Bul isti L. N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıtetiniń ǵalymdary qolǵa aldy.
Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti Inovasıalardy damytý departamentiniń dırektory Ásel Jeksembaevanyń aıtýynsha, otandyq ǵalymdardyń osy eńbegi Qazaqstan aýmaǵyndaǵy jol sapasyn jaqsartady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Bul ozyq tehnologıa asfáltbetondy jobalaýda klımattyq faktorlardy, kólik júktemesin, qozǵalys qarqynymen qatar shıkizat sapasyna áser etedi. Esesine, jol jabyny berik bolady.
«Otandyq ǵalymdardy biriktire otyryp, avtokólik joldarynyń sapasyn jaqsartýǵa arnalǵan Superpave tehnologıasyn engizýde ǵylymı zertteýge kirisken edik. Shetelde osy ınovasıalyq tehnologıa qarqyndy túrde engizilip jatyr. Sondyqtan elimizde atalǵan tehnologıa aıasynda bıtým ımýlsıasyn jetildirip jatyrmyz. Elimizdiń klımattyq erekshelikterin eskerip, sapaly ónimdi daıarlaýǵa ekpin qoıyp otyrmyz. Qazaqstan ǵalymdarymen qatar, shetel mamandary da zertteýge qatysyp jatyr. Olardyń arasynda Japonıa, Polsha, Anglıa ǵalymdary bar», - dedi Á. Jeksembaeva.
Eldegi qurylys, jol-qurylys sektorynyń akkredıttelgen qyzmetterin kórsetetin qurylys-tehnıkalyq ınjınırıń ortalyǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıtetiniń bazasynda qurylǵan. Munda Superpave úshin ekologıalyq jaǵynan tıimdi tehnologıalar ázirlenedi.
Ýnıversıtet ǵalymdary ınovasıalyq asfáltbetondy óndiriske engizer aldynda, onyń sapasyn zaman talabyna saı quraldardyń kómegimen baqylaıdy. Máselen, asfált joldyń ústinen kólikter birneshe jyl qaptap júrse, onyń sapaǵa qalaı áser etetini anyqtalady. Sol sekildi, jańbyr men qarǵa, klımattyq ózgeristermen qosa basqa da qolaısyz jaǵdaılarǵa tózimdiligi synalady. Superpave tehnologıasynyń artyqshylyǵy sol, munda klımattyq jaǵdaılarmen qatar, aımaqtyń basqa da erekshelikteri eskeriledi. Iaǵnı, bıtým qospasy aımaqtyń artyqshylyqtaryna súıene otyryp jasalady.
Ǵalymnyń sózine qaraǵanda, biregeı qurylǵylardyń kómegimen asfálttyń tozý úderisi ımıtasıalanatyn synaqtar da júrgiziledi. Ýnıversıtet zerthanasynda sátti júzege asyp jatqan Superpave tehnologıasynyń taǵy bir ereksheligi – kez kelgen jol ýchaskesiniń úlgisin aınytpaı jasaýǵa bolady. Eger zerthanadaǵy synaqta materıaldyń sapasy jaqsy nátıje kórsetse, óndiriste de sol nátıje qaıtalady.
Búginde ýnıversıtet bazasynda Eýropa men Azıa ǵalymdarynyń yntymaqtastyǵyn arttyratyn alań qurylǵan. Bul – sýperasfalt tehnologıasynda tabysty tájirıbelerdi eskerýge múmkindik beredi. Bul rette, otandyq ǵalymdar sheteldik standarttardy eldegi barlyq óńirdiń klımattyq erekshelikterine beıimdeýge basa nazar aýdaryp otyrǵanyn atap ótken jón.
«Ǵalymdar sýper asfált tehnologıasynyń otandyq standarttaryn ázirleý barysynda múmkindiginshe jergilikti óndirýshilerdiń ónimderin paıdalanýǵa basymdyq berip otyr. Ýnıversıtet ǵalymdary asfáltqa arnalǵan arnaıy qospalardy ázirlep qoıǵan. Tek sol qospany óndiriske engizý úshin jańa jabdyqta synaqtan ótkizip jatyr», - dedi Ásel Jeksembaeva.
Bul joba el ekonomıkasynyń qaryshtaýyna yqpal etip qana qoımaı, eldiń qurylystaǵy ınovasıalyq sheshimderge daıyndyǵyn aıqyndaıdy. Sondaı-aq ınovasıalyq jol jáne qurylys materıaldaryn ázirleýde jasyl tehnologıalardy paıdalaný arqyly turaqty damýǵa jol ashady.