«Nevada–Semeı»

Atalǵan qozǵalystyń tarıhy, búgini men bolashaǵy talqylandy

Ulttyq kitaphana qabyrǵasynda «Nevada–Semeı» qozǵalysynyń qatysýshylary bas qosty. İs-sharaǵa «Nevada–Semeı» antıadrolyq qoǵamdyq qozǵalysynyń negizin qalaýshy Oljas Súleımenov, Jýrna­lıstıka akademıasynyń prezıdenti Saǵymbaı Qozybaev, Qazaqstan Jýrnalısıka akademıasynyń vıse-prezıdenti, «Nevada–Semeı» qozǵalysynyń vıse-prezıdenti Valerıı Jandáýletov jáne ózge de zıalylar qatysty.

İs-shara barysynda Qazaqstan tarıhynda­ǵy eń mańyzdy betburystardyń birine ákel­gen «Nevada–Semeı» qozǵalysynyń tarıhy búgini men bolashaǵy talqylandy.

– Keńestik kezeńde ıadrolyq jarylys­tyń gúl beınesin alǵashqy bolyp Semeı tur­ǵyndary kórdi. 29 tamyz kúni, 1949 jyl. Odan keıin 40 jyl boıy qazaqstandyqtar ıadrolyq synaqtyń zardabyn shekti. Sol sy­naqtar shyn máninde qansha adamnyń ómirin qurtqanyn bilmeımiz. Bul derekter múmkin bireýge belgili shyǵar, biraq bizge áli jetken joq, – dedi Oljas Súleımenov. Ol sondaı-aq qozǵalystyń alǵashqy qadamdaryn eske aldy.

– Keńestik bılik 1963 jyldan beri jer asty synaqtaryna kóshti. Sondyqtan biz jarylystardyń adamdar úshin zıany joq dep oılaıtynbyz. Men de bári sekildi synaq­tyń qaýipsizdigine senetinmin. Al alǵashqy jarylystan 40 jyl ótken soń, 1989 jyly aqpan aıynda maǵan áskerı ushqysh habarlas­ty. Ol maǵan kez kelgen synaqtyń qaýpi bo­latynyn aıtty. Keńestik basshylar jel tek batysqa soqqanda synaq ótkizedi eken. Biraq sońǵy jarylys kezinde durys esepte­megen bolýy kerek, ýly gaz búkil aýmaqqa ta­rap, áskerılerdiń otbasylaryna da zıan tıgizipti, – dep eske aldy qoǵam qaıratkeri.

Oljas Súleımenov aıtylǵan oqıǵadan soń Jazýshylar odaǵynyń qabyrǵasynda «Kitapsúıer qaýym kúni» degen atpen Semeı­degi synaqtar týraly aıtatyn jınalys asha­dy.

– Radıodan «Kitapsúıer qaýym kúnine» oraı jıyn ótkizetinimizdi jáne Semeı polı­gonynyń máselesi jaıly qysqasha sóz qozǵa­latynyn habarladym. Biraq jınalystyń ózine «kitapsúıerler» emes, polıgonǵa qarsy qaýym jınaldy. Sonda kópshilik «Polıgon joıylsyn» dep aıqaılady. Men bul sózderdi uranǵa aınaldyrýdy usyndym. Osy jıynda «Nevada–Semeı» qozǵalysynyń negizi qalan­dy, – dedi O.Súleımenov.

Dóńgelek ústel barysynda ózekti máse­leler talqylanǵan soń Jýrnalısıka akade­mıasynyń prezıdenti Saǵymbaı Qozybaev Oljas Súleımenov atyndaǵy syılyqtyń bıylǵy laýreaty Azat Ákimbekti marapatta­dy.