Áleýmettik jelilerde taraǵan vıdeoda ózin dáriger dep ataǵan bireý krannan aqqan sýda radıasıa men zıandy zattar bar deıdi. Sýdy fıltrden ótkizbese nemese oǵan Gımalaı tuzyn qospasa, onda qaterli isikke shaldyǵýyńyz múmkin. Bul jalǵan, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz stopfake.kz silteme jasap.
Suhbat 2014 jyldyń qazan aıynda dárigerdiń YouTube arnasynda jarıalanǵan. Biraq ol ótirik dáriger. Leonard Koldýelldyń shyn aty Bernd Kláın. Bul ár vıdeoda dúnıejúzilik qastandyq týraly aıtatyn talantty orator. Onyń aıtýynsha, bári ótirik aıtady – dárigerler, ónerkásipshiler, qarjygerler, saıasatkerler. Kóbinese Koldýelldiń ózi ótirik aıtady. Jýrnalıser onyń ǵylymı dárejelerin AQSH-ta aqshaǵa satyp alǵanyn anyqtady. Koldýelldyń aıtýynsha, ol qaterli isikten 30 myńnan astam pasıentti emdegen. Al buǵan qujattyq dálel keltirýdi suraǵanda, ol saýyǵyp ketken adamdarǵa úndemegeni úshin para beretin jaýlaryn jeleý etedi. Ol ajaldan aman qalǵanyn aıtady, óıtkeni farmasevtıka ındýstrıasy onyń aýzyn jabý úshin birneshe ret kisi jaldap, óltirmek bolǵan. 90-jyldardyń sońynda ZDF nemis memlekettik arnasynyń efırinde Koldýelldi jalǵan ataqty dep ataıdy. Ol kezde jalǵan dáriger Telekom jáne Lufthansa kompanıalarynda jumys istegeni týraly ótirik aıtqan, al ondaǵylar ol týraly estimegen eken.
Feıkterge qarsy uıymdar Koldýelldy birneshe ret áshkerelemek bolǵan. 2020 jyly jalǵan dáriger COVID-19 adamdardy chıpteý úshin ádeıi jasalǵan dep málimdedi.
Biz taldap jatqan vıdeoda psevdodoktor sýdaǵy ftor men hlordyń áserinen qaterli isik aýrýy múmkin deıdi. Amerıkalyq onkologıalyq qoǵam sýǵa ftor qosýdyń adam densaýlyǵyna áseri týraly ǵylymı sholýlardy iriktep, taldap shyqty. Osy zertteýlerdiń keıbirine toqtalaıyq. 2010 jyly Densaýlyq pen qorshaǵan ortaǵa tóngen qaýip-qater jónindegi Eýropalyq ǵylymı komıtet (SCHER) sýdaǵy ftorıdti osteosarkomamen baılanystyrýǵa negiz joq degen qorytyndyǵa keldi. Bir jyldan keıin Kalıfornıa kanserogendi anyqtaý komıteti (CIC) qaterli isiktiń ftorıd pen onyń tuzdarynan bolatynyna dálelder joq dep málimdedi. Ǵalymdar mynadaı ortaq pikirge keldi: sýǵa ftor qosý men adamdarda onkologıalyq aýrýlardyń bolýy qaýpiniń arasynda naqty baılanys joq.
Sýǵa hlor qosý adam aǵzasyna zıan tıgizbeıdi, deıdi Djons Hopkıns ýnıversıtetiniń Qorshaǵan ortany qorǵaý jáne ınjenerıa kafedrasynyń dosenti Karsten Prasse. Aýrýlardy baqylaý jáne aldyn alý ortalyqtarynyń (CDC) málimetteri boıynsha, aýyz sýǵa hlor qosqanda kóptegen mıkrobtar men bakterıalar óledi. Sonymen qatar, sý arqyly beriletin aýrýdy, mysaly, tyrysqaq nemese ish súzegin juqtyrý qaýpi azaıady.
Biraq hlordyń sýda bolatyn fenoldarmen qosyndysy (aıta keteıik, olar farmasevtıkalyq jáne jeke kútimge arnalǵan ónimderde bolady) janama ónimder qalyptastyrady. Ǵalymdardyń aıtýynsha, olar uzaq merzimdi perspektıvada adamǵa zıan tıgizýi yqtımal. Biraq qandaı jáne qashan, eshkim naqty aıta almaıdy, áli zertteýler joq.
Qorshaǵan ortany qorǵaý agenttigi (EPA), Halyqaralyq qaterli isikterdi zertteý agenttigi (IARC) jáne Densaýlyq saqtaý jáne halyqqa qyzmet kórsetý mınıstrligi (DHHS) hlordy adam kanserogeni retinde jiktemeıdi.
Koldýell plasık bótelkedegi sý densaýlyqqa qaýipti dep málimdeıdi. Áıelderde sút bezi qaterli isigi damıdy, al erlerdiń aǵzasyna áıel gormondary enedi eken. Avstralıalyq qaterli isikke qarsy keńes muny jalǵan aqparat dep atady. Bir kezderi adamdar kóp jyldar boıy bir-birine Ýolter Rıd áskerı medısınalyq ortalyǵy men Djons Hopkıns ýnıversıtetiniń atynan elektrondyq hattar jiberip keldi. Olarda atalǵan qurmetti uıymdar plasık bótelkeden sý ishýge bolmaıdy dep málimdedi dep jazylǵan. Bul onkologıalyq aýrýlardyń paıda bolý qaýipin týdyrady. Keıinnen munyń feık ekeni jáne eki mekeme de bul hattar týraly eshteńe bilmegeni anyqtaldy. Ǵalymdardyń paıymdaýynsha, plasık bótelkelerden sý ishý qaýipsiz, tipti ol qatyp qalsa nemese ony ystyq kúnniń astynda mashınada umytyp ketseńiz de. Bótelkeni qaıta paıdalanýǵa da bolady. Qandaı da bir zıandy zattardyń bólinetinine dálelder tabylmaǵan.
Koldýell aıtqan besfınol A (BPA) plasık bótelkelerde joq. Sýǵa arnalǵan bótelkeler shyǵarý úshin PET dep atalatyn polıetılentereftalat qoldanylady. Biraq VRA bótelkede bolsa da, ol tamaqpen, sýsyndarmen baılanysta qaýipsiz bolady.
Sondaı-aq Koldýell sýda da radıasıa bar deıdi. 2019 jyly aýyz sýdyń quramynda trıtıı bar degen jalǵan aqparat Fransıada aptap ystyq bolǵanda taraldy. Sheneýnikter jalǵan aqparat taratýdy toqtatý úshin barlyq medısınalyq uıymdar men buqaralyq aqparat quraldaryn tartýǵa májbúr boldy. Densaýlyq saqtaý uıymdary sýdy radıasıalyq baqylaýdy turaqty negizde júrgizedi.
Koldýell sýǵa qosýdy usynǵan gımalaı tuzynyń kádimgi as tuzynan artyqshylyǵy joq. Onyń ústine, quramynda mıkroelementter men mıneraldar, onyń ishinde natrıı bar. Ony jıi qoldaný qan qysymynyń joǵarylaýyna jáne júrek-qan tamyrlary aýrýlarynyń bolý qaýpine ákeledi, bul osteoporozdy asqyndyryp, búırek problemalaryn týdyrýy yqtımal.
Demek, Leonard Koldýelldiń taralǵan vıdeodaǵy málimdemeleri dáleldenbegen jáne ǵylymǵa qarsy.