Bul preparattyń bir dozasy qazir AQSH-ta 70 myń dollarǵa satylýda.
Ózbekstan ǵylym akademıasyna qarasty Iadrolyq fızıka ınstıtýtynyń dırektory, tehnıka ǵylymdarynyń doktory, profesor Ilham Sadyqov otandyq ǵalymdardyń tyń zertteýleri jóninde aıtyp berdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz QazAqparatqa silteme jasap.
Ǵalymnyń aıtýynsha, qazirgi tańda ınstıtýtta 14 ǵylymı zerthana men kafedralar jumys isteıdi. Sońǵy jyldary birqatar zertteýler júrgizildi.
Eń jaqsy nátıjelerdiń biri – 2022 jyldyń maýsymynda tirkelip, óndiriske engizilgen jańa radıofarmasevtıkalyq vektorlyq terapıa preparaty. Ol - qaterli isikti emdeýde óte tıimdi jańa dári.
Bul preparattyń bir dozasy qazir AQSH-ta 70 myń dollarǵa, Eýropa elderinde 25 myń dollarǵa satylýda. Ózbekstan Iadrolyq fızıka ınstıtýty bul dárini respýblıkadaǵy 3 onkologıalyq dıspanserge 1,5 myń dollar baǵamen jetkize bastady.
2018 jyldan beri bul preparat birneshe shet memlekette óndirilip, medısınada qoldanylyp keledi. Árqaısysy óz tehnologıasyn qoldanady. Ózbekstan Iadrolyq fızıka ınstıtýty jasaǵan jańa tehnologıa negizinde bul dáriniń óndirisi jolǵa qoıyldy. Qazirgi ýaqytta ınstıtýttyń «lútesıı-177» dep atalatyn ızotopy álemdegi basqa óndirýshilerdiń ónimderine qaraǵanda 10 ese taza jáne sapaly radıoızotop bolyp tabylady.
Qarapaıym tilmen aıtqanda, ınstıtýt álemde bar preparatty jetildirip, otandyq tehnologıa negizinde sapaly ári arzan ónim shyǵara bastady.
Ózbekstandyq ónim AQSH, Germanıa, Reseı ónimderinen 10 ese taza jáne 15-50 ese arzan.
Preparattyń quramy «lútesıı-177» radıoızotopynan jáne arnaıy prostata qabyqshasy bekitilgen «antıgen-617» aqýyzynan turady. Bul aqýyz lútesıı-177 radıoızotopyn qaterli isik metastazdary bolatyn dene aımaqtaryna jetkizetin qural retinde áreket etedi. «Lútesıı-177» radıoaktıvti ızotopy qaterli isikterge enip, ony radıoaktıvti sáýlelerimen kúıdiredi. Bul sáýlelerdiń qashyqtyǵy 1-2 mıllımetr bolǵandyqtan, olar isik arqyly enip, aınalasyndaǵy saý tinderge zıandy áser etpeıdi. Bul isikterdi hırýrgıasyz emdeýge múmkindik beredi.
Fotosýrettiń sol jaǵynda búkil denesinde qaterli isik metastazdary bar 4 naýqastyń jaǵdaıy kórsetilgen. Oń jaǵynda 2-3 aı boıy lútesıı-177 PSMA-617 preparatymen emdelgennen keıingi jaǵdaı.
Qazirgi tańda bul dári-dármek isiktiń 4-shi satysyn 97-99 paıyzǵa emdeıdi. Revolúsıalyq dárilerdiń qataryna kiretin bul preparatty álem dárigerleri «fantasıkalyq nátıje» dep baǵalap otyr.
Bul preparat – ınstıtýttyń jelilik kásiporny bolyp tabylatyn «Radıopreparat» memlekettik kásiporny men Radıohımıa ǵylymı zerthanasynyń ǵalymdary júrgizgen zertteýlerdiń jemisi.
Kásiporyn qazir AQSH-tan 55 ese, Eýropa elderinen 15 ese, álem boıynsha eń arzan dep sanalatyn Izraılden 9-10 ese arzan ónim shyǵarady.
Qazir bul óńimniń birneshe júz dozasyn respýblıkadaǵy 3 emhanaǵa jetkizýge bolady. Málimetterge súıensek, bir jylda Ózbekstannan 10 myńǵa jýyq adam onkologıalyq syrqatyn emdetý úshin shetelge barady. Endi olardyń birneshe ese arzan emdi óz elinde alý múmkindigi bar.
Bul quraldyń shyqqanyna birneshe kún bolǵandyqtan, ol qazir tek ishki naryqta ǵana qoljetimdi. Jalpy, búginde 60-tan astam radıofarmasevtıkalyq ónim shyǵarylýda, olardyń bir bóligi álemdik naryqta joǵary baǵaǵa ıe.
Mysaly, «Iod-125» radıoızotopynyń dúnıejúzilik óndirisiniń 80 paıyzy, «Fosfor-32», «Fosfor-33» ızotoptarynyń 60 paıyzy atalmysh atalmysh kásiporynda óndiriledi.
Kásiporynda óndirilgen ónimniń 95 paıyzy eksportqa shyǵarylady. Tek 5 paıyzǵa jýyǵy ishki naryqta satylady.