Densaýlyq saqtaý salasynda 34 jyldan beri abyroıly qyzmet etip kele jatqan kásibı dáriger Raýıa Mámilenova Almaty qalalyq Psıhıkalyq saýyqtyrý ortalyǵynda terapevt. Ol jumysy barysyndaǵy oqıǵalardy áńgimelegende daýysy jarqyn estilip, janarynan kásibine degen erekshe súıispenshilik aıqyn baıqalady.
Raýıa Mámilenova jedel járdem stansıasynda da on bes jyl ter tókkenin aıtady. Medısınalyq shuǵyl kómek kórsetken, tez arada sheshim qabyldaı bilgen qyzmetteri oǵan kásibı turǵyda damýǵa, bilimin tájirıbemen ushtastyryp shyńdalýǵa septigin tıgizgen. Iá, ol qyzyǵy men shyjyǵy qatar júretin «jedel járdemdi» eń úlken mektep deıdi.
Bizben tún jarymynda jedel járdem shaqyrǵan, ózi ashshy sýǵa sylqıa toıyp alǵan bir turǵynnyń pyshaq kezep, dárigerlerdi úıinde bir jarym saǵat qamap ustap, suraqty jaýdyrǵan oqıǵasymen bólisti.
– 2000 jyldyń basy edi. Túngi saǵat birde naýqas jedel járdem qyzmetin qaıta shaqyrypty. Jas jigit. 38 jasta. İshimdik ishken bolyp shyqty. Biz izdegen páter besinshi qabatta eken. Kórshilerin oıatyp, esikti ashyp, úıge kirdik. Ol jalańash júr. Asqanaǵa baryp, bir stakan konák iship alyp, qolynda úlken pyshaq, «men dirildep jatyrmyn» deıdi. Otyryńyz dedim. «Ol jerde Stalın tur» deıdi. Sóıtip pyshaqty kezep, «Jýkov kim, tegi, ákesi kim», – dep suraıdy dárigerden. Oǵan jaýap alǵan soń:
– Birinshi ǵaryshker kim? – dep suraıdy aýrý jigit dárigerden.
– Gagarın.
– Meniń myna qolymdy kórip tursyz ba? Bul Jýkov ta, tuńǵysh ǵaryshker de ustaǵan qol, – dep maqtanady. Odan ári «tuńǵysh densaýlyq saqtaý mınıstri kim, revolúsıa qashan bastaldy, Lenın kim, qandaı dári-dármek qaıda jasaldy?» dep, qysqasy, álgi jigit dárigerdi bir jarym saǵat boıy suraqtyń astyna alyp, ár suraq saıyn pyshaǵyn kezep qoıyp, ábden zyǵyrdy qaınatady. Biraq ózin Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń ofıserimin dep tanystyrǵan jigittiń barlyq saýalyna Raýıa Mámilenova asqan sabyrmen jaýap berip otyrǵan. Suraqtaryna qatesiz jaýap bergeni úshin dárigerge bir márte qońyraý shalýǵa ruqsat beredi. Sol sátti paıdalanǵan Raýıa Geroıqyzy polısıa shaqyryp úlgeredi. Sóıtip pyshaǵy jalańdaǵan ofıserdiń úıinen dárigerler aman-esen shyǵady.
«Medısına salasyn júregimen tańdaǵan adamdar kásibine adal keledi, olar eshnárseden jıirkenbeıdi, túrli oqys jaǵdaılarda ózin ǵana emes, ózgeniń de ómirin aman saqtap qalý – basty maqsaty ekenin umytpaý kerek. Mamandyǵyn adaspaı tańdap, kásibin shyn súıgen adamdar ǵana óz jumysynan lázzat alady», – deıdi bilikti dáriger.
Raýıa Geroıqyzy – Óskemenniń týmasy. Balalar dárigeri bolýdy armandaǵan bolatyn. Biraq týystary jýrnalısıkaǵa, teatr ınstıtýtyna bar dep úgitteıdi. Sebebi, ol jan-jaǵyn kúlkige kómip júretin ázilkesh edi. «Tamashada» oınaıtyn bolasyń deýshi edi bári.
Anasy – dáriger. Sonyń da áseri boldy ma, áıteýir júregi medısınany qalap turdy. Emdeý bólimine oqýǵa tústi. Jumys istegende de, oqý kezinde de kóp qınaldy. Sebebi, medısınany tańdaǵan adamǵa úzdiksiz oqyp, bilimin udaıy jetildirip otyrý kerek eken.
Eki perzent súıdi. On bes jyl jedel járdem stansıasynda eńbek etti.
«Eń qıyny – shaqyrtýmen jedel kómek berýge attanǵanda, alǵashynda qutqara almaı qalamyn, úlgermeı qalmaıyq degen úreı bıleıtin boıyn. Óıtkeni keıbir dertterden pasıentti qutqaryp qalý úshin biliktilik pen ýaqyt ta mańyzdy. Al naýqasty ajaldan arashalap qalǵanda, ol aıyǵyp, alǵys aıtqanda, sol sáttegi sezimdi eshnársemen salystyrý múmkin emes», – deıdi dáriger.
Jýyrda Raýıa Mámilenova «Eńbek qaıratkeri» medalimen marapattaldy. Otyz jyldan asa jankeshtilikpen eńbek etip, talaı naýqasty dińkeletken derttiń betin qaıtaryp, búgin sol ıgiliktiń nátıjesindeı qushaǵy da gúlge toldy.
«Dárigerler naýqastar ashýlanyp kelgende eregispeý kerek. Keıde túımedeı másele túıedeı daýǵa aınalyp ketip jatady. Taǵy bir oqıǵa esten ketpeıdi. Bir áıel úıinde bosanyp jatyr degen aqparat tústi. Jedel jolǵa shyqtyq. Kelinshek tósekte tolǵatyp jatyr. Kelesi bólmede kúıeýi dastarhandy asqa toltyryp qoıyp, toılap otyr. Qazir úıde bosanady dep máz. Tórtinshi perzenti dúnıege kelmek. Áıeldiń zattaryn tez-tez jınap úlgerip, perzenthanaǵa da jetip úlgerdik», – deıdi Raýıa Mámilenova.
Búginde ol psıhıkalyq aýrýǵa shaldyqqan naýqastardyń terapevti. Dárigerdiń aıtýynsha, kóbine aqyl-esi kem adamdardyń ish qurylysy, basqa da keselderi asqynyp keledi. Qaı jeri aýyryp turǵanyn túsindire almaıtyn, tipti aıtqysy kelmeıtin naýqastarǵa medısınalyq tekserý kezinde densaýlyǵyndaǵy aqaýdy anyqtap, ony emdeýge mamandar asa mán berse eken deıdi Raýıa Mámilenova. Ózi solaı jasaıdy. Eshkimge beı-jaı qaramaıdy, ómirdegi adamzattyń bári din aman bolsa dep tileıdi dáriger júregi.