Keshe ǵana barsha qazaqtyń qabyrǵasyn qaıystyryp, el irgesin sóge jazdaǵan qańtar qasireti, qańtar kóterilisiniń jappaı tolqýlary bolyp ótkeni belgili. Biz bul jerde aldymen qańtar oqıǵasy ma, álde qańtar kóterilisi me sonyń ara jigin ajyratyp alǵanymyz durys.
Meniń túsinigimde qazaqtyń Uly Dalasynda sol kúnderde qasirettiń qara týy kóterilip turdy desem, qatalespeımin. Janymyzdy shúberekke túıgen sátter ótti. Sátter ótti deımiz-aý, sol sátterdiń júregimizdi janshyǵan qara taban izderi áli seıilgen joq. Qara bult kúnniń kózin kólegeılep turdy. Qazaqty súıgen, qazaq memleketin súıgen árbir qazaq balasy osyndaı kúıdi bastan keshirdi. Bul bas kóterý shyn máninde barsha qazaq balasynyń áleýmettik teńdik jolyndaǵy úni dep aıtýǵa bolatyn qubylys edi. Qazaqtyń boıyndaǵy asqaq uly rýh, baıaǵy uly dalalyq rýh qaıtadan boı kótergenin sezingen sıaqty boldyq. Áleýmettik teńsizdik, kemshindik, qazaq halqyn osyndaı jaǵdaıǵa jetkizgenin moıyndaýǵa tıispiz.
Osynaý aýyr kúnderde, aýyr sátterde qazaq balasy shyn máninde de ortalyq alańnan tabylýǵa tıisti edi! Biraq biz oılaǵandaı, biz kútkendeı beıbit sherý óziniń talap etken máselesi men óziniń muratyna jetip toqtaıdy degen úmitimiz birjolata óshkendeı boldy. Aýyr, óte aýyr sátter ótti. Qıyn kúnder ótti. Uly dalanyń búgingi urpaǵy ıininen demalyp turdy. Bizdiń memleketimizge, táýelsizdigimizge qaýip tóndi, qater tóndi. Bul istiń aıaǵy dál osylaı nasyrǵa shabady dep oılaǵan joqpyz. Biraq, ókinishke oraı, osyndaı óte aýyr dúnıe oryn aldy. Qazaqtyń óz erkin oıyn aıtamyz, áleýmettik teńsizdikti áshkereleýge óz únimizdi qosamyz degen bozdaqtaryna qarata oq atyldy. Bizdiń búgingi Prezıdentimiz Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev máseleniń basy men jaǵyn aıyryp, halyqtyń aldyna qoıýy kerek.
Sol kezde ǵana qazaqtyń júregindegi, halyqtyń kóńilindegi ala quıyn, eki oıly dúnıeler óz arnasyna túsýi múmkin. Qazir elge shyndyq kerek, shyndyqqa kóz jetkizýi kerek. Qazir elimizde qansha adam bolsa, sonsha oı-pikir bar, qarama-qaıshylyqtar bar. Bizdiń kózimiz shyndyqqa áli jetpeı otyr. Aqıqat pen shyndyq qaısy, jalǵan dúnıe qaısy - beımálim. Kókiregi oıaý, kózi ashyq degen el aǵalarynyń ózi áli kúnge deıin ońy men solyn tanı almaı tur. Sondyqtan da Prezıdent ári qaraı eldi aq jolmen, týra jolmen bastaýy úshin aqıqatty tarazylap, aǵyn aq, qarasyn qara dep, halyqtyń soǵan kózin jetkizýi kerek.
Qańtar qasireti shyn máninde xalyqqa shym-shytyryq, labrınt sıaqty shyǵyp bolmaıtyn bir ný ormanǵa kirip ketkendeı hal keshtirip otyr. Jeme-jemge kelgende aqıqat aıtylýǵa tıisti. Halyq aqıqatqa kózin jetkizýi kerek. Bul, birinshiden, halyqty qurmetteý, syılaý, ekinshiden, mundaı oqıǵa aldaǵy ýaqytta taǵy da oryn almaýy úshin qańtar qasiretiniń aq-qarasyna jetý Prezıdenttiń ózine de asa qajet. Qalaı bolǵanda da, ne desek te, bolatyn nárse boldy, boıaýy sińdi. Bunyń boıaýy ońaılyqpen kete qoımasy anyq. Biz osynaý qıyn-qystaý shaqtarda memleketimizdiń irgesin shaıqaltpaı ustap qalǵan, eldi bir týdyń astyna jınaı bilgen Prezıdentimiz Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń aınalasynan tabylýymyz kerek.
Biz Prezıdentimizge múmkindik berýimiz kerek sıaqty, senýimiz kerek sıaqty. Sondyqtan da mynaý qasiret shekken qazaq balasyna, áli tergeýde jatqan shyn qylmysker me, qylmysker emes pe, áli anyqtalmaǵan, azap shegip jatqan baýyrlarymyzǵa qol ushyn sozýǵa tıistimiz. Osy bir kezeńder, osy bir tus qazaq basyna buryn-sońdy bolmaǵan aýyr, óte aýyr synaqqa ákelip mańdaı tiretti. Baıaǵyda aıtatyn ne bolý, ne bolmaý degen Gamlettiń suraǵy bizdiń aldymyzda tur. El bolamyz desek, el bolyp saqtalyp qalamyz desek, aınalaıyn qazaq elim, baýyrlarym, úlken-kishi aqylǵa kelip, sabyrǵa kelip, paıymmen, parasatpen bir-birimizdi syılap, qurmettep, janymyzǵa kóleńke túsirmeı, úlken júrekpen, keń kóńilmen bir-birimizdi qadirleı bilýimiz kerek.
Áli de bir qoıý, bulyńǵyr tuman ishinde turǵan sıaqtymyz. Bizge keregi – aqıqat, shyndyq. Shyndyq pen aqıqat aıtylǵan kezde ǵana xalyqtyń kóńili muzdaı erip, jaıylyp sala berýi múmkin. Sondyqtan da Prezıdentten shyndyq kútemiz. Qazirgi sátte búkil el-jurt Prezıdentimizge jarqyn bolashaǵymyzdyń kepili bolady degen úlken úmitpen qarap otyr. Prezıdent óte qıyn kezde, aýyr kezde jalǵyz ózi sheshim qabyldaýǵa májbúr boldy. Bul sheshimniń qarǵysyn alatyn da – Prezıdent, alǵysyn alatyn da – Prezıdent. Al, buǵan ýaqyt pen aqıqat tóreshi bolmaq.
QAŃTARDY SEPTEÝ
Qańtardyń kúni qarǵa adym,
Qańtardyń túni tym uzaq.
Qańtardyń túni jap-jaryq,
Qańtardyń kúni qarańǵy.
Qańtarǵa ókpe júre me?
Qańtarǵa turmyn qol soǵyp.
Qańtarǵa aıtar datym bar,
Qańtarǵa rýx kóshkende.
Qańtardy álem tanydy,
Qańtardy endi umytpas.
Qańtardy julqyp oıatty
Qańtardy qazaq namysy.
Qańtarda ishke qan qatty,
Qańtarda úmit oty bar.
Qańtarda jarap qaharly
Qańtarda býra-baýyrlar
Qańtardan áppaq ún kórdim,
Qańtardan xalyq baqytyn.
Qańtardan kókke umsyndym,
Qańtardan alar qaqym bar.
Qańtarmen uıqy joǵaldy,
Qańtarmen qatar qamyqtym.
Qańtarmen birge júregim,
Qańtarmen túgel tileýim.
MARALTAI RAIYMBEKULY