523 sharýashylyq 1 mlrd teńgeden astam sýbsıdıa alǵan
Jetisý oblysynda asyl tuqymdy mal sany ulǵaıyp keledi. Jalpy, óńirde mal sharýashylyǵy baǵytynda 2561 sharýashylyq tirkelgen, olardaǵy iri qara sany jarty mıllıonǵa jetedi, sonyń ishinde asyl tuqymdy maldyń úlesi 20,2% nemese 108,2 basqa kóbeıgen, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Ótken jylmen salystyrǵanda ósim 12%-dy qurady. Osy baǵyt boıynsha 523 sharýashylyq 1 mlrd teńgeden astam sýbsıdıa alǵan, qosymsha ótinimder áli de bar.
Máselen, Kerbulaq aýdanynda iri qara sany 65 myńnan astam, usaq mal 324 myń, qus 71 myńdaı, jylqy 23 myń bastan asady. Aýdanda 2400-deı sharýashylyq aýyl sharýashylyǵymen aınalysady. Sonyń ishinde asyl tuqymdy mal ósirýge erekshe kóńil bólinedi. 22 sharýa qojalyǵy 2400 bas asyl tuqymdy iri qara, 2500 bas asyl tuqymdy usaq mal ósirip otyr. Sol qatarda tabıǵı túrlendirýmen aınalysyp júrgen sharýa qojalyqtarynyń biri - «Omarov» SHQ.
Qojalyq 1993 jyly qurylǵan. Qazir onda jalpy aýmaǵy 1814 ga astam jer bar, sonyń 921 ga - egistik, jaıylymdyq jáne shabyndyq jeri – 893 ga. Bıyl 771 ga jerge kúzdik bıdaı, 729 ga arpa sebilgen. Jalpy shyǵymdylyǵy ár gektaryna 21 sentnerden aınaldy. Sharýashylyqta 140 bas qoı, 300 bas iri qara, 100 jylqy bar. Oǵan qosa taýyq, kúrketaýyq, úırek asyraıdy. Qysqy mal azyǵy retinde 500 tonna shóp, 200 tonna saban daıyndalǵan. Munda sıyrdyń «Áýlıekól» tuqymyn ósirý qolǵa alynǵan.
Sharýa qojalyǵynyń basshysy Janat Omarovtyń aıtýynsha, ár eki jyl saıyn tól jańartý jumystary júrgiziledi.
- Asyl tuqymdy mal ósirýmen aınalysqanyma 10 jyldaı boldy. Bastapqyda 30 bas qunajyn men áýlıekól tuqymdy buqa satyp aldyq. Qazir asyl tuqymdy mal basy 150-ge jetti. Shaǵyn bordaqy alańymyz bar, onda satýǵa qoıylatyn 60-70 basty ustaımyz, 20-30-yn qysqa qaldyramyz. Tuqymnyń tazalyǵyn saqtaý úshin ár eki jyl saıyn mal basyn jańalap satyp alyp otyramyz. Sonyń arqasynda bordaqylanǵan bir buqadan 350 kg deıin taza et alamyz, - deıdi ol.
Jalpy, ótken 9 aıda Kerbulaq aýdanynda 6990,7 tonna et, 37 myń tonnadaı sút, 6 myń danadaı jumyrtqa óndirilgen, 213 myńdaı tonna shóp jınalǵan.
Fermerdiń aıtýynsha, aýyl sharýashylyǵynyń eń basty problemalarynyń biri – kadr máselesi.
- Qazir agroónerkásip kesheninde negizinen aǵa urpaq eńbek etedi, aýyl sharýashylyǵyna jastardyń da qyzyǵýshylyǵyn arttyrýmyz kerek. Agronom, mehanızator, kombaıner, traktorıst, veterınar mamandyqtaryn meńgerse deımin. Bizde osy mamandyqtardyń bári suranysta. Bular - turaqty tabysy bar mamandyqtar, tıisti áleýmettik jeńildikteri de bar. Aýyl sharýashylyǵynda memlekettiń qoldaýynsyz ońaı emes. Ásirese, mıneraldy tyńaıtqyshtar, tuqym, janar-jaǵarmaı, gerbısıd, tehnıka bólshekteri - báriniń baǵasy ósip jatqan qazirgi ýaqytta mundaı qoldaýdyń kómegi bizge edáýir, - deıdi J. Omarov.
Atap ótsek, bıylǵy jyly kóktemgi dala jumystaryna aýdanǵa jeńildik baǵamen 1600 tonna qajetti janar-jaǵarmaı bólingen bolatyn. Jyl basynan beri mashına-traktor parkterin jańartý úshin 954 mln. teńgege 40 birlik arnaıy tehnıka satyp alynǵan, sonyń 20-sy - traktor, 6-ýy - kombaın. Jalpy aýdanda 4 servıstik daıyndaý ortalyǵy jumys isteıdi, onda quny 1,6 mlrd. teńge bolatyn 43 birlik aýyl sharýashylyǵy tehnıkasy bar. Ótken toǵyz aıda aýyl sharýashylyǵynda Kerbulaq aýdanynda 47,6 mlrd. teńgeniń ónimi óndirilgen, naqty kólem ındeksi - 101,4%.