Qyzylordada káriz júıesinen shyqqan sarqyn sýmen egindi sýarý josparlanyp otyr.
Ol úshin otandyq ǵalymdar oılap tapqan kúrish sabanynan alynatyn belsendirilgen kómir qoldanylady. Ǵylym men óndiristi ushtastyrǵan joba ıdeıasy óńirdegi sý tapshylyǵynan týyndaǵan, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz 24.kz-ke silteme jasap.
Byltyr eginge sý jetkizýge qıynalǵan eldi mekender qatarynda Qarmaqshy aýdanynyń Aqtóbe aýyly da boldy. Munda kúrish pen mal azyǵy daqylyn tirshilik nárimen qamtý úshin birneshe sý aıdaý qurylǵysyn paıdalanýǵa týra kelgen. «Jer tegisteýge arnalǵan ıtalıandyq tehnologıanyń da tıimdiligi mol boldy», - deıdi dıqandar.
Nurlan İzdibaev, sharýa qojalyǵynyń dırektory: - Lazermen tegistelgen kezinde bir atyzdaǵy sýdyń ózi eń ári ketkende 3-5 sentımetrde sý ǵana jatady. Bul degenimiz sýǵa kóp únemdilik dep esepteımiz. Ortasha shyǵymdylyq 65,3 sentnerden 1 myń 900 gektarǵa ónim jınadyq.
Sońǵy jyldary Syrdarıa ózeniniń deńgeıi tómendep, óńirde sý únemdeýdiń túrli ádis-tásili qolǵa alyna bastady. Tamshylatý, jańbyrlatýdan bólek alqaptardy kezekpen sýarýǵa da kóshkender bar. Endi káriz júıesindegi las sýdy mal azyǵy daqylyn sýarýǵa qaıta paıdalaný josparlanyp otyr. Bul tehnologıany otandyq ǵalymdar oılap tapty.
Serikbaı Ómirzaqov, tehnıka ǵylymdarynyń doktory: - Osy kúrish qaldyǵynyń sabanynan aktıvırovnyı ýgol shyǵarý arqyly osyndaı súzgilerdi jasap, las sýlardy tazartyp, olardyń lastaný dárejesin paıdalaný deńgeıine deıin túsirý arqyly paıdalanýǵa bolatyndyǵy dáleldenip otyr, laboratorıalyq esperımentaldyq zertteýler nátıjesinde.
Quny 750 mıllıon teńge bolatyn jobany elimizdiń Ǵylym komıteti qarjylandyrady. Kúrish sabanynan ázirlengen belsendirilgen kómir arqyly jasalatyn sarqyn sýdy tazartý qondyrǵysy Qyzylorda qalasynyń Tasbóget kentindegi káriz sýyn bıotazalaý stansasyna ornatylady.
Januzaq Baımanov, tehnıka ǵylymdarynyń kandıdaty: - Mal azyq daqyldary retinde jergilikti jerde shyǵarylǵan jońyshqa, túıejońyshqa, basqa da dándi mal azyq daqyldaryn, qant qumaıy sekildi sol jerde egip kórip, onyń ónimdiligine, quramyna qandaı áser eteninin taldaımyz da, ekinshi baǵyttan osy aǵyndy las sýlarmen sýarý barysyndaǵy onyń topyraqqa áseri de taldanady.
Joba aıasynda káriz júıesinen shyqqan las sýdyń jaǵymsyz ıisin joıyp, jasyl jelekke qosymsha sý qoryn azirleýge múmkindik týady. Jobaǵa otandyq jáne sheteldik profesorlarmen qatar memlekettik mekeme mamandary, jas ǵalymdar men stýdentter de qatysady.