Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda qyzmettiń barlyq salalaryn, onyń ishinde qala qurylysyn sıfrlandyrýǵa erekshe kóńil bólinip jatyr.
Halyqtyń shoǵyrlanýy, ekonomıkanyń ártúrli salalarynyń damýy iri qalalarda jumyldyrylǵan, bul eldegi joǵary eńbek ónimdiligin qamtamasyz etedi, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz. Biraq sonymen birge iri qalalarda turǵyn úıler men obektilerdiń retsiz jáne sapasyz qurylysy júrgizilip, saldarynan ınjenerlik jelilerge úlken júkteme túsedi.
Bul, eń aldymen, qala qurylysy reglamentteriniń saqtalmaýyna jáne jer ýchaskeleri men tehnıkalyq sharttardy berý prosesiniń ashyq bolmaýyna baılanysty. Turǵyndardyń qolaıly ári jaıly ómir súrýi úshin qazirgi ýaqytta qurylys sektory aýmaqqa qurylys salý jumysyn saýatty basqarýdyń zamanaýı tásilin engizýdi qajet etedi.
Osyǵan baılanysty, Memleket basshysynyń 2022 jylǵy 1 qyrkúıektegi «Ádiletti memleket. Birtutas ult. Berekeli qoǵam» joldaýynda árbir iri qala boıynsha jer ýchaskeleriniń fýnksıonaldyq ınteraktıvti kartalaryn jáne komýnaldyq jelilerdiń sqemalaryn jasaý mindeti qoıyldy.
Jer ýchaskeleriniń fýnksıonaldyq ınteraktıvti kartalary 2023 jyldyń 9 qazanynan bastap iske qosylǵan Jyljymaıtyn múliktiń biryńǵaı memlekettik kadastry (JMBMK) sheńberinde iske asyrylady.
Komýnaldyq jelilerdiń fýnksıonaldyq ınteraktıvti kartalary boıynsha tapsyrmany iske asyrý memlekettik qala qurylysy kadastrynyń aqparattyq júıesi (MQQK AAJ) arqyly júzege asyrylady.
Jumys sheńberinde MQQK AAJ-ǵa bas josparlar (BJ) jáne egjeı-tegjeıli josparlaý (ETJJ), aerofototúsirilim jobalary, ınjenerlik jeliler boıynsha ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organdardyń derekteri jınaldy jáne engizildi.
Budan basqa, «Sıfrlandyrý, ǵylym jáne ınovasıalar esebinen tehnologıalyq serpilis» ulttyq jobasy jáne «2023-2029 jyldarǵa arnalǵan turǵyn úı-kommýnaldyq ınfraqurylymdy damytý tujyrymdamasy» sheńberinde ınjenerlik jelilerdiń joǵary dáldiktegi derekterin qalyptastyrý júrgizilip jatyr. Qazirgi ýaqytta elimizdiń iri qalalarynyń (Astana, Almaty, Shymkent, Aqtóbe jáne Qaraǵandy) ınjenerlik jelilerin egjeı-tegjeıli sıfrlaý deńgeıi orta eseppen 90%-dy quraıdy.
Derekterdi odan ári avtomatty túrde jańartý jer qatynastary salasyndaǵy memlekettik qyzmetterdi sıfrlandyrý máseleleri boıynsha 2023 jylǵy 5 sáýirdegi Zań sheńberinde tabıǵı monopolıalar sýbektileriniń ınjenerlik jelilerdiń tehnıkalyq sıpattamalary men bos qýattylyqtarynyń sıfrlyq derekterin berý, barlyq deńgeıdegi qala qurylysy jobalaryna biryńǵaı qala qurylysy saraptamasyn engizý, sondaı-aq MQQK AAJ-da atqarýshylyq túsirilimmen obektilerdi paıdalanýǵa qabyldaý aktilerin esepke alý bóliginde qabyldanǵan jańa zańnamalyq túzetýler esebinen júzege asyrylatyn bolady.
Osylaısha, geokeńistiktik derekterdi jınaýdyń, óńdeýdiń jáne usynýdyń sıfrlyq quralyn qalyptastyrý ınjenerlik komýnıkasıalarmen qamtamasyz etilýin eskere otyryp, qala qurylysy reglamentterine qatań sáıkestikte aýmaqqa qurylys salýdy neǵurlym utymdy júzege asyrýǵa múmkindik beredi.