Amerıkalyq jáne qytaı ǵalymdary klımat ózgerisiniń taǵy bir saldaryn anyqtady - jer sharyna taralatyn jylý tolqyny baıaýlaıdy.
Bul qubylys óz kezeginde aptap ystyqty kúsheıtedi. Bul jaıynda islam.kz portaly Science Advances merzimdi basylymyna silteme jasaı otyryp málim etedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
1979 jyldan beri jahandyq jylý tolqyndary 20 paıyzǵa baıaý qozǵalyp, 67 paıyzǵa jıirek paıda bolǵan. Sonymen birge, jylý tolqyny kezindegi eń joǵary temperatýra 40 paıyzǵa joǵarylap, «termıalyq kúmbez» (ıaǵnı, aptap ystyq qamtylatyn keńistik) astyndaǵy aýmaq ulǵaıǵan. 1979 jyldan 1983 jylǵa deıin jahandyq ystyq tolqyny orta eseppen segiz kúnge sozylsa, 2016 jyldan 2020 jylǵa deıin onyń uzaqtyǵy 12 kúnge artyp ketken. Jylý tolqyndary eń kóp baıaýlaǵan aımaqtarǵa Afrıka qurlyǵy, Soltústik Amerıka jáne Avstralıa jatady. Kompúterlik modeldeý nátıjesi mundaı qubylystyń kómirdi, munaıdy jáne tabıǵı gazdy óndirýmen jáne paıdalanýmen baılanysty ekenin kórsetip berdi.
Jahandyq jylyný atmosferalyq tolqyndy álsiretedi, oǵan jyly aýa massasyn jyljytatyn reaktıvti aǵyndar táýeldi bolady. Eger atmosferaǵa bólinetin parnıktik gazdar mólsheri arta berse jáne dereý tıimdi sharalar qabyldanbasa, uzaǵyraq, uzaqqa sozylatyn jáne baıaý qozǵalatyn jylý tolqyndary keleshekte adam densaýlyǵy men qorshaǵan ortaǵa orasan zor zardaby men zıan tıgizedi.