Qazaqstan men Qyrǵyzstannyń erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtarynda qar barysyn saqtaý jónindegi yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy.
Yntymaqtastyqtyń maqsaty eki eldiń tórt erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaǵy (EQTA): Qazaqstan Respýblıkasynyń «Kólsaı kólderi» memlekettik ulttyq parki, Almaty memlekettik tabıǵı qoryǵy, İle-Alataý memlekettik ulttyq parki jáne Qyrǵyz Respýblıkasynyń «Chon Kemın» memlekettik tabıǵı parki shekarasynda Soltústik Tán-SHan taýlaryndaǵy qar barysyn jáne onyń mekendeıtin jerlerin saqtaý bolyp tabylady, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Memorandým eki memlekettiń EQTA-na birlesken is-qımyldardy úılestirýge jáne qar barysyn zertteý, ony qorǵaýdy jáne baqylaýdy kúsheıtý, sondaı-aq jyrtqyshtyń popýlásıasyn qalpyna keltirý jáne ony turaqty qalpynda ustap turý boıynsha tájirıbe almasýǵa múmkindik beredi.
«Búgingi tańda Qazaqstanda qar barysynyń kóbeıý úrdisi baıqalady. Qar barysyn zertteý men qorǵaýǵa baǵyttalǵan birlesken is-sharalardyń arqasynda 2019 jyldan beri onyń eldegi sany 20 paıyzdan astam ósip, 152-189 basty qurady. Bul memorandým jahandyq mańyzy bar jyrtqysh túrin saqtaý úshin respýblıkalarymyz arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtýǵa múmkindik beredi. Biz sondaı-aq qorshaǵan ortany qorǵaý jumystaryn kúsheıtý, tájirıbe jáne ǵylymı bilimmen almasý salasynda birqatar bastamalardy júzege asyrýdy josparlap otyrmyz», dep bólisti Qazaqstan Respýblıkasynyń Ekologıa jáne tabıǵı resýrstar vıse-mınıstri Nurken Shárbıev.
Aldaǵy bes jylda taraptar qar barysyna, onyń mekendeıtin jerlerine jáne azyq qoryna monıtorıń júrgizý, transshekaralyq jáne halyqaralyq yntymaqtastyqty damytýdy ilgeri bastyrý, sonymen qatar jurtshylyqtyń habardarlyǵyn jáne qar barysyn saqtaý baǵdarlamalaryna qatysýyn arttyrý boıynsha birqatar bastamalardy ázirlep, júzege asyrady dep kútiledi.
«Qyrǵyz Respýblıkasy jabaıy tabıǵatty saqtaý jónindegi jahandyq baǵdarlamalardyń belsendi qatysýshysy bolyp tabylady. Qazirgi ýaqytta respýblıkamyzdyń aýmaǵyn 400-den astam qar barysy mekendeıdi. Sonymen birge, bárimiz biletindeı, únemi qonys aýdaratyn túr bolǵandyqtan, onyń mekendeý ortasy respýblıka aýmaǵymen ǵana shektelmeıdi. Qar barysyn jáne onyń mekendeıtin ortasyn zertteý jáne saqtaý, brakonerlik, adamnyń is-áreketi saldarynan azyq qorynyń azaıýy jáne mekendeý ortasynyń tarylýy sıaqty eleýli qaýip-qaterlerge ushyraýyn boldyrmaý úshin múddeli taraptardyń ózara is-qımyly qajet, mine, Qazaqstan men Qyrǵyzstannyń EQTA arasynda qol qoıylǵan memorandým aıasyndaǵy is-sharalardy júzege asyrý soǵan barynsha yqpal etetin bolady», dep atap ótti Qyrǵyz Respýblıkasynyń Tabıǵı resýrstar, ekologıa jáne tehnıkalyq qadaǵalaý mınıstriniń orynbasary Mırslav Amankýlov.
Atalǵan bes jyldyq kelisim Qazaqstandaǵy Birikken Ulttar Uıymynyń Damý baǵdarlamasynyń (BUUDB) bastamasymen Jahandyq ekologıalyq qordyń (JEQ) qoldaýymen orman ekojúıeleri men bıoalýantúrlilikti, sonyń ishinde Qazaqstandaǵy qar barysyn saqtaý jónindegi alty jyldyq (2018-2024 jj.) jobanyń aıasynda jasalyp otyr.
Memorandýmǵa jyrtqysh mekendeıtin 12 eldiń barlyǵyn biriktiretin jáne álemdik qoǵamdastyqtyń álemde sırek kezdesetin túrdi qorǵaý men qalpyna keltirýge kóbirek kóńil bólýine kómektesetin Qar barysy men onyń ekojúıelerin saqtaý jónindegi jahandyq baǵdarlamasynyń (GSLEP) qatysýymen qol qoıyldy.