Batyr tulǵa
Uzaq jyldar el tizgin ustaǵan kórnekti tulǵa memleket jáne qoǵam qaıratkeri Jumabek Táshenev qazaqtyń ultyn súıgen arda uldarynyń biri bola bildi. Ótken ǵasyrdyń ózinde eldik máselelerge belsene atsalysty. Jaqynda ult qaıratkerine arnap elordamyzda eskertkish ashyldy. Ultjandy azamat týraly birqatar oılardy ortaǵa salýdy jón kórdik.
Qarapaıym aýyl balasy, óz betimen tirlikke erte aralasty. Onyń balalyq shaǵy náýbetti kezeńderge tap keldi. Ol ýaqyt «Baıtal túgili bas qaıǵynyń» keri kelgen zaman bolatyn. Asharshylyq pen soǵys jas Jumabektiń erte jetilýine sebepker boldy. Aqmola oblysynyń Tanagúl aýylynda balalyq shaǵy ótti. Qarapaıym tirshilik keship, óziniń alǵa umtylysy nátıjesinde oqýda ozat, qyzmettik ortada úlgi ister kórsetti. Soltústik óńirlerde aýdandyq partıa qyzmetterin abyroımen atqardy. Óziniń iskerlik qasıetterimen jastaıynnan kózge tústi. HH ǵasyrda munshalyqty mansaptyq órleý jasaı alǵan azamattardyń alǵashqy shebinde ult maqtanyshy da boldy.
Sonymen qatar Jumabek Ahmetuly ult pen eldik máselege erekshe mán berdi. Sol shaqta elimizdiń batysy men ońtústigine qatysty sheshimderge túbegeıli qarsylyq tanytty. Ásirese, Keńes Odaǵy ishindegi kórshi respýblıkalarǵa berýge úzildi-kesildi qarsy boldy. Tipti soltústik oblystardyń basyna da dáp osyndaı jaǵdaı ornaǵanda, tabandy túrde narazylyq bildirdi. Óziniń mansaptyq dárejesinen góri ulttyń múddesin birinshi orynǵa qoıdy. Eshkimniń qaharynan qaımyqpady. Onyń qazaqy rýhy árdaıym týra jolǵa bastady. Endi bir taban jaqyndasa, respýblıkanyń birinshi hatshysy bolar edi. Biraq, abzal azamat el basyna kún týǵanda tasada qalýdy jón kórmedi. Bálkim, qazaqtyń mańdaıy jarqyraǵan altyndaı uldarynyń arqasynda osy kúnge jettik desek, artyq aıtpaǵandyq bolar.
Eldiń ishinde qaıratkerge baılanysty ańyzǵa aınalǵan áńgimeler kóptep kezigedi. Halqy ony erekshe yqylasqa bólep jaqsy kórdi. Bir qyzyǵy, túkpir-túkpirdegi eldi meken turǵyndaryna sheıin syıly bolǵan eken. Bir kezde Joldybaı Bazarov mynadaı oqıǵaǵanyń kýási bolypty. Jýrnalısiń aýylynda bir aqsaqal sońǵy demi bitýge az ǵana ýaqyt qalǵanda kóńilin surap kelýshi adamdardyń birine: «Ólsek, ólermiz. Táshenovten janymyz artyq pa?» – dep aıtypty. Osyǵan qarap qazaq jurtynyń oǵan erekshe razylyqpen qaraǵanyn ańdaımyz.
Ol kisiniń ońtústik óńirlerde atqarǵan jumystary áli kúnge sheıin el esinde. Qazaq jurty arda azamattyń eline jasaǵan ıgi isterin álige deıin ańyz etip aıtyp júr. Halqymyz «jaqsynyń aty óshpeıdi» dep tekke aıtpaǵan. Óıtkeni óz eliniń qamy úshin, otqa da sýǵa da túsken batyrlardyń erligi máńgige el esinde qalady. Ony biz tarıh paraqtarynan bilemiz.
Zamanynda ult úshin aıanbaı qyzmet etken qazaqtyń mańdaıyna bitken oǵlandary az bolmaǵan. Ony ár saladan kórýge bolady. Máselen, HİH ǵasyrda qazaq saharasyna, onyń syrtynda Qashqar, Ystyqkól saparlaryn jasaǵan Shoqan Ýálıhanulyn tilge tıek etýge bolady. Ǵalym áskerı, óner, memleket isimen qatar ǵylymmen de aınalysty. Osylaısha qoǵamǵa óz paıdasyn tıgizdi. Alash alyptary ulty úshin aıanbady. Kúndiz-túni jumys istep, halqymyzdyń rýhanıaty men órkenıetiniń damýyna orasan zor paıdaly ister jasady. Alash qaıratkerleri Álıhan Bókeıhanov, Ahmet Baıtursynov, Mirjaqyp Dýlatov, taǵy da basqa arystardyń eńbegi ushan-teńiz. Solardyń zańdy izbasary dep Jumabek Ahmetulyn aıtýǵa tolyq negiz bar.
Bizder árdaıym batyr babalardyń zańdy jalǵasy dep teńeý aıtyp kelemiz. Qazaqsha aıtqanda, Jumabek atamyzdyń iskerligi bir tóbe. Memlekettik qyzmetti adal atqaryp, el múddesine qyzmet etýdi basty nazarda ustady. Qazaq rýhanıatyna qyzmet etip júrgen azamattarǵa úı-jaı bergizgen. Sóıtip, talaı ıgi isterdiń basy-qasynan tabyldy. Burynǵylar «jaqsynyń jaqsylyǵyn aıt, nury tassyn» dep aıtýy beker emes. Artyndaǵy urpaqtary, búgingi bizder batyr tulǵalarymyzdy ulyqtaýdy jón sanaımyz.
Túıindeı kele, Keńes Odaǵynyń Batyry, Qazaqstannyń Halyq Qaharmany Saǵadat Nurmaǵanbetov «Jumabek Táshenov qandaı qyzmette bolsa da, eń aldymen óz eliniń maqsat-múddesinen shyǵatyn, halyqtyń jaǵdaıyn oılaıtyn, ulttyq máselelerdi KSRO basshylarynyń aldynda taısalmaı qoıatyn, júregi qazaq dep soǵatyn birtýar azamat edi» depti. Qazaq halqynyń mańdaıyna bitken aıbyndy hám jigerli tulǵalary bolǵan. Árdaıym izgilik tuǵyrynan kórine bilgen naǵyz azamat. El maqtanyshyna aınalǵan arda oǵlandar aman bolsyn!