Shyǵynnyń sebepshisi - ınternettegi alaıaqtar.
Kıberqylmysqa qarsy kúres ortalyǵy bastyǵynyń orynbasary Rústem Dúısetaevtyń aıtýynsha, jyl basynan beri alaıaqtar Qazaqstan azamattaryn 15 mıllıard teńgege aldap ketken, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
İİM ınternet alaıaqtardan kelgen shyǵynnyń kólemin jarıalady.
«Ásirese, bank qyzmetkerleri men quqyq qorǵaý organdary atynan qońyraý shalatyn alaıaqtardyń áreketi úlken alańdaýshylyq týǵyzyp otyr. Olar nómirdi aýystyratyn arnaıy baǵdarlamany qoldanady. Sonda óziniń uıaly telefon nómiri kórinbeıdi. Ondaıda alaıaqtar esepshottaǵy kúdikti operasıalar nemese bireýdiń kredıt rásimdeýge tyrysyp jatqanyn aıtady. Sosyn arnaıy operasıanyń bastalǵanyna sendirip, esepshottaǵy nemese depozıttegi aqshasyn «qaýipsiz saqtandyrý esepshotyna» aýdarýǵa kóndiredi. Dál sol shottan aqsha urlanady», - dedi Dúısetaev.
Osylaısha, keıbir adamdar kóligin, tipti páterin satyp, barlyq aqshasyn «qaýipsiz esepshotyna» salyp qoıǵan.
Resmı málimetke sáıkes, respýblıka boıynsha 17,5 myń qylmys tirkeldi. Sonyń basym bóligi – onlaın saýda arqyly adamdy aldaý áreketteri. Taýarǵa qyzyqqan klıentten aldyn ala tólem jiberýdi suraıdy. Biraq artynan taýar da, ony jetkizetin adam da izim-ǵaıym joǵalady. Ekinshi orynda bankter men mıkroqarjy uıymdarynda zańsyz kredıt rásimdeý tur. Alaıaqtar kóp jaǵdaıda san alýan ıvestısıalyq jobalardan qyrýar tabys tabýǵa úndeıdi. Sosyn barlyq aqshany úptep ketedi. Sondaı-aq alaıaqtar fıshıngtik siltemeni jiberip, belgili bir baǵdarlamany júkteýdi suraıdy. Ol arqyly adamnyń onlaın bankıngine qosylady.
Aıta keteri, Qylmystyq kodeks boıynsha osy sanattaǵy qylmystar úshin 4 000 AEK (12 720 000 teńge) kólemindegi aıyppuldan bastap tórt jylǵa bas bostandyǵynan aıyrýǵa deıingi jaza qarastyrylǵan. Al adamdar tobymen jáne iri mólsherde jasalǵan áreket úshin kináli adam 5-10 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylady. Múlki tárkilenedi.