalys ótkizgen. Bizden ereksheligi – Prezıdent pen Úkimet basshysynyń qatysýymen jıyndar az ótken. Sonymen qatar, sý tasqyny bolyp jatqan óńirlerge memlekettiń birinshi basshysy baryp júrgen joq. Aımaqtardy Azamattyq qorǵanys, tótenshe jaǵdaılar jáne tabıǵı apattardyń saldaryn joıý mınıstri Aleksandr Kýrenkov ózi aralap júr.
Qazaqstanda Úkimettiń jumys tásilderi ózgeshe. Premer-mınıstr Oljas Bektenov pen orynbasarlary Roman Sklár, Qanat Bozymbaev, Serik Jumanǵarın aımaqtarǵa ózderi baryp, jaǵdaıdy baqylaýda ustaýda. Prezıdent 3 oblysta jumys saparmen baryp keldi. Qasym-Jomart Toqaev 4 sáýirde BQO, 16 sáýirde SQO, Qostanaı oblystarynda boldy.