Qazaqstanda 1 naýryz – Azamattyq qorǵanys kúni retinde atap ótiledi. Bul kún elimizdegi tótenshe jaǵdaılar qyzmetiniń mańyzdylyǵyn nasıhattaýǵa, qaýipterdiń aldyn alý jáne olardyń saldaryn joıýdaǵy rólin kórsetýge arnalǵan. Bıylǵy mereke Jumysshylar jylymen tuspa-tus kelip otyr. Osy oraıda biz azamattardyń qaýipsizdigi úshin kúndelikti óz ómirin qaterge tigetin janqıar jandardyń eńbekterine toqtalyp, olardy qurmettep, alǵys bildirip, jumystarynyń mańyzdylyǵyn taǵy bir márte atap ótkendi jón sanadyq.
Azamat syn saǵatta synalady
Qala kóshelerinde dabylyn qosyp, júıtkip bara jatqan úlken qyzyl tústi órt sóndirý kóligin talaı márte kórgen bolarsyz. Al onyń ishinde órt sóndirýshiler ǵana emes, aýyr tehnıkanyń tizginin ustaǵan júrgizýshi de óziniń qaýipti mindetine attanyp bara jatady. Solardyń biri – Almatydaǵy Tótenshe jaǵdaılar departamentiniń Bostandyq aýdany boıynsha №1 mamandandyrylǵan órt sóndirý bóliminde órt sóndirý avtokóligin júrgizý boıynsha aǵa nusqaýshysy Qanat SAIDAHMETOV. Órt sóndirý qyzmetinde 16 jylǵa jýyq qyzmet etip kele jatqan azamat qazirgi tańda avtobaspaldaǵy bar arnaıy kólikti basqarady.
Bul alyp kólik – kez kelgen tótenshe jaǵdaı ornyna birinshi bolyp jetetin qutqarýshy toptyń qolǵanaty. Biraq ony júrgizýdiń úlken jaýapkershilik pen sheberlikti talap etetinin bireý bilse, bireý bile bermeıdi.
Bizdiń keıipkerimiz osy jaýapkershilikti arqalap, 10 jyldan beri órt sóndirý kóligin júrgizip kele jatqan tájirıbeli maman. Onyń jumysy syrt kózge jaı ǵana kólik júrgizý bolyp kórinýi múmkin. Biraq shyn máninde, adam taǵdyry dál osy kólik júrgizýshileriniń kásibı sheberligine de tikeleı baılanysty.
Qanat Saıdahmetov – Almatydaǵy Tótenshe jaǵdaılar departamentiniń Bostandyq aýdany boıynsha №1 mamandandyrylǵan órt sóndirý bóliminde órt sóndirý avtokóligin júrgizý boıynsha aǵa nusqaýshy bolyp eńbek etedi.
Qanattyń qyzmeti – tek órt ornyna jyldam jetýmen shektelmeıdi. Ol kólik pen tehnıkanyń úzdiksiz jumys isteýin qamtamasyz etýge, brıgada múshelerine barynsha qolaıly jaǵdaı jasaýǵa, qajetti quraldardyń tolyq bolýyn qadaǵalaýǵa jáne órt sóndirýshilerdi úzdiksiz sýmen qamtamasyz etýge jaýapty.
– Bizdiń mindet – habar túsken soń jeke quramdy jol erejelerin saqtaı otyryp, aman-esen jetkizý. Órt ornyna jetken soń, kóliktiń tehnıkalyq jaǵdaıyn únemi baqylap otyramyz. Sý, janarmaı, kóbik qospasy taýsylmaýy kerek. Eger qandaı da bir aqaý bolsa, ony dereý bólimshe komandırine habarlaımyz, – deıdi ol.
Qanat 2009 jyly Almaty qalasyndaǵy №1 órt sóndirý bólimine qutqarýshy bolyp jumysqa ornalasady. Qyzmet barysynda ózin jaýapkershiligi mol, uqypty maman retinde kórsetip, qoǵamdyq jumystarǵa belsene atsalysa júrip, 2014 jyly órt sóndirý kóliginiń júrgizýshisi qyzmetine aýysqan. Óz mindetine asa jaýapkershilikpen qaraıtyn onyń tynymsyz eńbegi eleýsiz qalǵan joq. 2022 jyly aǵa júrgizýshi-nusqaýshy laýazymyna kóterilip, sol ýaqyttan beri osy qyzmette qaltqysyz eńbek etip keledi.
– Men bul mamandyqty janymmen jaqsy kóremin. Ózimniń ulymdy da osy salaǵa shaqyrǵan edim, biraq ol polısıa bolýdy tańdady. Al jubaıym Sábıler úıinde eńbek etedi. Árqaısymyz óz jumysymyzdy jaýapkershilikpen atqaryp kelemiz, – deıdi Qanat.
Ár shaqyrtý – úlken jaýapkershilik
Qanattyń aıtýynsha, órt sóndirý qaraýyly kezekshiliginde kólik júrgizýshi eń basty mamandardyń biri. Eger kólik júrmese, apat ornyna jetýiń ekitalaı. Jolda kezdesetin qıyndyqtarǵa qaramastan, bar kúshin salyp, óz mindetin abyroımen atqarý – onyń basty mindeti.
– Órt sóndirý jasaǵynda júrgizýshiniń róli erekshe. Qaraýyl quramynda bir jetekshi, 2-3 bólimshe komandıri jáne 6–10 órt sóndirýshi bolsa da, júrgizýshi bolmasa, olardyń jumysy toqtap qalady. Máselen, órt sóndirýshilerdiń biri jaraqat alsa nemese aýyryp qalsa, jasaqtyń jalpy daıyndyǵyna áser etpeýi múmkin. Biraq júrgizýshi órt sóndirý kóligin durys basqarmasa, ony oqıǵa ornyna ýaqytyly jetkizbese nemese sýmen qamtamasyz ete almasa, búkil komanda áreket ete almaı qalady. Biz kóliktiń tehnıkalyq jaramdylyǵyn qadaǵalap, órt sorǵysyn iske qosyp, qajet bolǵan jaǵdaıda gıdrantqa qosý sıaqty mańyzdy mindetterdi oryndaımyz. Sondyqtan bizdiń jaýapkershiligimiz óte joǵary. Árıne, jumys bolǵan soń qıyndyqtar bolady. Jol keptelisi, kedergiler, qaýipti jaǵdaılar – bárine úırendik. Biraq bizdiń basty mindetimiz – oqıǵa ornyna ýaqytyly jetý, durys sheshim qabyldaý jáne adamdardy qutqarý. Sebebi, ýaqyt – adam ómirimen ólshenedi. Kásibimniń mańyzdylyǵyn tereń sezinemin jáne ár shaqyrtý – úlken jaýapkershilik ekenin eshqashan umytpaımyn, – deıdi ol.
Qanat buryn avtosısterna júrgizgen, qazir avtolestnısasy bar arnaıy kólikti basqarady.
«Qazirgi mindetim – avtobaspaldaqty durys qoıý. Meniń basty maqsatym – joǵarǵy qabattardan sekirmekshi bolǵan adamdardy qutqarý jáne bıikten sý berý. Keıbir jerlerde baspaldaqty qoıý qıyn. Mysaly, aǵashtar, elektr symdary kedergi keltiredi. Osyndaı jaǵdaılarda yńǵaıyna qarap, durys ornalastyrýym kerek», – deıdi keıipker.
Kólik tizgindegen jigittiń aıtýynsha, avtobaspaldaq júrgizýshileri tek órt sóndirýmen ǵana aınalyspaıdy. Olar keıde adam ómirin saqtap qalýda sońǵy úmit bolýy múmkin.
«Keıde bıik ǵımarattardyń tóbesine shyǵyp, sekirmekshi bolǵan adamdarǵa kómektesýge baramyz. Birde 9-qabattan sekirmekshi bolǵan adamdy qutqarýǵa shyqqanymyz esimde. Mundaı sátterde ár mınýt mańyzdy. Baspaldaqty tez ári dál qoıý kerek, áıtpese kesh bolýy múmkin. Óıtkeni, bir sekýnd – bir taǵdyr» – deıdi ol.
Naǵyz sheber qandaı qurmetke de laıyq
Qanat ózi kýá bolǵan alapat órtterdiń birnesheýin esine aldy. 2022 jyly taýda úsh qabatty úı janyp, sýdy Alma-Arasannan jiberipti. Sýsyz aýdanda órt shyqqanda, ózennen de sý tasyp jumys istegen eken. Qalanyń úlken bazarlarynda bolǵan órtterge talaı ret barǵan. Keshegi Áýezov aýdanyndaǵy qoımadaǵy órtte shatyrdan sý berý úshin avtobaspaldaq kómegimen jumys istepti.
Ras, bul mamandyqta ár shaqyrtý – synaq. Órtke qarsy kúreste tek kúsh pen jyldamdyq qana emes, biliktilik pen tájirıbe de mańyzdy. Kólik tizgindegen azamat óz isiniń naǵyz sheberi retinde birneshe márte marapatqa ıe bolǵan.
– Eńbegimdi baǵalaǵan basshylyq únemi mereıimizdi kóterip, marapattarǵa usynyp jatady. Máselen, birneshe jyl buryn QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstriniń qolynan marapatqa ıe boldym. Keıin Medeýde bolǵan orman órtindegi belsendiligim úshin Almaty qalasynyń ákimi Erbolat Dosaev Alǵys hatpen marapattady, – deıdi Qanat.