Kofe ishkennen keıin dereý dárethanaǵa barý durys pa? Bul nemen baılanysty? Bul suraqqa gastroenterolog Andreı Konstandenkov jaýap beredi, - dep habarlaıdy Aqshamnews.kz tilshisi "Doktor Pıterge" silteme jasap.
Júıke júıesine áseri
Kofeden keıin dárethanaǵa barý – kóp adamda kezdesetin jaǵdaı. Ádette bul kofeniń tańerteń ishilýimen baılanysty, al tańerteń aǵza tabıǵı túrde ishekti bosatýǵa beıim turady. Degenmen másele tek kofede emes: kofeniń quramyndaǵy zattar men onyń aǵzaǵa áser etýi de mańyzdy ról atqarady.
Kofeın – júıke júıege áser etetin belgili stımýlátor. Ol ortalyq júıke júıege ǵana emes, vegetatıv júıke júıege, ásirese kezegen júıkege (nervus vagus) áser etedi. Bul júıke aǵzadaǵy eń uzyndarynyń biri, ol mıdyń ishekpen baılanysyn qamtamasyz etedi.
Kofeın men kofedegi basqa da komponentter gastrokolıkalyq refleksti (asqazanǵa tamaq túskende ishektiń jumysqa daıyndalýy) aıtarlyqtaı kúsheıtedi. Ádette bul refleks jaı ǵana asqazannyń keńeıýine jaýap beredi, al kofe ony belsendirip, ishektiń jıyrylýyn jyldamdatady.
Kofe men gormondar
Kofeniń áseri júıkemen shektelmeıdi. Ol gastrın gormonynyń bólinýin arttyrady. Bul gormon asqazan sólin kóbeıtedi jáne toq ishektiń qozǵalysyn kúsheıtedi. Sondaı-aq kofe holesıstokınınniń (CCK) bólinýine áser etedi, ol óttiń bólinýin jáne ishek perıstaltıkasyn arttyrady.
Mıkrobıomǵa áseri
Qazirgi zertteýler kofeniń ishek mıkrobıomynyń quramyna da áser etetinin dáleldedi. Kofeni turaqty ishetin adamdarda mıkrofloranyń paıdaly profıli jıirek kezdesedi. Al bakterıalar as qorytý men nájis qalyptastyrýda mańyzdy ról atqaratynyn eskersek, bul da kofeniń ishek qozǵalysyn qalypqa keltiretinin janama túrde túsindiredi.
Barlyǵy kofeınge baılanysty emes
Qyzyǵy, defekasıaǵa degen qajettilik kofeınsiz kofe ishkende de paıda bolýy múmkin. Bul tek kofeın ǵana emes, basqa zattar da áser etetinin kórsetedi. Mysaly, hlorogen qyshqyldary asqazan sóliniń qyshqyldyǵyn arttyryp, as qorytýdy belsendiredi. Sondaı-aq kofedegi erekshe lıpıdter ishektegi reseptorlarǵa áser etip, bulshyqettiń jıyrylýyn kúsheıtedi.
Bul qalypty jaǵdaı ma?
Kofeden keıin dárethanaǵa barǵyńyz kelýi – aǵzanyń júıke júıesi, gormondar jáne as qorytý prosesterine sýsynnyń áserinen týyndaıtyn qalypty reaksıa. Kóp jaǵdaıda bul alańdaýǵa sebep emes. Biraq eger oǵan ishtegi aýyrsyný, dıareıa nemese basqa da jaǵymsyz belgiler qosylsa, gastroenterologqa qaralý kerek. Dáriger sebebin anyqtap, qajet bolsa em taǵaıyndaıdy.