Sońǵy jyldary álemde aımaqtyq saýda damyp keledi
Ázirbaıjanda Qazaqstan taýar óndirýshileriniń saýda-ekonomıkalyq mısıasy ótti, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz QR Syrtqy ister mınıstrliginiń resmı saıtyna silteme jasap.
Jıynǵa azyq-túlik, hımıa jáne munaı-hımıa ónimderi, farmasevtıka, metal prokattaý jáne metal óńdeý, mashına jasaý, qurylys materıaldaryn óndirý, IT salasynda jumys isteıtin 23 otandyq kásiporyndar qatysty.
Olardyń qatarynda eksporttyq akselerasıa baǵdarlamasyna qatysýshylar da boldy. Ázirbaıjan tarapynan qazaqstandyq bıznespen yntymaqtastyqqa múddeli 100-den astam kompanıa qatysty.
Jıynnyń resmı bólimin ashqan Qazaqstan Elshisi Serjan Ábdikárimov elimizde ótken konstıtýsıalyq referendýmnyń mánine toqtalyp, onyń nátıjeleri ekonomıka men ulttyq kásipkerlikti damytýǵa yqpal etetinin jáne ekonomıkada ashyq jáne ádil oıyn erejelerin qalyptastyratynyn aıtty.
Ol sondaı-aq dıplomatıalyq qatynastardyń 30 jylynda «ekijaqty jáne kópjaqty yntymaqtastyq saıası, saýda-ekonomıkalyq, energetıkalyq, tranzıttik, kóliktik, aýylsharýashylyq, mádenı-gýmanıtarlyq jáne basqa da salalardaǵy júıeli jáne kóp qyrly sıpatqa ıe bolǵanyn» atap ótti.
Jınalǵandardyń nazaryn qazirgi jaǵdaıda Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn (THKB) álemdik saýda, tranzıt jáne jabdyqtaý júıesine durys ıntegrasıalaý qajettiligine aýdara otyryp, S. Ábdikárimov Qazaqstannyń Ázirbaıjandaǵy Saýda úıiniń sheńberinde «TDK-Logistics» logıstıkalyq bólimshesiniń jumys isteıtinin eske saldy. Sonymen qatar, ol 2022 jylǵy 4-5 shildede Nur-Sultanda úkimetaralyq komısıanyń kezekti otyrysy ótetinin aıtyp, múddeli kásipkerlerdi ekijaqty ınvestısıalyq jáne saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty nyǵaıtatyn eki eldiń isker toptary arasyndaǵy turaqty dıalog alańy retinde qurylyp jatqan «Qazaqstan-Ázirbaıjan iskerlik keńesine» qosylýǵa shaqyrdy.
«QazTrade» AQ bas dırektory Azamat Asqaruly qazirgi jaǵdaıda eki el arasyndaǵy yntymaqtastyq jańa deńgeıge kóterilip kele jatqanyn aıtty.
«Sońǵy jyldary álemde aımaqtyq saýda damyp keledi. Kaspıı óńiri, eń aldymen, Ázirbaıjan men Qazaqstannyń ózara taýar aınalymyn arttyrýǵa áleýeti zor. Onyń ústine qazir Eýropadan Azıaǵa tranzıttik aýmaq retinde eki eldiń róli artyp keledi, biz tranzıttik elder retinde ǵana emes, ekonomıkalyq áriptester retinde de ishki ózara is-qımylymyzdy tereńdete alamyz jáne tereńdetýimiz kerek», - dedi ol.
Bıylǵy jyldyń basynan beri eki eldiń Kaspııdegi teńiz saýda porttary arqyly 2021 jylǵy sáıkes kezeńmen salystyrǵanda eki ese kóp júk tasymaldandy. Jyl sońyna deıin THKB baǵyty boıynsha kólik tasymaly alty esege artady dep kútilýde.
QazTrade basshysy búgingi tańda 80-nen astam qazaqstandyq kompanıa óz ónimderin Ázirbaıjanǵa turaqty eksporttaýshy bolyp tabylatynyn atap ótti. Bul rette Qazaqstannan 272 mln AQSH dollar somasyna 105 taýar pozısıasy boıynsha eksportty ulǵaıtý áleýeti bar, onyń ishinde metalýrgıa ónimderi, azyq-túlik jáne sýsyndar, mashına jasaý jáne hımıa ónerkásibi ónimderi.
Óz kezeginde, Ázirbaıjan Shaǵyn jáne orta bıznesti damytý agenttigi basqarmasynyń tóraǵasy Orhan Mamedov 1995-2021 jyldary Ázerbaıjannyń qazaqstandyq shıkizat emes sektoryna salǵan ınvestısıasy 200 mln AQSH dollardan astam somany quraǵanyn atap ótti. Qazaqstannyń ázirbaıjandyq shıkizattyq emes sektoryna salǵan ınvestısıasy shamamen 100 mln AQSH dollardy qurady.
«Elimizde jumys isteıtin sheteldik kompanıalardyń 159 qazaqstandyq kapıtalmen qurylǵan. Bul kompanıalar ekonomıkanyń ónerkásip, qurylys, saýda, aýyl sharýashylyǵy, kólik jáne qyzmet kórsetý sıaqty salalarynda jumys isteıdi», - dedi ol.
Sondaı-aq, is-shara aıasynda «Qazaqstan standarttaý jáne metrologıa ınstıtýty» RMK-nyń bas dırektory Ǵabıt Muhambetov, Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaq sotynyń sýdıasy Jolymbet Báıishev, Ázirbaıjan Respýblıkasy Mıllı Medjlısiniń depýtaty Mýshfıg Djafarov jáne PwC Eýrazıa aımaǵynyń dırektory Myrza Sokýrov sóz sóıledi.
Saýda-ekonomıkalyq mısıa aıasynda qazaqstandyq taýar óndirýshilerge eki eldiń ulttyq kompanıalary men isker toptarynyń qatysýymen B2B formatynda ekijaqty kelissózder, Ázirbaıjan Respýblıkasynyń iri saýda jelilerimen jáne dıstrıbútorlarymen kezdesýler uıymdastyryldy.
Olardyń nátıjesinde jalpy somasy 38 mln AQSH dollarynan astam 8 eksporttyq kelisimshartqa qol qoıyldy. Ázirbaıjanǵa qazaqstandyq azyq-túlik ónerkásibiniń taýarlaryn (kúnbaǵys maıy, kúrish, tuz, jarma jáne daıyn taǵam jıyntyqtary), metalprokat, hımıa jáne lak-boıaý ónimderin jetkizýge kelisim-sharttar jasaldy.
Sonymen qatar, Qazaqstannyń Standarttaý jáne metrologıa ınstıtýty men Ázirbaıjannyń Standarttaý, metrologıa jáne patent jónindegi memlekettik komıteti arasynda kelisimge, sondaı-aq «QazTrade» AQ men «Gandja kásipkerleri» qoǵamdyq birlestigi arasyndaǵy yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy.