Ǵaryshtyq tehnologıalar men jabdyqtardyń İİ Halyqaralyq baıqaýy ótti
Bıyl Qazaqstannyń Ulttyq aeroǵarysh agenttiginiń qurylǵanyna 30 jyl tolyp otyr. Osynaý mereıtoı aıasynda jas ónertapqyshtar Sátbaev ýnıversıtetinde bas qosyp, «Kazakhstan Smart Space» atty ǵaryshtyq tehnologıalar men jabdyqtardyń İİ Halyqaralyq baıqaýyna qatysty.
Búginde adam balasynyń qashyqtaǵy ǵaryshqa qol sozyp, onyń san ǵasyrlyq qupıasyn bilsem degen armany tolyq oryndalmasa da, zertteý jumystary bir sát te toqtaǵan emes. Búgingi aqparattyq zamanda ómir súrip jatqan jas urpaqtyń aspan deneleriniń, astronomıanyń qupıasyn bilsem degen talpynysy tym erekshe. Bir qýanarlyǵy, «ǵaryshqa ǵashyq» jastardyń qatarynyń artyp otyrǵany. Atalmysh baıqaýǵa Qazaqstan, Reseı jáne Ózbekstannyń 59 oqý ornynan stýdentter men mektep oqýshylary qatysyp, ózderiniń ǵylymı jobalaryn usyndy. Baıqaýdyń ashylý saltanatynda «Ǵaryshtyq zertteýler men tehnologıalar ǵylymı ortalyǵynyń» Basqarma tóraǵasy Marat Nurǵojın, «Qazaqstandyq jobalardy basqarý» ınstıtýtynyń prezıdenti Oleg Parahın sóz sóılep, jas talanttar ashqan jańalyqtardyń elimizdiń keleshegi úshin mańyzy óte zor ekenine toqtaldy.
– Jastardyń shyǵarmashylyq daryny men olardyń keleshegi, zor ıdeıalary búkil sharanyń ózegine aınalyp otyr. Baıqaý shartyna saı jas ınjenerler jas shamalaryna qaraı 3 shyǵarmashylyq jáne bir konkýrstyq nomınasıada synǵa tústi. Árbir jobanyń ózindik ereksheligi bar. Tipti, qıaldarynyń ushqyr ekendigine, óte daryndy ekenine tánti bolyp otyrmyn. Bul elimizde myqty ınjenerlerdiń qatary artyp, ónertapqyshtardyń jańa leginiń ósip kele jatqanyn kórsetedi, – dedi Marat Nurǵojın.
Jas ónertapqyshtardyń qıalynan týyndaǵan ǵylymı jańalyqtar dál búgin bolmasa da, keleshekte el ıgiligine jarary sózsiz. Máselen, «Sýmo» jekpe- jegin kórsetken robottardyń óneri jınalǵandarǵa tamasha áser qaldyrdy.
Eki kúnge sozylǵan baıqaý baǵdarlamasy da qyzyqty boldy. Bul kúni jarys qonaqtary men mektep oqýshylary Sátbaev ýnıversıtetiniń kampýsymen tanysty. U.Sydyqov atyndaǵy kovorkıng ortalyǵyn, Mıneraldar galereıasyn, Tarıhı murajaıdy, Qazaqstan tehnologıalaryn damytý murajaıyn jáne ýnıversıtet kitaphanasyn aralady. Sonymen qatar, ǵaryshtyq kvest pen ǵarysh ındýstrıasynda jáne basqa da joǵary tehnologıalyq salalarda mektep pen stýdenttik kásipkerlikti damytýǵa arnalǵan halyqaralyq semınarǵa qatysty.
Uıymdastyrýshylar ǵaryshqa qanat qaqqysy keletin jas urpaqtyń talpynysy men qyzyǵýshylyǵyna qoldaý bildirip, olardyń jobalarynyń mańyzdylyǵyn baǵalady. Jalpy, bizge qupıasy beımálim spýtnıktik baılanys, navıgasıa, meteorologıa, ónerkásip, tipti medısına salasynyń ózi ǵaryshtyq tehnologıalardy qoldanbasa, bizdiń myna ómirdegi tirshiligimizdi elestetý qıyn. Atalmysh baıqaý bıylǵy aeroǵarysh agenttiginiń 30 jyldyǵymen tuspa-tus kelgendikten, «Ǵarysh salasynyń dınamıkalyq ınovasıalary men bazalyq salalary. Problemalar, áleýet jáne bolashaq: Qazaqstan – 2023–2030» atty tuńǵysh halyqaralyq konferensıamen qatar ótip otyr.
Atalmysh konferensıaǵa «Qazaqstan Ǵarysh Sapary» kompanıasy, Almaty qalasy bilim basqarmasy, QR UǴA Aeroǵarysh komıtetiniń jáne «Kazakhstan Space Travel» kompanıasynyń ókilderi qatysty. Konferensıa barysynda Qazaqstannyń praktıkalyq máselelerin ǵaryshtyq tehnologıalar kómegimen sheshý, Qazaqstannyń ǵarysh salasy úshin kadrlar daıarlaý máselesi talqylandy.
Taqyrypqa oraı
Erlan TASHTAI, tehnıka ǵylymynyń kandıdaty:
– Jastarymyz úshin úlken mańyzdy shara ótkizip jatyrmyz. Biz ǵarysh tehnologıasyn engizýde basqa memleketter sıaqty óz salamyzdy damytýdy kózdep otyrmyz. Ol úshin osy salaǵa jastarymyzdy yntalandyrýymyz kerek. Osyndaı alańdarda jastarymyzdyń jasaǵan maketterin, ashqan jańalyqtaryn ortaǵa salyp talqylaıtyn bolsaq, erteń olardan tanymal ǵalym shyǵary sózsiz. Bizdiń elimizde ǵarysh mamandaryn daıarlaıtyn 4 oqý orny bar. Sonyń biri – bizdiń ýnıversıtetimiz. Baıqaýǵa 100 komanda qatyssa, olardyń 52- si aqtyq saıysqa joldama aldy. Ǵylymı jobalary úzdik dep tanylǵan jas ónertapqyshtar qarjylaı syılyqpen marapattalyp, oqýshylar oqý grantyna ıe bolady.