«Qalam men qarýdy qatar ustap...»

«Qalam men qarýdy qatar ustap...» almaty-akshamy.kz

A.Chehov atyndaǵy Ortalyq kitaphanada tanymal qazaq jazýshysy, prozaık, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi Maqan Jumaǵulovtyń 100 jyl- dyǵyna arnalǵan «Qalam men qarýdy qatar ustap...» atty ádebı kesh ótti. Ádebı keshti Qazaqstan Jazýshylar odaǵy tóraǵasynyń orynbasary Beıbit Sarybaı ashyp, júrgizip otyrdy.

Tóraǵa orynbasary sáýleli ǵumyryn qazaq jazýshylarynyń shyǵarmalaryn orys tiline aýdaryp, olardyń Odaqqa tanymal bolýyna kúsh salǵan qalamgerdiń eren eńbegin keńinen atap ótti. Tanymal jazýshynyń balalyq shaǵynan bastaý alyp, onyń ómir jolyn qamtyǵan derekti fılm de jazýshyny tereń tanýǵa múmkindik berdi.

Qalamger jazýshy Maqan Jubanyshuly 1924 jyldyń 20 qazanynda Almaty oblysynyń Shelek aýdanyna qarasty Kıikbaı aýlynda ómirge keledi. Jastaıynan taǵdyry qıynshylyqqa toly qaǵilez ulǵa táńir san qyrly talantty da qosa beredi. Onyń boıynda erekshe daryny basym bolyp, keremet sýret salý ónerin meńgerdi. Sýret salýǵa degen qushtarlyǵy onyń Almaty kórkemsýret ýchılıshesine oqýǵa túsýine múmkindik beredi. Osy arada tutqıyldan bastalǵan sum soǵys onyń oqýyn tolyq bitirýine kedergi keltiredi.

Degenmen, Ekinshi dúnıejúzilik soǵystan elge aman oralyp, atalmysh ýchılısheni támamdaıdy. Maqan Jubanyshuly ekiniń biri batyly baryp, qoly jete bermeıtin Máskeýdegi Ádebıet ınstıtýtyn da oıdaǵydaı bitiredi. Ol óziniń eńbek jolynda mektepte muǵalim, «Ýchıtel Kazahstana» gazetinde ádebı qyzmetker, «Jazýshy», «Qazaqstan» baspalarynda redaktor, «Avtorlyq quqyq qorǵaý jónindegi Búkilodaqtyq agenttiginiń Qazaq respýblıkasy bólimshesinde ınspektor, aǵa ádebı keńesshi qyzmetterin atqarady. Shyǵarmalaryn orys tilinde jazǵan jazýshyńyń sońynda mol mura qaldy. Onyń tuńǵysh «Qaratorǵaı» óleńder jınaǵy «Qazaqstan» (qazirgi «Prostor» jýrnaly) álmanahy men «Lenınskaıa smena» gazetinde jarıalanady.

Jazýshynyń «Qyran qazasy qıada» romany Ult-azattyq kóterilisiniń basshysy bolǵan Amangeldi Imanovtyń erligine qoıylǵan eskertkish ispetti. Sondaı-aq, jazýshynyń balalarǵa arnalǵan «Sóz kitaby», «Dneprge» povesi, «Pıma-ertegi», «Kóńildi bes júzinshi» povesteri men áńgimeler jınaǵy jaryq kórdi. Jaýynger jazýshynyń erligi el esinde saqtalyp, orden-medaldarmen, eki márte Qazaqstan Joǵary Keńesiniń Qurmet gramotasymen, Orta Azıa áskerı okrýginiń Qurmet gramotasymen marapattaldy.Mine, erlik joly da, eńbek joly da jas urpaqqa úlgi bolatyn Maqan Jubanyshulynyń ómiri osylaı órilgen. Arnaıy kelgen kózkórgender jazýshynyń esimin este qaldyrý úshin mektepke, kóshege esimi berilse degen tilekterin de jetkizdi.

Kezdesýde jazýshy Zeınep Ahmetova Maqan Jumaǵulov batyr Baýyrjannyń talaı eńbegin aýdaryp, rızashylyǵyna bólengenin eske alsa, jazýshynyń jan jary Batı Jumaǵulova, qyzdary Zýra, Aıgúl Jumaǵulovalar ákege degen saǵynyshqa toly esteliktermen bólisti.

Sizdiń reaksıańyz?
Unaıdy
1
Unamaıdy
0
Kúlkili
0
Shekten shyqqan
0
Sońǵy jańalyqtar

19:13

18:41

18:14

17:48

17:36

17:21

17:10

17:04

17:00

16:45

16:26

16:06

15:46

15:38

15:33

15:33

14:57

14:42

14:05

12:51

12:44

12:37

12:22

12:17

12:11