Bul shaıdyń qasıetteri jaıly dıetolog maman aıtty. Qan qysymy tómen adamdarǵa bul sýsyndy baıqap ishken jón.
Kók shaıdy dámi men paıdasy tamasha úılesim tapqan sýsyn dep ataıdy. Biraq bul kók shaıdyń adam densaýlyǵy úshin áste zıansyz ekenin bildirmeıdi. Másele aǵzanyń erekshelikteri men túrli «gastronomıalyq jaǵdaılary» jóninde. Densaýlyqqa alań bolmaý úshin, kók shaıdy qalaı tutyný kerektigin REN-tv-ǵa bergen suhbatynda dıetolog Dará Rýsakova aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz tilshisi.
Mamannyń aıtýynsha, kók shaıdyń paıdasy jaıly bári biledi. Bul sýsynnyń tıimdi ári oń paıdasy - onyń quramyndaǵy dárýmender men tanınde, antıoksıdantty qasıetterge ıe ekendiginde, qaterli isikten qorǵaıtyndyǵynda, aǵzadan toksınderdi shyǵarady, tonýsty saqtaıdy, nesep aıdaıtyn, t.b qasıetterge ıe.
«Kók shaı tamaqty tym toıa jeýge beıim adamdardyń tábetin retteýge jaqsy áser etedi. Kók shaıdy tamaqtaný ýaqyttarynyń arasynda ishse bolady, bul tábetti azdap basady», - dedi Rýsakova.
Kóptegen adamdar salaýatty ómir saltyn saqtamaıdy, durys tamaqtanbaıdy, alkogól tutynyp, temeki tartady, al kók shaıdy ámbebap dári retinde qaraıdy.
«Shyn máninde, bul olaı emes. Kók shaı ózdiginen – paıdaly ónim, biraq ol barlyq artyq-turtyqtyń ornyn toltyrmaıdy», - dep naqtylady dıetolog.
Zıany
Keıbir adamdarǵa basqa ónimder jaqpaýy múmkin. Sol sıaqty kók shaı men qara shaıdy da aǵzalary qabyldaı qoımaýy yqtımal. Kofeın esebinen bul sýsyn júıke júıesine ádettegideı áser etedi, sol sebepti ony kofemen jáne alkogólmen aralastyrmaǵan jón. Bul shaı keı adamdardy tynyshtandyrsa, basqalarynyń júrek qaǵysyn jyldamdatyp jiberetin qasıetke ıe.
«Keshki ýaqytta shaı iship alǵan keıbir adamdardyń uıqysy buzylady. Suıyqtyqty shyǵarý maqsatynda kók shaıdy jıi ishý gıpotenzıvti áser beredi, ıaǵnı, qan qysymy túsedi», - dep atap ótti Rýsakova.
Qan qysymy joǵary adamdar shaıdyń bul qasıetin baǵalaıdy, alaıda, kerisinshe, qan qysymy tómen adamdar ózderin nashar sezinýleri múmkin.
Kók shaıdyń durysyn qalaı tańdaý kerek?
Eger shaı pestısıdter men túrli tyńaıtqyshtar qoldanylmaıtyn plantasıalardan jınalǵan bolsa, onyń paıdasy da mol bolmaq. Alaıda shaı japyraqtary ósip, ony tasymaldaý kezinde lastaný máselesi bar.
«Sonymen qatar, kóptegen jalǵan ónimder bar. Ondaı ónimder zıanyn tıgizip, alergıalyq reaksıa týdyrýy yqtımal», - dep eskertedi maman.
Satyp alýshy adam únemi ónimniń qanshalyqty jalǵan nemese shynaıy ekenin kózben kórip anyqtaı almaıdy. Sol úshin Dará Rýsakova ábden tekserilgen senimdi markalardan alýǵa keńes beredi. Shaı japyraqtary tutastaı bolýy qajet. Eger japyraqtary usaqtalǵan jáne pakettelgen bolsa, onyń sapaly bolýy ekitalaı.