...Keshe Álıanikine bardyq. Ábden aýrý meńdegen júzi synyq, solǵyn.
– Aıaǵyń qalaı, jaqsy ma? – dedi qurbysy Gúlim.
– Iá, jaqsy. Ózderiń qalaısyńdar? Arman qalaı? Otyn-sýlaryńdy qamdap aldyńdar ma? – dedi báseń únmen Álıa.
Kandaı sabyrly da tózimdi jan edi! Hálin surap qashan barsaq ta, sol salmaqty, birqalypty qalpynan esh tanǵan emes. Netken kúsh-jiger! Iá, uzaqqa sozylǵan dertinen qalaqtaı ǵana bolyp qalǵan Álıanyń boıynan baıqalǵan erekshe bir qasıeti – tózimdiligi, qala berdi qaısarlyǵy. «Aıaǵyń kalaı?» degennen-aq basqa bireý bolsa «Qurysy-yn, túnimen uıyqtatpaıdy, qaqsap shyǵady. Aıaq bir jaǵynan, kúıeý ekinshi jaǵynan, janymdy jegideı jep bitetin boldy», – dep, ári qaraı búkil problemasyn tizbeleı jóneler me edi. Álde taǵdyryna moıynsunǵany, kóndikkeni me bul? Bálkim, áıeldi qıýy qashqan otbasynyń tirligi, ekinshi jaǵynan jazylmas derti qaısarlandyryp jibergen be?.. Barlyq qıyndyqtan jeńilgen syńaıly deıin deseń, joq, aýzynan qatty kúıingen sóz shyqpaıdy. Taǵdyr da aýyr synaǵyn kótere alatyn adamǵa beredi degeni ras boldy-aý.
...Kúıeýi ádettegideı taǵy iship keldi. «Tamaq bar ma?», – dedi qolyn da jýmastan ústel basyna otyryp jatyp.
«Nege úndemeısiń, jaqtyrmaı otyrsyń ba?», – dep Álıany búıirin teserdeı suq saýsaǵymen aıaýsyz nuqyp-nuqyp qaldy. Kúndegi ádeti osy. Eki uldyń da ábden mazasyn alyp bitti. Ádettegideı Asqar men Asqat búgin de aýzy las ákeniń qaharynan taısaqtap, tereze aldynda únsiz, jany jadap otyrǵan Álıanyń baýyryna tyǵyldy.
– Bizge maza bershi, Murat. Tamaǵyńdy jylytyp qoıdym, ish te dem alǵyn, – dedi ózin sabyrly ustaýǵa tyrysqan Álıa.
– İshpeımin tamaǵyńdy! – dep aqyryp qaldy Murat. – Joq, sen nege tyrysyp tursyń, áı? Álde, keshe men shólmekke aıyrbastap jibergen hrýstal vazańdy joqtap turmysyń? Dúnıeqońyzdyǵyn qara munyń! Kezinde men tapqanmyn bul múlikterdi. Sondyqtan da ne istesem de ózim bilemin. Uqtyń ba? Vot tak, vot!
Murat bylsh etkizip edenge túkire saldy.
– Aqyrǵannyń bári arystan emes, qý janyma tynyshtyq bershi. Basqa esh nárse suramaımyn senen, Murat, – dedi taýsyla, áýelden kóp sózge joq Álıa qysqa qaıyryp. Sóıtti de, eki jaǵynda úrpıise turyp qalǵan uldaryn jetekteı shyǵar esikke bettedi.
– Munyń maqalshylyn, tiliń shyǵaıyn degen eken, – dep aqyryp sońynan jetip kelgen kúıeýi halatynyń jaǵasynan búre ustap alǵan kúıi tór jaqqa qaraı qańbaq qurly kórmesten laqtyryp jiberdi Álıany. Araqqa sylqıa toıyp alyp, eki aıaǵynan ázer turǵan kúıeýinen náp-názik Álıa mundaı joıqyn kúshti kútpegen edi. Sonadaıǵa tóńkerilip túsken eski temir oryndyqtyń aıaǵyna bar ekpinimen qatty soǵyldy. Aıaq tusynyń shym etkenin biledi, biraq ári qaraı basy aınalyp, ne bolǵanyn uqpaı qaldy. Esin jısa, oń aıaǵy qan-josa. Aýyrǵany janyna az ǵana batatyn sıaqty. Botadaı bozdap otyrǵan eki balasynyn basynan sıpaı berdi.
«Jazym degen aıaq astynan» dep otyrýshy edi úlkender. Iá, sol oqıǵadan keıin ómirlik múgedek bolyp qalaryn Álıanyń ózi de bilmedi. Áýelgide aıaǵynan qan toqtamaı qoıǵan soń óz betinshe túrli dáriler jaǵyp, tańyp tastap júrdi. Keıin isinip, irińdep, solqyldatyp, tańdy kóz ilmeı atyratyn hálge jetti. Sóıtse, oryndyqtyń temiri kirsh etip kirgen kezde, aıaǵynyń súıegi zaqymdanǵan eken. Dárigerler aıaǵyńdy kesý kerek dep sheshti. Biraq eki bala da jas, olardyń kúni ne bolady degen oımen Álıa kelisim bermedi. Áli-aq júrip ketemin degen úmitin de úzgisi kelmedi. Ol nebári otyz jasta edi.
Al qazir qos baldaqqa táýeldi bolyp qalǵan. Syrttan kishkentaı Asqat:
– Mama, nan jeımin, – dep arsalańdaı kirdi. Qaıǵy-muń degendi áli sezine qoımaǵan qaıran taza kóńildi perishtem-aı! Aıaq kıimin sheshpesten júgirip kelip, dastarhan shetinde turǵan nannyń untaǵyn jeńimen sypyryp ótip bir japyraq nandy aýzyna jumyrlaı tyǵyp ketip barady, syrtqa, oınaýǵa. Al erte eseıgen Asqary, tuńǵyshy jerge tógilgen nan untaǵyn dereý terip alyp jatyr...
...Bul osydan 25 jylǵy oqıǵa bolatyn. Kósheden baldaqty áıeldi kórip, esime túsip ketkeni. Álıalar «Kók bazar» jaqta turatyn-dy. Bar ma eken ózi?.. Asqar men Asqat búginde dáý jigit bolyp, anasyn baǵyp-qaǵyp otyrǵan shyǵar. Soǵan sengim keledi...