Bıylǵy 3 qańtarda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «Ana tili» gazetine bergen suhbatynda ótken jyldy qorytyndylap, aldaǵy atqarylýy tıis mindetterdi atap ótti. Bul – Prezıdenttiń otandyq BAQ-qa bergen osy formattaǵy ekinshi suhbaty. Byltyr dál osy kúni «Egemen Qazaqstan» gazetine suhbat bergen edi. Mundaı suhbattar eń aldymen qoǵam men bılik arasyndaǵy dıalogtyń bir formaty, ekinshiden, memlekettik til men otandyq baspasózdiń mártebesin kórsetý. Budan bólek, bıylǵy suhbatta qoǵam men memleket úshin mańyzdy máseleler kóterilgen. Endeshe, olardy bir júıege keltirip taldaıyq.
Qoǵamda kóterilgen máselelerge jaýap
Byltyrǵy jáne bıylǵy suhbattardyń uqsas tusy – qoǵamda, ásire se, áleýmettik jelide kóterilip jatqan máselelerge, suraqtarǵa jaýap berilgen. Suhbattyń negizgi bóligin halyqtyń kókeıinde júrgen máselelerge, keıbir qaýesetterge, synı pikirlerge oraı Prezıdent jaýaby quraıdy. Atap óter bolsaq, Memleket basshysy mynadaı máseleler boıynsha jaýap berdi:
Memlekettik qyzmetshilerdiń jumysyna qatysty syn. Bul synǵa jaýap berý barysynda Prezıdent byltyrǵy tabıǵı apat kezindegi Úkimettiń jumysyna toqtalǵan. Qarǵyn sý ol obektıvti táýekel. Ony boljaý óte qıyn. Alaıda, ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organ daǵdarysty laıyqty eńserdi.
2. Prezıdent ishki saıasattan góri syrtqy saıasatqa kóbirek mán beredi degen syn. Halyq arasynda mundaı pikir kóp kezdespeıdi. Mundaı syn kóbine kásibı, ǵylymı ortada jıi aıtylady. Prezıdent pikirinshe, ishki jáne syrtqy saıasatta balans ustalady.
Munda taǵy bir mańyzdy dúnıeni atap ótken jón. Memleket basshysy bılikke kelgeli beri ózi qabyldaǵan sheshimder men onyń saldaryna jaýapkershilikti óz moınyna alatynyn málimdegen. Bul jańa saıası mádenıettiń qalyptasa bast aǵanyn kórs etedi. S ebebi, buǵan deıin ot andyq saıasatkerler arasynda mundaı málimdeme jasaý mádenıeti qalyptaspaǵan.
3. Prezıdent 2026 jyly BUU-y basqarýy múmkin, soǵan baılanysty elimizde kezekten tys Prezıdent saılaýy ótedi degen qaýeset. Memleket basshysy bul qaýesetti joqqa shyǵardy.
4. Biryńǵaı ýaqyt beldeýine baılanysty syn. Prezıdent 1 naýryzǵa deıin Úkimet pen Parlament arasynda talqy bolatynyn aıtyp, sol ýaqytta naqty sheshimge kelip qalar dep boljady.
5. Qańtar oqıǵasynyń qupıasy tolyq ashylmady degen syn. Buǵan jaýap retinde Memleket basshysy Parlamentte ashyq tyńdaý bolǵanyn aıtty. Budan bólek, saıası daǵdarystyń týyndaý sebepteri retinde qosarlanǵan bılikti, prezıdenttiń shekten tys saıası salmaǵy men laýazymdy tulǵalar, onyń ishinde kúshtik qurylym basshylaryn irikteýdegi qatelikterdi atap ótti.
Budan bólek, Prezıdent Tuńǵysh Prezıdenttiń tarıhı róli, onyń RF prezıdentimen kezdesýi jaıly toqtaldy. Sondaı-aq, Talǵardaǵy qylmystyq oqıǵa, saıası reformalar jalǵasa ma degen suraqtarǵa jaýap berdi.
«Naqty nátıjesi bar sharýa shamaly...»
2024 jyly 21 jeltoqsanda Prezıdent Jarlyǵymen Nurlan Baıbazarov Premer-Mınıstrdiń orynbasary – Ulttyq ekonomıka mınıstri laýazymynan bosatylǵan edi. Sol kúni onyń ornyna Serik Jumanǵarın taǵaıyndalyp, burynǵy atqarǵan laýazymynan bosatyldy. Ol buǵan deıin tek Premer-Mınıstrdiń orynbasary edi, endi ekonomıkalyq blokqa jaýapty bolmaq.
Úkimettegi mundaı kadrlyq aýys-túıis qoǵamda qyzý talqyǵa túskenin kórdik. Tipti, jańa jylda úkimet otstavkaǵa ketýi múmkin degen pikir de aıtyla bastady. Mundaı sheshim ne úshin qabyldandy degen suraqqa Prezıdent suhbatta jaýap berdi. Memleket basshysy ekonomıs basshylardyń jumysyn ortasha baǵalap, kabmın basshysy Oljas Bektenovpen kezdesý barysynda t a lqylaǵanyn aıtty.
«Ashyǵyn aıtsam, ekonomıs basshylardyń qazirgi jumysyn ortasha dep baǵalaımyn. Olar halyqaralyq qarjy ınstıtýttarynyń tilimen ádemi sóıleıdi, alaıda naqty nátıjesi bar sharýa shamaly bolyp tur. Qazir óńirl erdegi ahýaldy jáne ekonomıkanyń is júzinde qalaı jumys isteıtinin jaqsy bil etin, ıaǵnı jergilikti jerde eńbek etip, ysylǵan mamandar qajet. Byltyr 17 jeltoqsanda Premer- Mınıstr Oljas Bektenovpen kezdeskende osy máseleni talqyladyq», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Demek, úkimettegi kadrlyq ózgeris máselesi 17 jeltoqsanda talqylanǵan. N.Baıbazarovtyń qyzmetten ketýine tek jumysynda naqty nátıjeniń bolmaýy ǵana emes, qoǵamda qyzý talqylanǵan beınebaıan sebep bolýy múmkin.
Budan bólek, ekonomıkalyq blokta kemshilikter jetkilikti. Prezıdent jýrnalısiń suraǵyna jaýap berý barysynda byltyrǵy 4%-dyq ekonomıkalyq ósim az ekenin tilge tıek etti. Sondaı-aq, valúta baǵamynda da keri ketý bar. Munyń bári aldaǵy ýaqytta ekonomıkalyq blokta ózgerister bolatynyn kórsetedi. Qandaı ózgeris bolatyny Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda belgili bolmaq.
«Almaty-akshamý», №1 (6563) 7 qańtar, 2025 jyl